Ana akım çizgi roman kültürü ve külliyatının başlangıcını 1930’ların Amerika Birleşik Devletleri olarak konumlandırmak mümkün. O günden bugüne kadar yayın hayatına devam eden DC Comics ve Marvel Comics, çizgi roman dünyasının iki dev şirketi niteliğinde. Elbette ki çizgi roman dükkanlarında tıpkı fanzin kültürü gibi bağımsız çizgi romanlar çizilmeye ve üretilmeye devam ediyor. Fakat bu iki şirket ve toplumsal perspektifte yarattıkları etki Büyük Buhran’a, 2. Dünya Savaşı’na ve toplumsal algı yönetimine dokunuyor.
Derya denizlerden oluşan çizgi roman dünyasında DC Comics’in bir yapımı var ki, dönemine ve mesajına göre diğerlerinden ayrılarak dikkat çekiyor. Strange Adventures, bu yayın evinden çıkan ilk bilim kurgu yapımı olma özelliğine sahip. Dönem dinamikleri ve kültürel etkileşimler içerisinde kurgulanan kapak tasarımları ise en az sayının içeriği kadar değer yaratıyor.
Soğuk Savaş dönemi Sovyetler Birliğindeki uzay temalı propaganda posterleri ve analog GIF araçlarından Fenakistiskop‘un tarih boyunca kullanım tekniklerini analiz eden Gökhan Yücel, Strange Adventures’ın kapak tasarımları ve kurgularını ele alan bir #dosyacılık zinciri oluşturdu. Bu çalışmayı, Gökhan Yücel’in izni ve önsözüyle Bigumigu’da yayınlıyoruz;
Çizgi-roman ve bilim kurgu edebiyatının ilişkisi Amerika’da çok eskilere dayanıyor.
Superman, Batman gibi kahramanların ev sahipliğini yapan DC comics’in 1950 yılında yayınlamaya başladığı Strange Adventures bu işin en önemli örneklerinden biri. 244 sayı boyunca devam eden serinin en garip yanlarından biri ise kapakları.
Her biri ayrı bir hikaye hakkında merakta bırakmayı amaçlayan, ama bakana da neyle ilgili olduğu hakkında hayal kurduran bu son derece enteresan kapakları sizler için toparladık.
Bugün sizlerle 1950’lerde çıkmaya başlayan Strange Adventures adlı derginin benzersiz ve dehşetengiz kapaklarını inceleyeceğiz.
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Kısaca bilgi vermek gerekirse Strange Adventures, DC Comics’in ilk bilim kurgu serisi olarak hayata geçiriliyor. pic.twitter.com/RskTuTbeO5
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
244 sayı devam eden seri daha sonra (90’larda ve 2000’lerde) yeniden diriltilmiş, ama tabii aynı tadı vermemiş. pic.twitter.com/FMhr3BZwuf
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Bu seriyi özellikle paylaşmak istememin sebebi ise şahane kapaklara sahip olması. pic.twitter.com/6mKE54iAaG
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Her seferinde vurucu bir görsel ve hikayeyi özetlerken okuyucuyu sayının içine çeken bir açıklama var kapaklarda. pic.twitter.com/Wcg6XN6VaO
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Öyle ki, sayının tamamını okumaktansa sadece kapağa bakıp hikayenin ne olduğunu anlamaya çalışmak bile büyük keyif. pic.twitter.com/SbZ7e1rXyq
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Dolayısıyla size önerim her kapağı alıcı gözle incelemeniz olacaktır. pic.twitter.com/37BJAMNaOC
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Çok fazla detay vermeden çarpıcı görsellerle derdini anlatan kapaklar da var tabii. pic.twitter.com/pwlI52GFnB
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Genellikle uzaylılar, alternatif gerçeklikler, zaman yolculuğu ya da dev hayvanlar gibi temalara rastlanmakta. pic.twitter.com/bnh120YAt5
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 20, 2015
Hikaye içinde hikaye tarzında girişimler de söz konusu tabii bu örnekteki gibi. pic.twitter.com/sUghzsKL4U
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Dördüncü duvarın kırılmasına yönelik çabalar da var buradaki gibi. pic.twitter.com/KntQbKoDJC
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Dönemin çok popüler temalarından biri de maymunlar. En az 10-15 tane maymunlu kapağa rastladım kapaklar arasında. pic.twitter.com/sfstjJ7816
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Dergi bayağı eski olduğu için ’68 yapımı Planet of the Apes de bu dalganın sonucu mudur?’ diye düşünmüyor değilim. pic.twitter.com/Hn1FW4pBzF
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Örneğin bu kapak 1958 yılından, gorillerin darbe planlarına dair bi olay var içinde belli ki. pic.twitter.com/wmmuZr864S
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Uzaylılar da elbette önemli bir kısmını kapsıyor kapakların. Mesela burada Marslıların geride bıraktığı son insan. pic.twitter.com/50KCq3g1Yf
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Tabii o zamanlar bugünkü gibi gelişmeler olmadığı için maceraların neredeyse tamamı güneş sisteminin içinde geçiyor. pic.twitter.com/NrKJN9isc2
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015
Dünya’yı Satürn’e okutmayı başardığımız şöyle harika bir kapak var mesela. pic.twitter.com/QHJMDZbcA5
— gökhan yücel (@gokhanyucel) July 23, 2015