Kristal Elma Festivali‘nin ilk gününde Tetikçi, 17.31 gibi modern tiyatro oyunlarının yazarı, Bulutiyatro’nun kurucusu ve Koç Holding ile birlikte toplumsal cinsiyet eşitsizliği üzerine çalışmalar yapan Ebru Nihan Celkan, reklam ve toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine oyunlaştırılmış bir oturum gerçekleştirdi.

Celkan, genellikle yazdığı oyunlar ve köşe yazılarıyla kadın mağduriyeti, iş cinayetleri, toplumsal cinsiyet gibi başlıklara dikkat çekiyor. Atölyede, toplumsal cinsiyet eşitliği konusunu dört farklı oyunlaştırma metoduyla biz katılımcılara deneyimleten Celkan, reklamların stereotipler üzerinden toplumsal inanışlar yaratmasından ve markaların ya da ajansların bu konularda tutumlarının nasıl olabileceğinden bahsetti. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin fırsattan, haktan ve kaynaktan herkesin eşit yararlanması olduğuna değindi.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kadın ve Erkeğin Aynılaştırılması Değildir

Bir yaka kartına isminizin baş harfiyle başlayan bir sıfat yazdırarak oyunlaştırmalarına başlayan Celkan, oyununu politika, spor ve bilim alanlarında beşer başarılı kadın sorarak seviye ikiye geçiriyor. Ve bu soru sonrası mesleklerin reklam aracılığıyla cinsiyetlere nasıl ve neden paylaştırıldığını anlatmaya geçiyor. Bu etapta katılımcıları iki gruba ayıran Celkan, takımlardan şehirli kadın ve erkek özelliklerini yazmalarını istiyor.

Reklamlar Toplumsal İmaj Yaratıyor

Ne yazık ki hikaye anlatıcısı Celkan’la atölyede gerçekleştirilen oyunların geri kalanı gizlilik ihlaline gireceği için sizlere daha fazla anlatamıyoruz. Ama verdiği iyi ve kötü örneklerden bahsedebiliriz. Volvo XC60 reklamının cinsiyet eşitliği kullanımına iyi bir örnek olduğunu söyleyen Celkan, reklamda küçük kızın okula tek başına gidebildiği özgüveninin verilmesine dikkat çekti.

Toyota’nın eski reklamlarından olan Benim Babam’ı ise cinsiyet eşitsizliğine bir örnek olarak gösteren Celkan, baba için kullanılan güçlü, yakışıklı gibi sıfatların yanlışlığına ve annenin görünmemesinin eksikliğini anlattı. O zamanın söylemi “Toyota gibi Adam”nın da ne kadar cinsiyetçi olduğunu hatırlattı.

Celkan, iki saat boyunca metodları, hoş sohbeti ve verdiği örnekleriyle “toplumsal cinsiyet eşitliği nedir” sorusunun cevabını vermeye çalışarak bizlere bu konuyu bilmenin sorumluluğunu hatırlattı. Sizin de aklınızda bulunsun, toplumsal cinsiyet eşitliği kadın ve erkeğin aynılaştırılması değildir, hayata dair sorumlulukları eşit paylaşmadır.

İllüstrasyon: Paige Mehrer
Görsel: Bigumigu