İnsanlar sıkıldıklarında ya da dikkatleri dağıldığında farklı farklı hareketlerde bulunurlar. Kimisi oturduğu yerde birini beklerken kürdanlardan minik adam, tuzluklardan uzaylı yapar vaktini böyle değerlendirir. Kimisi de peçeteye bir şeyler çiziktirir. Kimisi de Japonya’daysa ve origami biliyorsa yemek sonrası teşekkür için bir küçük heykel bırakıverir masasına.

Japon sanatçı Yuki Tatsumi de garson olarak çalıştığı dönemde birçok kişinin origami yaptığını fark etti. Çalıştığı restoranda müşteriler yemeklerini bitirdikten sonra yemek çubuğu kılıflarından origami heykeller yapıyordu. Başlangıçta bunun yemek yedikten sonra bilinçaltısal bir eylem olarak, takdir etme içgüdüsüyle yapıldığını düşünüyordu. Sonrasında bunu birçok müşterinin yaptığını gözlemledi. Sanatçı Yuki Tatsumi sonunda “Japanese Tip” adlı sanat projesine yol açan bu ipuçlarını toplamaya başladı.

Takdirini Origami ile Göster

Japanese Tip’in amacı, sergi ve fotoğraf kitaplarının dışında, müşteri ve restoranlar arasındaki bilinçsiz “elinize sağlık” kodunu yeniden yaratmak. Bu kodun temsil ettiği yemek ve doymak kavramları üzerinden memnuniyet belirtmek için origami yapmak korunabilecek bir gelenek.

2012 yılında Japanese Tip projesini başlatan Yuki Tatsumi, 5 yıldır projesi için sadece kendi ipuçlarını toplamıyor. Japonya’da bulunan iletişime geçtiği restoran ve yemek yeme yerlerinden de konseptini anlatıp projesine katılmasını rica ediyor. Bu sayede bir kısmı çokça deforme olmuş 13 binin üzerinde kağıttan heykel topluyor. Bunların kimisi çok güzel şekilde korunmuş, kimisi ise atılmış olduğundan bozulmuş. Birçoğu origami ama aralarında katlama dışında da şekil verilmiş kağıt heykeller bulunuyor.

Origami Japon kültürünün önemli bir parçası. Origaminin Çin’de kağıtla birlikte ortaya çıktığı ve Budist rahipler aracılığıyla Japonya’ya getirildiği varsayılıyor. Japonca katlanmış kağıt anlamına gelen origami, geleneksel bir kağıt katlama sanatıdır. Ayrıca dünyanın da ilgisinin hep olduğu bir sanat dalı. Origami birçok sanatçıya ve tasarımcıya da ilham kaynağı oluyor. Telefon ve tablet standı, mutfak aletleri gibi ürünlere mekanik olarak uygulanıyor ve Cristian Marianciuc gibi sanatçıların projelerinde kendine yer buluyor.

Yuki Tatsumi 2017 Aralık ayında, yani bu ay, Tokyo’da bir sergi açtı. Sanatçı, topladığı heykellerden seçtiği 8 bin tanesini sergiliyor. Sergide Japonya’nın 47 şehrinden seçilen kağıt heykeller var. 8 bin heykel aslında bir anlamda da 8 bin pişirilen ve takdir edilen yemeği de gösteriyor. Gerçekten de çok kibar bir gelenek. Japanese Tip projesini güncel olarak Facebook‘tan da takip edebilirsiniz.

Görsel: Japanese Tip