1851’de kurulan ve ABD’nin önde gelen günlük gazetelerinden olan The New York Times, dün sabah ChatGPT’nin yaratıcısı OpenAI’a ve Copilot’un yaratıcısı Microsoft’a dava açtı. The New York Times’ın bu teknoloji şirketlerine yönelttiği suçlama; sohbet robotlarının eğitimi için gazetenin milyonlarca makalesini izinsiz kullandıkları yönünde. Times bu konuyla ilgili yayınladığı haberlerde, eserleriyle/içerikleriyle ilgili telif hakkı sorunları nedeniyle bu şirketlere dava açan ilk büyük ABD medya kuruluşu olduğunun da bizzat altını çiziyor. Bu haberimizde özellikle OpenAI davasına yakından bakacağız.

Reuters’in haberine göre yazarlar ve diğer katkıda bulunanlar da ayrıca, çevrim içi içeriklerinin yapay zekâ hizmetleri tarafından tazminat ödenmeden kullanılmasını ve verilerin otomatik olarak toplanmasını sınırlamak için dava açtılar. Gazetenin Manhattan federal mahkemesine sunduğu şikayette, OpenAI ve Microsoft, okuyuculara bilgi sunmak için alternatif yollar sağlamak amacıyla “Times’ın gazeteciliğine yaptığı büyük yatırımı bedavaya getirmeye” çalışmakla suçlandı.Times suçlamasında; “Times’ın içeriğini para ödemeden kullanarak Times’ın yerini alacak ürünler yaratmanın ve izleyicileri ondan uzaklaştırmanın ‘dönüştürücü’ hiçbir yanı yok” açıklamasında bulundu.

“Dönüştürücülük” ve “adil kullanım” ekseninde devam eden tartışma

Bu suçlamalara karşın OpenAI, yapay zeka ürünlerini eğitmek için telif hakkıyla korunan çalışmaların kullanımının, telif hakkıyla korunan materyalin lisanssız kullanımını düzenleyen yasal bir doktrin olan “adil kullanım” çerçevesinde gerçekleştiğini savundu.

Bı noktada, “dönüştürücülük” ve “adil kullanım” kavramlarına bir parantez açalım. U.S. Copyright Office (ABD Telif Hakkı Ofisi) internet sitesinde, “dönüştürücü” kullanımların içeriğe/esere “başka bir amaç veya karaktere sahip yeni bir şey” eklediği ve “adil kabul edilme olasılığının daha yüksek” olduğu belirtiliyor.

Şu an için belirli bir tazminat bedeli telaffuz etmese de tahminen milyarlarca dolar tutarında zarar ettiğini savunan Times, bu zararın karşılanmasını talep ediyor. Ayrıca OpenAI ve Microsoft’un, Times materyallerini içeren sohbet robotu modellerini ve eğitim setlerini yok etmesini istiyor.

Gazete, davanın önlenmesi için yapılan “karşılıklı fayda sağlayan değer alışverişine” izin verilmesi yönündeki görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi. Bu görüşmelerin iyi gittiğini savunan OpenAI ise dava nedeniyle yaşadığı şaşkınlığı şöyle ifade etmiş: “İçerik yaratıcılarının ve sahiplerinin haklarına saygı duyuyoruz. The New York Times ile devam eden görüşmelerimiz verimli oldu ve yapıcı bir şekilde ilerledi. Dolayısıyla bu gelişme bizi hem şaşırttı hem de hayal kırıklığına uğrattı.” Microsoft ise açıklama taleplerine henüz yanıt vermedi.

The New York Times, GPT’yi eğitmek için kullanılan en büyük veri kaynağı mı?

Dosyada, OpenAI ve Microsoft sohbet robotlarının kullanıcılara makalelerinden neredeyse kelimesi kelimesine alıntılar sunduğu birkaç örnek gösterilmiş. Times, bu tür ihlallerin okuyucuların internet sitesini ziyaret etme ihtiyacını azaltarak, trafiği azaltarak ve reklam ve abonelik gelirlerini potansiyel olarak azaltarak yüksek kaliteli gazeteciliği tehdit ettiğini söylüyor.

Ayrıca bu sohbet botlarının, yanlış bilgiler sunması ve yanlış internet sitelerine yönlendirmeler yapması da dahil olmak üzere pek çok şekilde okuyucuların gerçekleri kurgudan ayırmasını zorlaştırdığının altı çiziliyor. Times bu durumu, “Yapay zeka dilinde buna ‘halüsinasyon’ denir, sade İngilizcede bu yanlış bilgidir.” şeklinde yorumluyor.

Ünvanlarını fikri mülkiyet ve yapay zeka avukatı ve deneyimli teknoloji uzmanı ve meraklısı olarak sıralayan Cecilia Ziniti, davayla ilgili detayları incelediği bir tweet zinciriyle dikkat çekti. Ziniti, paylaşımlarına bu davanın “Üretken yapay zekanın telif hakkı ihlali yaptığını iddia eden şimdiye kadarki en iyi dava olduğunun altını çizerek başlamış. Daha sonraki tweet’lerinde görüyorsunuz ki buradaki “en iyi” ifadesi bir bakıma “en sağlam temelli” anlamına geliyor. Ziniti’ye göre bunun nedeni, öncelikle suçlamanın, telif hakkı ihlali iddiasını açıkça ortaya koyabilmesi ve The New York Times’ın makaleleri ile ChatGPT’nin çıktıları arasındaki “benzerliği” gösterebilmesi. Ziniti’ye göre bu sayede önemli bir gerçek ortaya çıkıyor ki o da şu: The New York Times, GPT’yi eğitmek için kullanılan en büyük özel veri kümesi.

“Şikayetteki kopyalamanın görsel kanıtı çok açık. Dava dosyasında kopyalanan metin kırmızı, yeni GPT metinleri ise siyah renkte gösterilmiş. Jüriyi etkilemek için tasarlanmış etkili bir sunum.” Ziniti paylaşımlarına şöyle devam ediyor: “Benim fikrim mi? OpenAI, talimatlarda bazı ağır değişiklikler yapılmadan ve teknolojinin nasıl çalıştığına dair birçok dava açılmadan bu uygulamayı gerçekten savunamaz. Kavga etmektense uzlaşmak daha akıllıca olacaktır.”

Cecilia Ziniti’nin tweet zincirini aşağıda görebilirsiniz.

2/ The visual evidence of copying in the complaint is stark. Copied text in red, new GPT words in black—a contrast designed to sway a jury. See Exhibit J here.

My take? OpenAI can't really defend this practice without some heavy changes to the instructions and a whole lot of… pic.twitter.com/c15glvBNqd

— Cecilia Ziniti (@CeciliaZin) December 27, 2023

Times’ın genel hukuk danışmanı Diane Brayton, içeriklerinin yapay zeka modellerinin eğitimi için kullanılmasının, bu çalışmanın kanunun öngördüğü şekilde ve gerçeğe uygun değerini yansıtan bir izin ve bir anlaşma ile birlikte gelmesi durumunda mümkün olabileceğini söylüyor.

Görsel: Unsplash