Şirketler plastik atığı azaltmak için yenilikçi ve sürdürülebilir çözümlere yönelmeye başladı. Starbucks geçtiğimiz günlerde plastik pipetleri bırakacağını duyurdu. Bunun yanında pek çok tasarımcı buna yönelik farklı çözümler arıyor. Plastik pipet yerine yosundan üretilen yenebilir alternatifler, ambalaj plastiğini azaltan tasarımlar, içindeki su bitince yok olan şişe gibi pek çok sürdürülebilirlik odaklı fikir görüyoruz. Bu doğrultuda bir ürün de New York merkezli tasarım stüdyosu Crème Design‘ın kurucusu Jun Aizaki’nin HyO-Cups isimli bardak fikri.
Aizaki ve ekibinin yarattığı HyO-Cups; 3 boyutlu bir kalıbın içerisinde büyütülen su kabaklarından üretiliyor. Bardaklar, su kabağından olduğu için tabii ki %100 organik. Dolayısıyla geri dönüşüme bile gerek yok. İşiniz bittiğinde atsanız bile ait olduğu yere doğaya dönüyor, tamamen çözünüyor ve hiçbir zarar vermiyor.
Aizaki ve ekibi için bu fikir, kahve dükkanlarının çıkardığı çöpü düşündüklerine aklına gelmiş. Sert makarnadan pirinç kağıda hangi malzemeleri kullanabileceklerini gözden geçirirken su kabağı akıllarına gelmiş. Asya, Güney Amerika ve Afrika’da su kabağı zaten kap olarak kullanılan bir malzeme olan su kabağı; ülkemizde de özellikle lamba ve üzeri boyalı bebekler olarak sevilen bir şeydir. Dolayısıyla bu dayanıklı ve kap olarak kullanmaya elverişli malzeme ideal bir çözüm olarak öne çıkmış.
Buradaki tek problem; su kabaklarının doğada farklı boy ve şekillerde büyüyor olmasıymış. Standart bir boy olmaması da büyük ölçekli üretim anlamında ve nakliye açısından bir sorun. Bu nedenle bunu çözmeye odaklanmışlar. Japonya’da kare şeklinde üretilen karpuzları gören Aizaki, buradaki mantığı su kabaklarına uygulamış. Kendi bahçesinde kalıpla denemeler yapan Aizaki sonunda, 2 ana şekil üzerine yoğunlaşmış: İç içe geçebilir bir bardak formu ve küçük ağızlı matara tipi bir bardak.
Su Kabaklarının Yetişmesi Uzun Bir Süreç
Bardaklar gerçekten başarılı görünüyor. Ancak; henüz prototip aşamasındaki fikrin üretimi şu an için biraz fazla zaman alıyor zira kabakların büyümesi 5-6 ay sürüyor. 1 ay meyve vermesi, 2-3 hafta meyvenin büyümesi, yeteri büyüklüğe geldiğinde ise 2-3 ay güneşte bekletilerek su kabağının kurutulması gerekiyor. Üstelik su kabakları, New York bölgesinde ancak yaz aylarında yetiştirilebiliyor. Bu da diğer bir kısıtlayıcı etmen. Dolayısıyla, kahve dükkanlarındaki plastik bardakların yerini alabilmeleri için bu uzun sürece bir çözüm bulunması ve büyük ölçekli su kabağı yetiştiriciliğinin mümkün hale getirilmesi gerekiyor. Aizaki’nin umudu da bu yönde.
Bu nedenle, Aizaki ve ekibi kurutma sürecini güneş dışı kaynaklar kullanarak hızlandırmak üzerine çalışıyorlar. Ayrıca, doğal ortam yerine hava koşullarından etkilenmeyen kontrollü bir ortamda su kabağı yetiştirmenin yollarını arıyorlar. Fikri daha büyük ölçekli olarak uygulayabilmek için de iş birliği yapabilecek ortak arayışları sürüyor.
İleride su kabakları plastik bardakların yerini alabilir mi bilinmez ama ortada ufuk açan, iyi bir fikir olduğu muhakkak. İleride başka malzemelerin veya tasarım fikirleri doğmasını sağlayabilir. HyO-Cups’ı izlemede kalmakta fayda var.
Görsel: Fast Company