2021 gezegenimiz, doğa, insanlık ve ülkelerin ekonomisi açısından oldukça zorlu bir yıl oldu. 2020’de başlayan küresel salgın nedeniyle yaşanan değişim 2021’i de sıra dışı gelişmelerin yaşandığı bir yıl haline getirdi. Bu değişim hayatımızın her alanına yansıdı. 2021 yılını geride bırakmaya hazırlanırken yılın öne çıkan konularını inceleyip belirli kategoriler altında yılın fark yaratan en çarpıcı haberlerini derliyoruz.
Robotlar bugün eğlence sektöründen sağlık alanına, inşaat endüstrisinden ulaşıma, çeşitli sanat projelerinden güvenliğe kadar hayatın her alanında gündelik yaşamı kolaylaştıracak özelikleri veyahut görevleri tamamen kendilerinin tamamlayabileceği yetkinliklerle karşımıza çıkıyor. Bilim-kurgu filmlerinde gördüğümüz veya küçükken çizgi filmlerde izlediğimiz ve yapabildiklerine şaşırdığımız yetenekli robotlar artık gerçek hayatta da insanların yardımcısı hatta kurtarıcısı oluyor. Fiziksel olarak bir insana benzeyen ve boyut olarak neredeyse bir insan boyutunda olan robotlardan milimetrik boyutlardaki robotlara kadar her çeşitte ve her boyutta yılın en çok dikkat çeken robotlarını bu derlemede ele alıyoruz.
Kendilerini Kopyalayarak Üreyebilen Biyolojik Robotlar
Vermont Üniversitesi, Tufts Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi çatısındaki Wyss Enstitüsü tarafından geliştirilen Xenobot için sadece robot demek yeterli olmaz. Afrika pençeli kurbağasının emriyolarından alınan kök hücrelerle üretilen Xenobot aslında bir organizma. Kendisini sarıp sarmalayan bir dış deriye ve onun hareketini sağlayan küçük kalp hücresine sahip. Küre şeklindeki yaklaşık 3 bin hücreden oluşan bu robotların en ilginç özelliği ise kendi kendine üreyebiliyor oluşu. Çok düşük ihtimallerde ve belirli koşullarda olsa dahi Xenobot’lar kinetik çoğaltma ile yani kendi kendini kopyalayarak üreyebiliyor. Xenobot, biyolojik olarak parçalanmadan önce su ortamında birkaç hafta kadar herhangi bir şey yemeden yaşayabiliyor ve ekipçe çalışıyor.
Hyundai’den Tekerlerle İlerleyemediğinde Yürüyen Araç: TIGER
Hyundai, UMV (ultimate mobility vehicle) olarak adlandırdığı konseptine ait yeni aracı TIGER’ı (transforming intelligent ground excursion robot) tanıttı. Hyundai çatısı altında New Horizons Studio tarafından geliştirilen TIGER, zorlu arazileri kolayca aşabilen keşif ve hassas yük taşıma amaçlı bir UMV konsepti. TIGER, bacakları kapalı konumdayken normal bir 4 tekerli araç gibi hareket ediyor. Ancak araç sıkıştığında veya tekerler için zor veya geçilmez olan bir arazide seyahat etmesi gerektiğinde yürüme kabiliyetini kullanıyor.
LEONARDO Drone Gibi Uçuyor Robot Gibi Yürüyor
The California Institute of Technology (Caltech) tarafından geliştirilen LEONARDO (LEgs ONboARD drOne’un kısaltmasından bu isim ortaya çıkarılmış) iki ayaklı robotlara uçma yeteneğinin de eklenmesiyle karmaşık arazilerde kullanım kolaylığı sağlamak üzere tasarlanmış yeni bir tür sayılabilecek bir robot. İki ayaklı robot son derece çevik ve karmaşık hareketler yapabiliyor. Bununla birlikte ip üstünde yürümek ya da kaykay üzerinde hareket etmek gibi denge gerektiren işlerde de oldukça usta. Üç eklemli iki bacağı sayesinde yürüme ve uçuştan sonra yumuşak bir şekilde yere inme manevralarını da ustalıkla gerçekleştiren robot, birden fazla ulaşım modunu bünyesinde barındırması sayesinde engelleri ustalıkla aşabiliyor.
Zorlu Parkurları Ustalıkla Geçen Atlas Yeniden Sahnede
Geçtiğimiz Ağustos ayında Boston Dynamics YouTube hesabında yayınlanan videoda atlama, zıplama ve dengede durma gibi atletik yeteneklerini gösteren Atlas, insanların parkurda yapabileceği işleri ustalıkla yaparak hünerlerini sergiledi. Bir insan robottan öte artık neredeyse bir insan gibi hareket eten Atlas, çevikliği ve becerileriyle dikkat çekiyor. Atlas’ın yeteneklerinin paylaşıldığı videonun yanı sıra robotun parkur boyunca nasıl manevra yaptığı, atletik yeteneklerini nasıl geliştirdiği gibi bilgiler ayrı bir videoda paylaşıldı.
Robot Hemşire Grace İzolasyondaki Hastalara Bakacak
Hanson Robotics’in yıldız robotu Sophia’nın yeni kardeşi Grace, hastanede yatan koronavirüs hastaları için hemşirelik yapmak üzere geliştirildi. Grace, pandemiyle birlikte ortaya çıkan ihtiyaca cevap vermek üzere 2021’de dünyaya geldi. Yalnızca izole edilen hastalara değil, bakıma ihtiyaç duyan ileri yaştaki insanlara da şefkat eli uzatıyor. Grace, ateş ve nabız ölçebilmesi için kamera ve ısıya duyarlı sensörlerle donatılmış. Robotun topladığı veriler, uzmanların hastalıkları teşhis etmesine ve tedavi önermesine yardımcı olmak için kullanılabiliyor. Grace için dünya basınında kullanılan tanım “üst düzey bakım konusunda uzmanlaşmış insan benzeri hemşire bot”.
Samsung’un Robot Uşakları
Samsung tarafından CES 2021’de tanıtılan Bot Handy, Bot Care ve JetBot 90 AI kullanıcısının hayatını kolaylaştıracak özellikler barındırıyor. Kişisel asistan olarak görev alabilecek Bot Care, yapay zekası sayesinde zamanla kullanıcısının davranışlarına alışıyor ve bunlara uygun şekilde hareket ediyor. Çöp kutusu benzeri beyaz gövdesi ve uzayabilen ince bir boynu bulunuyor. Bot Handy isimli robot ise tasarımının yanı sıra yapabildikleriyle de tam bir ev hizmetçisi. Pençe görünümlü elleriyle tüm objeleri rahatlıkla kavrayabiliyor. Robotun üzerinde yer alan kamera farklı nesneleri algılamasını sağlarken bu nesnelere ne kadar kuvvet uygulayacağını da yapay zekası sayesinde anlayabiliyor. Ayrıca yapısı ve uzun kolları sayesinde yüksekteki nesnelere de yetişmesi oldukça kolay görünüyor.
3B Yazıcıyla Üretilen Mikro Robotlar Kanser Tedavisinde Kullanılabilecek
Jiawen Li, Li Zhang, Dong Wu ve ekip arkadaşları tarafından geliştirilen ve test edilen, kanser tedavisinde kullanılabilecek mikro robotlar ilacı doğrudan kanser hücrelerine taşıyor ve pH’a duyarlı bir hidrojel sayesinde ilacı doğru bölgede serbest bırakıyor. 3B yazıcı ile basılmış mikro robotlar mıknatıslar tarafından yönlendiriliyor. İçindeki ilaçları yalnızca tümörlerin etrafındaki asidik ortamla karşılaştıkları zaman serbest bırakıyor ve bu sayede sadece doğrudan zararlı hücreleri hedef almış oluyor. Balık, yengeç ya da kelebek gibi farklı hayvan formlarına sahip bu minik robotlar pH’a duyarlı bir hidrojel kullanarak 3B yazıcılar kullanılarak üretiliyor.
Mimikleri ve Tepkileriyle Furhat Artık Daha Dost Canlısı
Furhat Robotics’in CCO’su Charlie Caper, bizim de fiziksel olarak takip ettiğimiz Web Summit 2021 oturumunda sosyal robotlarının hangi alanlarda kullanılabileceğini, insanlarla iletişiminde ne gibi avantajlar sunduğunu anlattı. Açık kaynaklı bir işletim sistemine sahip robot, Google altyapısını kullanıyor ve Google Assistant aracılığıyla konuşuyor. Bu sayede Türkçe de dahil olmak üzere 40 dilde konuşabiliyor. Ortamda bulunan farklı kullanıcıların varlığını, yönünü ve hatta yüz ifadelerini otomatik olarak tanıyor ve karşılık veriyor. Furhat, tarafsız işe alım süreçleriden otizm spektrum bozukluğu terapisine kadar çok geniş bir kullanım alanına sahip.
Ağır İşleri Yaparken Robot Giymek
Atoun tarafından geliştirilmekte olan KOMA 1.5 adlı giyilebilir robot, ağır nesneleri taşırken kolayca yol alabilmeyi sağlıyor. KOMA 1.5 her tür yüzeyde yol alabiliyor. Yolda rastlayabileceğiniz birçok engelin (merdiven veya çukurların) üstesinden gelebilecek robotik bacaklara sahip. Kullanıcı metal platform üzerinde dururken robotu kontrol etmek için iki joystick’i kullanıyor.
Hyundai’nin neredeyse her şeyi taşıyabilen dört tekerlekli robotu MobED 50 kg ağırlığında. 3 motorla donatılmış ve uzatılabilir bir dingil mesafesine – hıza göre de ayarlanabiliyor – sahip. Mobil droid, engebeli yüzeylerde dengede kalmasını sağlayan uyarlanabilir dümen özelliklerine sahip. Tam şarjla ve 30 km/s’e kadar hızla 4 saat boyunca yol alabiliyor. Hyundai ekibi, droidin nasıl kullanılabileceğine dair bazı örnekleri tanıtım videosuyla paylaşıyor. Paket teslimatından bebek arabası taşımaya ve hatta bir şampanya bardağı piramidine servis yapmaya kadar olasılıkları canlandırılıyor.
Gıda Krizine Karşı Yapay Zeka ve Robot Destekli Dikey Çiftlik
Plenty, gıda krizinin eşiğindeki dünyada daha az kaynak kullanarak daha fazla ürün almak için çözüm sunuyor. Kendi 2 dönümlük dikey çiftliğinde 720 dönümlük sıradan çiftlik arazisinde yetiştirilebilecek kadar ürün üretiyor. Şirket çiftliklerinin geleneksel çiftliğe göre dönüm başına yaklaşık 400 kat daha fazla gıda ürettiğini belirtiyor. En çok dikkat çeken yanlarında biri de üretimi robotlar ve yapay zeka yardımıyla yürütüyor olmaları.
Açık Hava Etkinlikleri İçin Performans ve İzleyici Alanını Çizen Robotlar
Outpost Office, Drawing Fields isimli projesinde GPS’le kontrol edilebilen robotlar kullanarak açık hava performansları için geçici sahneler ve izleyici alanları çiziyor. Ohio merkezli stüdyo Outpost Office, bu çizim robotlarında tamamen suda çözünen ve zehirli kimyasallar içermeyen boya kullanıyor. Dolayısıyla çimlerin üzerine çizilen geçici bir performans mekanları yaratıyor. Drawing Fields isimli proje kapsamında yaratılan alanlar “geleneksel olmayan sahneler” olarak nitelendiriliyor.
3B Baskıyı ve Lazer Kazımayı Yapay Zekayla Birleştiren Robot Kol
Robotik kol HUENIT, yaratıcı projelerden günlük işlere pek çok alanda görevini hızla yerine getirerek kullanıcıya yardım eli uzatıyor. Video çekmekten işiniz için prototipler veya lazer kazıma ürünler oluşturmaya… Bir yardım eline ihtiyacınız varsa, HUENIT yanınızda. Bu yeni modüler robotik kol, tüm mühendislik ürünlerinizi ve yaratıcı fikirlerinizi kolaylıkla ve hızla gerçeğe dönüştürmek için yapay zeka, 3B baskı, lazer kazıma ve robotik kullanmanıza olanak tanıyor.
Çöpleri Kendi Kendine Ayrıştıran Robot Çöp Kutusu
Kaliforniyalı girişim Lasso, evsel atıkların geri dönüşüm dışı kalma sorununa karşı robot bir çöp kutusu geliştiriyor. Lasso, atıkları tanıyıp ayrıştırmanın ötesinde onları temizleyen, sıkıştıran ve tam anlamıyla geri dönüşüme hazırlayan robotik bir sistem. Kullanıcı her zaman olduğu gibi atıkları tek bir çöp kutusuna atıyor ve gerisini Lasso hallediyor. Böylece kullanıcıların alışkanlıklarını değiştirmesini beklemeden kısa sürede büyük çaplı aksiyon almayı hedefliyor.
Görsel: Samsung