Geride bırakmaya hazırlandığımız yılın en çarpıcı haberlerini inceledik ve ele aldığımız konular arasında bazılarının öne çıktığını gördük. Bigumigu’da 2019’un öne çıkan konularını da tek tek derledik.
İklim krizi ve yol açabileceği felaketler dün bilim kurgu filmlerine konu olan bir karanlık gelecek senaryosu iken bugün içinde yaşadığımız, etkilerini somut olarak hissetmeye başladığımız bir şeye dönüştü. Bu nedenle özellikle içme suyumuza kadar karışan plastik atıklara karşı büyük bir mücadeleye girişildiğine, dünyanın dört bir yanında çarpıcı geri dönüşüm projelerinin hayata geçtiğine şahit oluyoruz. Yine vizyon sahibi olan girişimcilerin de bu konudaki sorumlu tavrını geliştirerek “iyi şirket” olma ve B Corp sertifikası alma gibi daha etkili yollara sapmaya başladığını görüyoruz. Öyle ki hiçbir şeyi umursamayan bir dünyada umursamak, yapılabilecek en radikal şey haline geldi.
İklim krizi kapsamında yer verdiğimiz; havayı temizleyen yeni teknolojiler, tüketimi sınırlayan çözümler, iş dünyasından krize duyarlı hamleler, iklim krizine vurgu yapan kampanyalar, etkinlikler, küresel eylemler ve yerleştirmeler bu derlememizin konusu oldu.
MIT’den Atmosferdeki Karbondioksiti Ucuz ve Etkili Hapseden Filtre Teknolojisi
Büyük santrallerin bacalarından yayılan karbondioksit hava kirliliğini arttırırken iklim krizinin yıkıcı etkilerini tetikliyor. Bacalardan çıkan karbondioksiti atmosfere yayılmadan yakalamak bu problemin en etkili çözümü. Günümüzde bacalardan çıkan karbondioksit aminler, sulu solüsyon veya kartı sorbent materyalleri kullanılarak absorbe ediliyor. MIT mühendisleri çalışmaları sonucunda bu problemi mevcut standartlara göre çok daha az enerji tüketerek ve maliyetleri düşürerek çözebilecek bir teknoloji geliştirdi. MIT mühendislerinin geliştirdiği teknolojide her bir ton karbondioksit için yaklaşık bir gigajoule enerji kullanılıyor. Bu da mevcut sistemlerde aynı miktarı filtrelemek için kullanılan enerjinin onda biri kadar.
Karbon Limitli Kredi Kartı
İsveçli teknoloji şirketi Doconomy, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sekreterliği ve Mastercard ile iş birliği yaparak kullanıcıların harcamalarınn yol açtığı karbondioksit emisyonlarını ve iklim değişikliğine olan etkilerini takip eden bir kredi kartı piyasaya sürdü. DO Black adlı bu kredi kartı, tüketimin doğrudan gezegen üzerindeki etkilerini görünür kılıyor ve kullanıcıların karbon ayak izini aktif olarak azaltmasını teşvik ediyor. DO Black kullanıcıları, karbon limitleri kadar harcama yapabiliyor
Yokoluş İsyanı’ndan Thames Nehri’ne Batan Ev Yerleştirmesi
Yokoluş İsyanı (Extinction Rebellion), 10 Kasım’da Thames Nehri’ne bir banliyö evi bıraktı. Ev, İngiltere’nin ikonik iki katlı açılır kapanır köprüsü Tower Bridge (Kule Köprüsü) önünde nehre bırakıldı ve önce yüzdü, ardından batmaya başladı. Aktivist grup, bu batan eylemiyle yükselen deniz seviyelerine dikkat çekmeyi amaçlıyor. Ayrıca “iklim krizine karşı acil eyleme geçmesi için hükümete gönderilen bir SOS” niteliği taşıyor.
I amsterdam İşareti Amazon Ormanları İçin Geri Döndü
Amsterdam’da Rijksmuseum önünde duran dünyaca ünlü “I amsterdam” harfleri şehri ziyaret eden turistlerin uzun süre odak noktasındaydı. Pek çok insan harflerin önünde fotoğraf çekiyor ve sosyal medya üzerinden bu fotoğrafları paylaşıyordu. Öyle ki bu ikonik simge farklı büyük şehirler tarafından da kullanılmaya başlanmış, her şehrin büyük meydanında şehrin ismini yazan harfler yerleştirmeye başlanmıştı. Amsterdam şehriyle özdeşleşmiş bu tanınmış işaret Aralık 2018 tarihinde şehirden kaldırıldı. Harflerin kaldırılmasından sonra şehirde yaşayan pek çok insan şehrin simgesi olan işaretin aslında ne kadar önemli olduğundan bahsetmeye başladı. Bir sabah Greenpeace Rijksmuseum önüne harfleri yeniden getirdi. Ancak bu sefer meydanda beliren yazı “I amsterdam “ değil “I amazonia” oldu.
İklim Krizine Karşı Küresel Grev
2018 Ağustos ayında başlattığı okul grevinin dalga dalga büyümesinden sonra İsveçli lise öğrencisi Greta Thunberg’in ismini duymayan kalmamıştı. Thunberg büyüklerin ve özellikle politikacıların iklim krizi konusunda yetersiz kaldıklarını vurgularken her Cuma günü yaşıtlarını greve çağırarak değişimi başlatmıştı. Fridays for Future (Gelecek için Cuma Günleri) mottosuyla her Cuma günü Stockholm’de bulunan İsveç parlamento binası önünde, hükümetin iklim krizi için aldığı yetersiz eylem planlarına karşı oturma eylemi yapan Thunberg’in eylemi büyüdü ve küresel hale geldi.
Patagonia İklim Krizi Hakkında Etkinlikler ve Çalıştayların Düzenlenceği Bir Kafe Açtı
B Corp sertifikasına sahip açık hava sporları malzemeleri üreticisi Patagonia, Lonra’da açtığı Action Works kafesinde çevre için neler yapılabileceğini konuşacak. Çevreci ve sürdürülebilir bir iş politikası ile yavaş moda akımını benimseyen şirket basit ve minimalist tarzı ile dayanıklı ürünler üretiyor. Çevre krizine çözüm bulmak amacı ile harekete geçmek gerektiğine inanan şirket bu görüşte olan insanları bir araya getirmek hedefi ile kâr amacı gütmeyen Patagonia Action Works dijital platformunu kurdu. 2018 yılında kurulan platform gönüllülerin bir araya geldiği, çevresel eylem gruplarının birbirleri ile iletişime geçebileceği ve çevre için yapılabilecek etkinliklerin oluşturulduğu bir oluşum. Patagonia bu amaçlar doğrultusunda Londra’da Action Works kafesinin açılışını gerçekleştirdi.
Sıfır Karbon Hedefine Artık Ulaşabiliriz [Web Summit 2019]
Kanada merkezli Carbon Engineering, geliştirdiği Direct Air Capture teknolojisi sayesinde atmosfere yaydığımız sera gazı salınımını sıfıra indirebileceğimize inanıyor. Carbon Engineering’in Web Summit 2019’da gerçekleştirdiği oturumda sıfır karbon hedefinin nasıl gerçekleşebileceğini anlattı. Bu alanda çalışan 3 şirketten biri olan Carbon Engineering’in CEO’su Steve Oldham, atmosfere yapılan karbon salınımını bir küveti doldurmaya benzetiyor. Musluktan akan suyu karbondioksit olarak düşünün. Ve tıpası tıkalı bir şekilde küvet yavaş yavaş doluyor. Daha sonra bir sürü musluklar daha ekleyin. Eninde sonunda bu tıpayı açarak küveti boşaltmak gerekiyor. Bu da karbonu tekrar toprağa döndürecek teknolojiler. Bunun en doğal hali ağaçlar. Carbon Engineering’in geliştirdiği Direct Air Capture teknolojisi de sürekli olarak çalışarak havadaki karbonu alıp toprağın altına tıpkı doğal süreçteki gibi hapsediyor.
Görsel: Instagram
