2050 yılı itibariyle dünyadaki toplam karbon emisyonunun %50’sinin nedeni olması beklenen tekstil sektörü hala, dünyadaki en az denetlenen ve kanunlarla regüle edilen sektörlerin başında geliyor. İklim krizi ile son derece yakın bir ilişkisi olan sektör ayrıca, iş gücü konusunda da etik sınırların dışına çıkmasıyla tanınıyor.
İşte Amerika Birleşik Devletleri merkezli outdoor giyim markası Patagonia, bu sorumluluğu kabul ediyor ve “Monster In Our Closet” (Dolabımızdaki Canavar) filmi ile kendilerinin de dahil olduğu tekstil sektörünün dünyaya verdiği zararları dürüstçe ortaya koyuyor.
Daha ucuza daha çok giysi = daha çok tekstil çöpü
Ortalama bir Amerikalı, bir yılda yaklaşık 40 kg giysiyi doğrudan çöpe atıyor. ABD’nin toplam nüfusunun 330 milyonu aştığını düşündüğümüzde ortaya çıkan rakamı düşünmek bile korkunç değil mi? Üstelik giysilerimizi bağış kutularına ya da ikinci el dükkanlarına bağışlamak da bu sorunu tam olarak çözmüyor çünkü çalışmalar, bağışlanan kıyafetlerin yalnızca %6’sının yeniden kullanılmak üzere yeni sahiplerine ulaştığını ortaya koyuyor.
İşte Monster In Our Closet, bu aşırı tüketim kültürünün son yıllarda fazlasıyla pompalanan fast fashion (hızlı moda) sektörünün eseri olduğundan bahsediyor. Ve daha ucuza daha fazla giysi alma alışkanlığının tekstil kirliliğinin arkasındaki ana aktörlerden biri olduğunun altını çiziyor. Filmde gördüğümüz iklim gazetecisi Kendra Pierre-Louis: “Daha çok tüketmek yerine, satın aldığımız giysinin uzun ömürlü ve etik şekilde üretilmiş olmasını önemsemeliyiz. Ve unutmayın ki bu sorunun çözümü değil sadece herkesin benimsemesi gereken basit bir sorumluluk” sözleri ile durumu en etkili biçimde özetliyor.
Plastiği daha iyi amaçlarla kullanmak mümkün mü?
Filmin sponsoru Patagonia’nın amacı ise tam da bu sorudan yola çıkıyor. Çünkü tekstil sektörünün plastiği bu kadar fazla tercih etmesinin ardında daha az maliyetle üretip daha çok para kazanmak ve tüketiciye daha fazla ürün satma amacı yatıyor. Ancak Patagonia, yeni stratejisi ile atık plastik şişeleri plastik liflere dönüştürerek daha dayanıklı, uzun ömürlü ve yüksek performanslı ürünler üretmeyi amaçlıyor. Ve bu ileri dönüşüm ekosistemi sayesinde daha çok insanı daha iyi maaşlarla istihdam ederek, etik dışı çalışma koşullarına karşı bir duruş sergiliyor.
Kullanım ömrü arttıkça atık olma ihtimali azalan giysilerin önemli bir adım olduğuna inansa da, Patagonia’nın üst düzey materyal geliştiricisi Pasha Whitmore, krizi çözmek için tüm siyasetçileri bu konuda kanuni adımlar atmaya davet ediyor.
Filmin tamamı izlemek isteyenler için:
Görsel: YouTube