Geride bırakmaya hazırlandığımız yılın en çarpıcı haberlerini inceledik ve ele aldığımız konular arasında bazılarının öne çıktığını gördük. 2019’un Bigumigu’da öne çıkan konularını da tek tek derledik.

Geri dönüşüm son yıllarda daha önce hiç ortaya atılmamış yaratıcı ve etkileyici çözümlerle gündeme geliyor. Özellikle doğal atıkları geri dönüştüren, böylece de plastik ve benzeri endüstriyel malzemelere alternatif sunan düzenekler ve projeler oldukça ilham verici. Bu yıl, ayçiçeği endüstrisinin atıklarını ve kahve endüstrisinin atıklarını dönüştürerek ürün malzemesi haline getiren büyük çaplı projelere şahit olduk. Yine portakal kabuklarını geri dönüştürerek bardak yapan portakal suyu otomatı Feel the Peel; meyve-sebze atıklarını sanatsal malzeme ve kozmetik amaçlı “zehirsiz pigmente” dönüştüren sistem Kaiku oldukça keyifli geri dönüşüm işlerindendi. Danimarkanın kayak pistli temiz enerji santrali tüm dünyaya örnek olurken Roma’da ülkemizdekine benzer şekilde plastik şişe karşılığında ulaşım için dijital kredi kazandıran sistemin uygulanması da ümit verici gelişmelerdendi. Belçikalı Sivil toplum kuruluşu Vluchtelingenwerk Vlaanderen ise aşırı sağ eğilimli Vlaams Belang partisinin afişlerini geri dönüştürerek partiye zıt bir söylemle yeni afişler bastı. Böylece geri dönüşümün iletişim açısından taşıyabileceği potansiyeli ortaya koyarak derlememizde yer alan işlerden oldu.

Çevreye duyarlı projeler ilginizi çekiyorsa daha önce hazırladığımız sürdürülebilir tasarımlar derlememize de göz atabilirsiniz.

Sürdürülebilir Bir Ürün Malzemesi Olarak Ayçiçeği

Thomas Vailly, yalıtım paneli gibi büyük boyutlu ürünlerden tutun da telefon kılıflarına kadar pek çok ürünün yapımında kullanmak için ayçiçeği atıklarını biyo-materyallere dönüştürmeyi amaçlıyor. Vailly, ayçiçeği hasadından arta kalan her şeyin sürdürülebilir birer ürün malzemesi olarak değerlendirilmesini hedefliyor. Ayrıca araştırmada önemli bir kural var. Bu kurala göre ayçiçeği atıklarından yapılacak ürünlerde sadece ayçiçeğinden elde edilen malzemeler kullanılabilecek, ilave içeriklere ise kesinlikle yer verilmeyecek.

Doğal Bir Ürün Malzemesi Olarak Geri Dönüştürülmüş Kahve Telvesi

Kahve içmek küresel yaşam tarzının bir parçası ve kahve tüketimi yıllardır istikrarlı bir şekilde artıyor. Tabii bu arada kahve atıkları da dünya nüfusuyla devasa boyutlara ulaşıyor. Hatta iklim değişikliği nedeniyle yabani kahve türlerinin %60’ı tehlike altında ve dünyadaki kahve talebini karşılayamama riski söz konusu. Kahve tüketiminin bu denli yüksek oluşu, atıkların yeni ürünler oluşturmak için bir kaynak olarak nasıl kullanılacağı üstünde düşünmeye itiyor tasarımcıları. Kaffeeform da bu motivasyonla, uzun yıllar süren araştırmaların, deneylerin ve testlerin sonucunda doğmuş. Malzeme, petrol esaslı mineral yağlara dayalı malzemelere sürdürülebilir ve çevre dostu bir alternatif sunuyor. Bu yenilikçi malzemenin karakteristik özellikleri, koyu renkte bir ahşap görünümüne sahip olması ve elbette hoş kahve kokusu.

Bu Portakal Suyu Otomatı Kabukları Bardağa Dönüştürüyor

Bir otomattan alabileceğimiz en sağlıklı şeylerden biri portakal suyu olsa gerek. Üstelik bu makinelerin pek çoğunda gerçek zamanlı olarak portakalların nasıl sıkıldığını görebilmek de mümkün. Feel the Peel de bu tür otomatlardan bir tanesi. Biyoplastik oluşturmak için portakal kabuğu kullanan, sıktığı portakalların suyunu da bu biyoplastikten yaptığı bardaklarda sunan bir prototip makine. Makine, İtalya merkezli uluslararası tasarım ve inovasyon stüdyosu Carlo Ratti Associati’nin Eni için hazırladığı bir proje.

Kaiku Meyve ve Sebze Atıklarını Doğal Pigmentlere Dönüştürüyor

Kaiku, bitkileri buharlaşma teknolojisi kullanarak toz boya pigmentlerine dönüştüren bir sistem. Petrol ürünü olan ve çoğunlukla sağlığa ve doğaya zararlı olan yapay boyalara karşı sürdürülebilir bir alternatif sunuyor. Avokadolar, narlar, kırmızı pancarlar, limonlar, soğanlar ve aklınıza gelebilecek her türlü meyve-sebze Kaiku aracılığıyla boya pigmentine ve mürekkebe dönüştürülebiliyor.

Çatısında Kayak Pisti Olan Temiz Enerji Santrali

Kopenhag ve New York merkezli mimarlık, şehircilik, araştırma ve geliştirme grubu Bjarke Ingels Group, (BIG) “atıkları enerjiye dönüştüren en temiz enerji santrali” olarak nitelediği Copenhill santralini tamamladı. Santralin çatısında, yıl boyunca açık olacak yapay bir kayak pisti de bulunuyor. Amager Bakke olarak da bilinen CopenHill, yılda 440.000 ton atığı temiz enerjiye dönüştürme kapasitesine sahip. Bu da yılda 150.000 ev için elektrik ve bölgesel ısıtma sağlayabilmesi anlamına geliyor. Bunun için de atık arıtma ve enerji üretimindeki en son teknolojilerle donatılmış. CopenHill aynı zamanda yürüyüş parkuru ve bir tırmanma duvarı içeren bir kentsel rekreasyon merkezi olarak işlev görüyor. Ayrıca tesiste çevre hakkında bilinçlendirici eğitimlere de yer verilecek.

Ulaşımda Plastik Para Birimi Dönemi

Roma’da plastik şişe karşılığında dijital kredi kazandıran Ricicli + Viaggi (geri dönüştür + seyahat et) adlı proje, İstanbul’daki “Akıllı geri dönüşüm konteynırı” projesine benzer bir şekilde ulaşım için geri dönüşümü teşvik ediyor. Roma sakinleri biriktirdikleri plastik şişeleri bir metro istasyonuna getiriyor, onları ezip gruplandıran bir makineye yerleştiriyor ve ulaşımda kullanabilecekleri dijital krediler kazanıyor.

Aşırı Sağcı Söylem İnsan Hakları Söylemine Dönüştü

Belçika’da mülteci haklarını savunan sivil toplum kuruluşu Vluchtelingenwerk Vlaanderen, seçim sonrası aşırı sağ parti adayının afişlerini topladı ve gerçekleştirecekleri projede kullanmaya karar verdi. Mortierbrigade ajansı ile yürütülen çalışmada bölgenin çeşitli yerlerine asılmış olan afişler klasik yöntemle geri dönüştürüldü ve yeniden kullanılmaya hazır hale getirildi. “Bizim halkımız öncelikli” yazan afişler, geri dönüştürüldükten sonra ook onze mensen (Bizim halkımız da) söylemiyle birlikte dört sığınmacının hikayesini anlatmak üzere kullanıldı. Hazırlanan afişler 11 Temmuz Flaman Günü’nde bölgenin dört bir yanına asıldı.

Bonus! Bu yıl radarımıza takılan birkaç ilginç ileri dönüşüm projesini de anmadan geçmeyelim:

Hurdaya Çıkmış Bisiklet Parçalarından Kullanışlı Mobilyalar Yaratmak

Qiang Huang kullanılamaz hale gelmiş paylaşımlı bisikletlerin parçalarından kullanışlı ürünler tasarlıyor. Yaptığı ileri dönüşüm hareketi ile paylaşımlı bisikletlerin kontrolsüz artışına ve parçası eksilen bisikletlerin kullanım dışına alınmasına dikkat çeken Huang, yarattığı mobilyaların kullanışlı olmasına da özen gösteriyor.

The North Face Çadırları Çantaya Dönüştü

The North Face ve İngiliz tasarımcı Christopher Raeburn outdoor markanın çadırlarını geri dönüştürerek çantalar tasarladı. Her bir çanta geri dönüşümlü çadırların farklı bölümleri kullanılarak yapıldı. Çadırların farklı bölümlerinden oluşan çantalar, aynı tasarıma sahip olsalar bile kumaşlarından dolayı her biri diğerinden farklı desene sahip. Tasarım çantalarda kullanılan çadır kumaşı dayanıklı ve su geçirmez olmasının yanında hafif ve katlanabilir bir yapıda bulunuyor. Büyük bez çanta 289 gram ağırlığında iken omuza asılan çanta 167 gram, sırt çantasının ağırlığı ise sadece 119 gram.

IKEA Mobilyaları Hayvanlar İçin Evlere Dönüştü

Mother London’ın IKEA Greenwich için hazırladığı Wildhomes for Wildlife, ileri dönüşüm üzerine kurgulanmış bir kampanya. Sanatçılar ve tasarımcılar Wildhomes for Wildlife için IKEA’nın mobilya atıklarını alıp hayvanlar için evlere (böcek kuleleri, yarasa barınakları ve kuş evleri) dönüştürmüş. IKEA Greenwich’teki mağazasında; güneş panelleri, yağmur suyu toplama tankları, jeotermal ısıtma ve yüzde yüz LED aydınlatma gibi yeşil teknoloji ürünlerine yer veriyor. Aynı zamanda topluluğu için bir bahçe, bisikletli kurye hizmeti ve sürdürülebilir yaşam tarzı atölyeleri sunuyor.

Görsel: Instagram
Manşet görseli düzenlenmiştir.