Geride bırakmaya hazırlandığımız yılın haberlerini inceledik ve ele aldığımız konular arasında öne çıkanları belirledik. Bigumigu’da 2022’nin öne çıkan konularını derlemelerimizde görebilirsiniz. Bu derlemede, kamusal alanları dönüştüren etkileyici projelere yer vereceğiz.

Dünyanın dört bir yanında; yerel yönetimlerin, markaların, sanatçıların ve sivil toplum kuruluşlarının liderliğinde gerçekleştirilen kamusal dönüşüm projeleri ivme kazandı. Pandemi sonrası bir toparlanma döneminde olmamız bunda önemli bir etken. Açık havada daha sağlıklı bir şekilde sosyalleşebilmek, fiziksel faaliyetleri ve insan etkileşimini artırmak, çocuklara veya yetişkinlere özel oyun alanı sunmak, sanatı galerilerin dışında da kent sakinleriyle buluşturmak gibi farklı motivasyonlarla dönüşüm projeleri gerçekleştiriliyor. Şimdi hep birlikte bu yıl yaşanan gelişmelerin detaylarına bakalım.

Onaranlar Kulübü Beşiktaş’taki Kamusal Alan Dönüşüm Projesini Tamamladı

Onaranlar Kulübü, Alman Deresi Yürüyüş Parkuru’ndaki basketbol sahasını ve çevresini “diyalog” temasıyla onardı; kent mobilyası tasarımları ve basketbol sahası zemin uygulaması gerçekleştirdi. Parkın ziyaretçilerinin keyifli vakit geçirebileceği şekilde yeniden yorumlanan alandaki basketbol saha zemin tasarımında illüstrasyon sanatçısı Uğur Acil, topluluk alanındaki mobilya tasarımlarında ise kulübün tasarım ekibinden Kemal Atlıoğlu görev aldı. Alman Deresi Topluluk ve Hareket Alanı 2 aylık tasarım, 20 gün uygulama süresi sonunda 1 Ekim 2022 tarihinde kullanıma açıldı. İnsanların düşünce, hayal, doğa, kent, çevre ve kendileriyle olan diyaloğuna dikkat çeken bir yaklaşım ortaya koyan Onaranlar Kulübü, “iyi bir dünya için iyi bir diyalog” önermesini kamusal alanda çevre, hareket, ilham ve umut kesişiminde buluşturdu.

Oyun Sokağı

Maltepe Belediyesi, Yalı Mahallesi’nde yaya trafiğinin yoğun olduğu bir noktayı çocuklar için oyun alanına dönüştürdü. Belediye, kendi deyimiyle “çocukların özgür ruhları, kentlerin katı çizgilerine sıkışmasın diye” yaya trafiğinin yoğun olduğu bir noktayı Oyun Sokağı’na dönüştürdü. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ndan önceki gün açılışı yaparak bu rengarenk alanı çocuklara hoş bir bayram hediyesi olarak sundu. Oyun sokağı için Maltepe Yalı Mahallesi’nde bir okulun önündeki gereksiz bir park alanı tercih edilmiş. Her gün yüzlerce öğrencinin ve velinin kullandığı bu noktada sokak tasarımını kullanarak araç hızlarını düşürmeyi hedeflemişler. Şimdi bu nokta, herkesin vakit geçirebileceği güvenli ve eğlenceli bir açık alan. Fotoğraflara bakınca yalnızca çocukların değil onlara eşlik eden yetişkinlerin de bu alandan memnun olduğunu görebiliyoruz.

Yoğurtçu Parkı Basketbol Sahası Yenilenerek Sanat Eserine Dönüştü

Yoğurtçu Parkı Basketbol Sahası, Red Bull Half Court 2022 için yapılan hazırlıklar kapsamında Cins’in ve Mert Tugen’in sanatıyla yeniden hayat buldu. Red Bull Half Court 2022 dolayısıyla organize edilen yenileme çalışması; Mural İstanbul, Samsung Türkiye ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle hayata geçirilmiş. Saha tam da Kadıköy’e yakışır nefis bir sanat eseri gibi ışıldıyor artık. Mert Tugen de Instagram’daki paylaşımında heyecanını şöyle ifade etmiş. “Artık Yoğurtçu Parkı’nın tam ortasında gökyüzüne göz kırpan koca bir basketbolcum var.”

Birbirine Bağlı Akustik Karakterlerle Yaratılan Oyun Alanı

Moradavaga’nın Hej främling! isimli etkileşimli yerleştirmesi, İsveç’te Örebro sakinlerine iletişim kurmanın farklı bir yolunu öneriyor. Proje; sarı oluklu plastik borulardan yapılmış dev, dost canlısı karakterlerden oluşuyor. Birbirini hiç tanımayan kent sakinlerini yan yana getiren etkileşimli karakterler bunlar. Yerleştirme, İskandinavya’nın en büyük çağdaş sanat etkinliği olan OpenArt için bu yıl tasarım kolektifi Moradavaga tarafından tasarlanmış. Birbirine bağlı bir analog akustik sistem olarak çalışan yerleştirme, ziyaretçilerin meydanın bir ucundan diğer ucuna kadar birbirleriyle konuşmasını sağlıyor.

Kullanılmayan Metro İstasyonlarını Yer Altı Çiftliklerine Dönüştürmek

Tayvan’ın başkenti Taipei’de, kullanılmayan metro istasyonları Metro Fresh isimli dikey çiftliklere dönüştürülüyor.
Taipei’de hızlı ulaşımdan sorumlu yetkililer, şehir sakinlerine taze ve sürdürülebilir ürünler sağlamak amacıyla yer altı tren istasyonundaki kullanılmayan alanları dikey çiftliğe dönüştürdü. “Metro Fresh” adı verilen tesiste, öngörülemeyen iklim koşullarına rağmen sürekli olarak ürün yetiştirmek için yüksek teknolojili bir hidroponik yöntem kullanılıyor. Hidroponik, toprak kullanmadan su içinde mineral besin çözümleri kullanarak gerçekleştirilen bir bitki yetiştirme yöntemi. Metro Fresh’te toprak yerine suda çözülmüş gübre solüsyonları kullanılıyor. Yetiştirme sürecinde hiçbir şekilde böcek ilacı gibi zararlı kimyasallar kullanılmıyor. Bu iç mekan çiftlikleri aynı zamanda çocuklar için eğitici bir alan olarak kullanılıyor. Burada öğrencilere artırılmış gerçeklik kullanılarak sürdürülebilir çözümler hakkında bilgi veriliyor.

Renkli ve Dinamik Bir Yaya Yolu Projesi: High Loop

Çin’in Şangay şehrinde bulunan Puji Road Yaya Köprüsü’nün renovasyonu kapsamında projelendirilen High Loop, bölgeye dinamik ve keyifli bir hava katıyor. Çevresindeki müze ve tarihi binalardan ötürü “Müzeler Köprüsü” olarak da anılan ve Şangaylılar için son derece önemli bir yere sahip olan Puji Road Köprüsü, en son 2009 yılında kentte gerçekleşen Expo döneminde scooter ve bisiklet gibi küçük taşıtların geçişine açılmıştı. Kent trafiğini rahatlatacak bu hamlenin devamını getirmek isteyen 100Architects ve Şangay Belediyesi’nin High Loop’ta uzlaştığı noktalardan biri de, projenin kent sakinlerini scooter ve bisiklet kullanımına özendirme fonksiyonu.

Balık Kasaları Sokak Mobilyalarına Dönüşüyor

Takuto Ohta Common Neglect Material projesi kapsamında, atık haline gelen balık kasalarından sokak mobilyası tasarlıyor. Japonya’da kırsal alanlardaki nüfus düşüşü hızla devam ediyor. Bu gerçekten yola çıkan tasarımcı, boş köy ve kasabalarda bulunan kullanılmayan nesneleri kamusal alanda kullanılabilecek mobilyalara dönüştürüyor. Ohta projeye ilk başladığında, bir zamanlar balıkçılık endüstrisinin kalbi olan güney kıyı şeridini ziyaret etmiş. Günümüzde buralarda kalan boş evler, azalan yerel gelir ve nüfus düşüşü ne yazık ki Japonya’nın bu bölümünü felce uğratıyor. Geride çöpler ve kullanılmayan balıkçı nesneleri bırakıyor. Tasarımcı ziyareti sırasında buralarda; devasa soğutma tesisleri, konteyner kutuları, karışık balık ağları, PVC borular, ağlarda ve depolama alanlarında kalan şamandıralar gibi artık kullanılmayan nesneler olduğunu gözlemlemiş.

İklim Krizine İşaret Eden Banklar

Danimarka televizyon kanalı TV2 ve mimar Bjarke Ingels iş birliğinde yaratılan banklar, iklim krizi nedeniyle 2100 yılında deniz seviyesinin hangi noktaya geleceğini vurguluyor. Banklar deniz seviyesinin 1 metre yükselmesini temsil etmek amacıyla uzun ayakları üzerinde yükseliyor. Her bankın üzerinde iklim krizi konusunda adımlar atılmazsa suların 1 metre yani bu bankın şu anda bulunduğu noktaya kadar yükseleceğini işaret eden levhalar yer alıyor.

Görsel: Instagram