Türkiye’de 3.5 milyonun üzerinde Suriyeli mülteci yaşıyor. Bu insanların yaşam koşulları ise zorlu; sağlık, eğitim, iş, güvenlik, sosyal hayata uyum gibi pek çok konuda sorunlarla karşılaşıyorlar. Bu koşulların geliştirilebilmesi için Boğaziçi Üniversitesi, TÜBİTAK ve Türk Telekom bir araya gelerek, MIT’den de destek verilen bir veri projesi / yarışması başlattı.
“D4R: Mülteciler için Veri” adını taşıyan bu yarışmanın bilimsel ve akademik liderliğini Boğaziçi Üniversitesi yürütüyor. Yarışmanın amacı; mültecilerin yaşadıkları sorunların daha iyi anlaşılması ve farklı alanlardaki sorunlarına çözüm getirecek uygulamaların geliştirilmesi. Projeyle mülteci sorunlarına yönelik çözümleri kolaylaştıracak teknik ve algoritmik gelişmelerin sağlanması, yeni uygulama, hizmet ve çözümlerin teşvik edip desteklenmesi, böylece Türkiye ve diğer ülkelerdeki mültecilerin refahına katkıda bulunulması hedefleniyor.
“D4R: Mülteciler için Veri” projesi; Türkiye’de Suriyeli mültecilerin yaşam şartlarının iyileştirilmesine yönelik bilimsel çözüm yolları geliştirmek için bugüne dek tasarlanmış en kapsamlı projelerden biri. Proje aynı zamanda, Boğaziçi Üniversitesi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) öğretim üyeleri ve öğrencileri arasında ortak araştırma projeleri yapılması hedefiyle 2016 yılında oluşturulan MIT MISTI (MIT Science and Technology Initiatives) Çekirdek Fonu’ndan da destek görüyor.
Süreç Nasıl İşliyor?
Yarışmaya başvurular D4R isimli internet sitesi üzerinden kısa bir proje fikri ile yapılacak. Yarışma kapsamında, bilim insanları Türk Telekom’un paylaştığı veriyi kullanarak Emniyet ve güvenlik, Eğitim, Sağlık, İşsizlik ve Sosyal entegrasyon olmak üzere 5 temel alanda mültecilere fayda sağlayabilecek projeler kurgulayacak.
MIT Media Lab’dan Suriyeli Profesör Iyad Rahwan başkanlığındaki proje değerlendirme komitesi, proje fikirlerini inceleyerek mülteciler için faydalı olabileceğine karar verdikleri fikirlerin sahibi araştırmacıları belirleyecek. Sonrasında bu araştırmacalara bir yıl boyunca bir milyon müşteriden toplanan ve hiçbir kişisel bilgi bulunmayacak şekilde anonim hale getirilmiş, mobil telefon kullanımına ilişkin bir veri setine erişim olanağı sağlanacak.
Projeler tamamlandığında araştırmacılar analiz sonuçlarını içeren raporlarını değerlendirme komitesine sunacaklar. Komite tarafından her kategori için belirlenecek birinciler 10 bin TL ödül kazanacak, böylece toplamda 50 bin TL’lik ödül dağıtılacak. Değerlendirme sonrasında Boğaziçi Üniversitesi ve TÜBİTAK tarafından hazırlanacak proje raporları kamuoyuna açıklanacak ve proje bulguları teknik bir raporla ilgili bakanlıklar ve STK’larla da paylaşılacak. Ekim ayı itibariyle kazanan projelerin açıklanması bekleniyor.
Yarışmaya katılım, veri gizliliğini ve mahremiyeti korumak amacıyla mutlak bir anlaşmaya tâbi olacak. Katılımcılar, çalışmalarının tam mülkiyetine ve telif haklarına sahip olacaklar ancak ticari kullanım yasak olacak.
D4R İçin Büyük Katılım Beklentisi
Büyük Veri Yarışması Bilimsel Komitesi’nin başında yer alan Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Albert Ali Salah; Türkiye’nin kucak açtığı mültecilerin sorunlarını hafifletmek için bilgi teknolojileri sektörüne çok iş düştüğünü söylüyor. Salah ayrıca, Türkiye’deki araştırma gruplarından büyük katılım beklediklerini ve yarışmanın, veri analizi çalışan gruplarla sosyal konuları çalışan gruplar arasında güzel iş birlikleri başlatma potansiyeli olduğunu da belirtiyor. Bunun yanı sıra mülteciler arasında bilgisayar programlayabilen, analiz ve görselleştirme yapabilen ve bu veri üzerinde proje geliştirmek isteyenler olduğuna dikkat çekiyor ve üniversitede mültecilere yönelik eğitim çalıştayları düzenleyerek bu süreci hızlandırmak istediklerini de söylüyor.
Yarışmanın internet sitesi üzerinden yarışma kategorilerine ilişkin ve araştırmanın ihtiyaçlarına yönelik ayrıntılı bilgi yer alıyor. Katılım koşulları, veri detayları ve proje takvimi gibi ayrıntılara da site üzerinden erişilebiliyor.
Görsel: D4R: Mülteciler İçin Veri Türkiye
