2021 gezegenimiz, doğa, insanlık ve ekonomi açısından oldukça zorlu bir yıl oldu. 2020’de başlayan küresel salgın nedeniyle yaşanan değişim 2021’i de sıra dışı gelişmelerin yaşandığı bir yıl haline getirdi. Bu değişim hayatımızın her alanına yansıdı. Geride bırakmaya hazırlandığımız bu sıra dışı yılın en çarpıcı haberlerini inceledik ve öne çıkanları bu derlemede topladık.
2020 sokağa belli saatler dışında adım atamadığımız, sokak sanatçılarının bile evde üretim yaptığı bir yıl olmuştu. Öyle ki Banksy evinin tuvaletine, Pejac ise evinin pencerelerine yaptı o yıl işlerini. Böylesi bir yılın gerdinden 2021 ise aşının da bulunmasıyla yeniden sokağı yaşadığımız, bir nebze olsun daha özgür hissettiğimiz bir yıl oldu. Bununla birlikte sokak sanatı da eski coşkulu haline geri döndü. Mozaiklerden, dev balonlara, optik illüzyonlu çizimlerden, minyatür yerleştirmelere, TikTok akımlarıyla bağlantı kuran çizimlere ve karbondioksiti emen eserlere değin pek çok etkileyici işle karşılaştık. Şimdi hep birlikte bu işlerin detaylarına bakalım dilerseniz.
Kent Sakinlerinin Gününü Güzelleştiren Minyatür Yerleştirmeler
Michael Pederson, onları keşfeden kent sakiniyle samimi bir bağ kurabilen, minicik sokak sanatı işleri üretiyor. Çalışmalarının çoğu insanı gülümsetiyor, öte yandan ciddi mesajlar da içeriyorlar. Sahte galeri afişleri, absürt trafik işaretleri, ciddi bildiriler ve internet kültürüne dair şakalar kent sakinlerinin gününü aydınlatacak küçük sürprizler gibi bir köşede keşfedilmeyi bekliyor.
Sokaktaki Çukurları Mozaiklerle Onarmak
Ememem, memleketi Lyon’da “kaldırım cerrahı” olarak tanınıyor. Sanatçı, “herkesin okuyabileceği bir şiir” olarak tanımladığı renkli mozaiklerle kırık bina cephelerini ve hasarlı kaldırımları onarıyor. Geometrik motiflerle, çatlakları vurguluyor ve “şehrin hatıra defteri”ni oluşturduğunu düşünüyor Ememem.
Dünyanın Bütün Mutsuzları Birleşin!
İçinde bulunduğumuz durumun ve yaşadığımız gerçekliğin bunaltıcı ve sıkıcı yanı dört bir tarafımızı sarıyor. Birçok insanın ortak sıkıntılar ve dertler paylaştığı bu dönemde sokak sanatçısı İzinsiz ve Canavar bir duvar üzerinde hiçbirimizin yalnız olmadığını Mutsuzluğun Resmi isimli eseriyle gösteriyor. Yoğurtçu Parkı’ndaki bir duvara çizilen eserin planlama sürecini ve detaylarını sanatçılarla konuştuk.
Kentlerin Üzerinde Süzülen Devasa İnsan Yüzleri
Temmuz ayının ilk yarısında Tokyo sakinleri, beklenmedik ve biraz da tekinsiz manzaralarla karşılaştılar. Bu manzaraların mimarı Japon kolektifi 目 [mé] idi. Masayume (rüya gerçek oluyor) başlıklı yerleştirme çalışmaları, eş zamanlı gerçekleşen bir etkinlik olan Tokyo Tokyo Festivali kapsamında 16 Temmuz’da şehrin üzerinde gezindi. Bu eser, bir sıcak hava balonu üzerine basılmış dev bir insan yüzünden oluşuyordu. Masayume’yi takiben 目 [mé], Tochigi prefektörlüğünün merkezi Utsunomiya şehrine benzer bir siyah-beyaz balon yerleştirildi. Bu anonim figürlerin her biri gerçek bir kişiyi tasvir ediyor. Proje hazırlanırken, yüzlerinin bu balonlara basılması için yaklaşık 1.400 kişi başvuruda bulunmuş.
Kimsenin Yaralanmadığı Bir Süt Kasası Mücadelesi
TikTok’un en tehlikeli akımlarından biri olan Süt Kasası Mücadelesi/Milk Crate Challenge çok sayıda insanın yaralanması nedeniyle sonunda platform tarafından yasaklandı. Bu akım temelde süt kasalarını istifleyerek derme çatma merdivenler oluşturmak ve ardından bu merdivenin üzerinde hareket etmekten ibaret idi. Fakat eninde sonunda kasalar dağılıyor ve insanlar çok tehlikeli bir şekilde düşüyorlardı. Florida’da yaşayan sokak sanatçısı Naomi Haverland ise çok daha güvenli bir süt kasası mücadelesi yaratmayı tercih etmiş.
Karbondioksiti Emen Eserler
Rio de Janeiro’da yerel sanatçılar iklim krizine dikkat çekmek için Converse City Forests küresel projesine fotokatalitik boyaların kullanıldığı işleriyle dahil oluyor. Temel olarak boyanın içinde yer alan kireç kuruma işlemi sırasında karbondioksiti emerek kireçtaşına dönüşüyor. Bu sayede boya ile kaplanmış yüzey bulunduğu çevrede aktif bir hava temizleyici yüzey işlevini görüyor. Çevre dostu üretim döngüsüne sahip boyalar kanserojen veya toksik maddeler içermiyor.
Geleneksel Tekstil Motiflerinden İlhamla Boyanan Merdivenler
Xomatok, geleneksel And tekstillerinde kullanılan motiflerden ilham alarak Lima sokaklarındaki merdivenleri boyadı. Xomatok’un işleri, Lima’nın inişli çıkışlı tepelerine yayılan dik merdivenleri renklendirerek şehre inanılmaz bir güzellik katıyor. Xomatok, Alisos de Amauta’nın engebeli patikalarında yer alan 13 farklı merdiveni bu şekilde sanat eserine dönüştürmüş. Şehrin kültürel tarihini kutlama ve şehri güzelleştirme amacıyla boyanan merdivenler için geleneksel şallar ve llicllas adı verilen battaniyeler başta olmak üzere, And dokumalarında yaygın olarak bulunan canlı motiflerden ilham alınmış.
Tüylü Binalar
Binalara kuş tüyleri çizen sokak sanatçısı Adele Renault’ya göre dokulara odaklanmak, bütünü tasvir etmekten daha ilgi çekici. Birkaç yıl önce Renault, “makro dünyada gezinme” dediği bir bakış açısına odaklanmış. Bu keşifleri sırasında dokunun, bütünü göstermekten daha göz kamaştırıcı ve ilgi çekici olduğunu düşünmeye başlamış. Kuş tüyleri çizmeye de bu noktada başlamış. Kendi deyişiyle tüyler bir şekilde kendi dili haline gelmiş. Artık onları fotoğraflardan faydalanmadan çiziyor. Tek tek tüyleri çizmek, manzaraya yumuşaklık katan meditatif bir eylem gibi.
Kılıktan Kılığa Giren Mario Mozaikleri
Fransız sokak sanatçısı IN THE WOUP, MARIO WORLDZ serisinde “Mario’nun daha fazla kostümü olsaydı nasıl görünürdü?” sorusunun cevabını veriyor. Böylece ikonik karakteri; Aladdin, Mickey Mouse, Pikachu, Iron Man, Pamuk Prenses, Rick, Maske, Joker, Red Kit, Gandalf, Peter Pan, Şirinler, Batman ve daha nice popüler kültür karakterinin kılığına girmiş şekilde tasvir ediyor. Mozaik tekniğini sokakta piksel etkisi yaratmak için ustalıkla kullanıyor. Her bir mozaik, sokakta rastlanılan minik bir espri gibi insanı gülümsetiyor.
Çocukluk Yıllarının Güzelliğini Anlatan Murallar
New York City’den Azerbaycan’a ve İsveç’in Kristianstad şehrine uzanan farklı bölgelerde mural yapan sanatçı Lula Goce, boş duvarlara çocukları tasvir eden resimler yapıyor. Bu muralları farklı kılan şey, sanatçının tercih ettiği kompozisyonlar. Çocukları tam olarak çocuklara özgü halleriyle (oyun oynarken, uyurken, bir şeyleri merak ederken, ergenliğe adım atarken) tasvir etmeyi tercih ediyor Lula Goce.
Görsel: İzinsiz