Sanatçı Liina Klauss, Amerikalı deniz bilimcisi Skye Morét ve Alman veri görselleştirme uzmanı Moritz Stefaner ile Perpetual Plastic adı verilen bir veri heykeli yaratmak için bir araya geldi. Bali’de bir kumsalda gerçekleştirilen yerleştirme, plaj temizliği sırasında gönüllüler tarafından toplanan 4.760 adet çöpten oluşuyor.
1950’lerin başından bu yana, insan tüketimi için 8,3 milyar ton plastik üretilmiş. Bu gerçekten yola çıkan ekip, katlanarak büyüyen plastik üretiminin çevresel etkisini anlamayı ve anlatmayı hedeflemiş. Böylece ilk kullanımlarından sonra plastiklere ne olduğunu görselleştirmeye karar vermişler. Veriye dayalı çalışma, küresel plastik atık akışımızı araştırıyor ve yanlış yönetilen atıkların nasıl okyanuslara ve denizlere karıştığını vurguluyor. Bu arada bu ifade biçimini yaratıcı ve etkili bulduysanız Studio Birthplace’in Humanity’s Impact filminine de göz atmak isteyebilirsiniz. Filmde, dünya genelinde üretilen plastik şişe miktarı görselleştiriliyor ve eş zamanlı olarak izleyiciye gösteriliyordu.
Farklı renkler, kaderleri farklılaşan plastikleri temsil ediyor
Perpetual Plastic, yüzen plastik atıkları toplayan 50 kişilik bir gönüllü ekiple gerçekleştirildi. Amaç, çöplerle dolu sahilin karamsarlık yaratan görüntüleri yerine yaratıcı eylemle dikkat çekmek. Klauss projeyi şöyle açıklıyor: “Bilim bize dünya hakkında yeni bilgiler veriyor. Sanat bize dünyayı nasıl göreceğimiz konusunda yeni bakış açıları sunuyor. İkisini birleştirmenin muazzam bir etkisi var.”.
Her renk, 8,3 milyar ton plastik atığın farklı kaderini temsil ediyor. Bu sınıflandırma; çöp olan, geri dönüştürülen, yakılan veya bir kısmı hala kullanımda olan şeklinde kurgulanmış. Siyah kısım, şimdiye kadar üretilmiş tüm plastiği temsil ediyor. Bu renk daha sonra farklı renklere dönüşüyor ve ayrı akışlara bölünüyor. Beyaz akış; atık yönetimi yapılamadığından çöplüğe, arazilere veya okyanusa karışan plastikleri temsil ediyor. Yeşil akış, geri dönüştürülmüş plastiği; kırmızı yakılanları; mavi ise hala kullanımda olan plastiği temsil ediyor. Her akışın genişliği istatistiksel sayı ile orantılı.
Sık yaptığı sahil yürüyüşleri sırasında tıbbi atıklardan buzdolaplarına, takma dişlere ve Buda heykeline kadar her türlü nesneyi bulan Alman sanatçı, “Dünyanın her yerinde, plastik kirliliği çılgın bir normallik ya da normal bir delilik haline geldi” diyor. Çöplerle ilgili verileri görselleştirip gökkuşağına çevirme pratiği ilk olarak 2011 yılında Hong Kong’da başlamış. Son on yılda Hong Kong ve Endonezya’nın yanı sıra Tayvan, Tayland ve Malezya’da her biri kumsalda renkli plastik çöplerle yaratılmış 50’den fazla çevresel sanat yerleştirmesi yaratmış.
Yerleştirmeyi hazırlamak 12 saat, kaldırmak ise 6 saat sürmüş
Yerleştirmeyi kumsalda hazır hale getirmek 12 saat sürmüş. Çalışma yalnızca 36 saat boyunca orada tutulmuş ve ardından yeniden kullanılmak üzere demonte edilmesi 6 saat sürmüş. Heykeldeki tüm parmak arası terlikler sonraki yerleştirmelerde yeniden kullanılmak üzere saklanmış. Diğer geri dönüştürülebilir malzemeler ise atık yönetim şirketi Ecobali’ye teslim edilmiş. Balık ağları ve diş fırçaları gibi geri dönüştürülemeyen maddeler ne yazık ki çöplüğe gönderilmiş. Perpetual Plastic, 2019’da National Geographic’in Ocean Plastic Innovation Challenge’ını kazanmış. Yönetmen Eric Ebner de yerleştirmeyle aynı adı taşıyan bir kısa film hazırlamış ve bu film bu yıl Ekim ayında premiyerini gerçekleştirmiş.
Görsel: Instagram
