Eskiz defterleri, dijital işler yapan pek çok sanatçı için dahi yaratıcı sürecin başladığı ilk yüzey olma özelliğini koruyor. Hatta bazen bu defterler eserin tam da kendisi olabiliyor. Paul Klee’nin modern sanat makalelerinden ve Bauhaus okulu ders notlarından oluşan defterleri bunun en güzel örneklerinden. Yine Leonardo Da Vinci’nin geçtiğimiz yıllarda internete açılarak herkes için erişilebilir hale gelen defteri de en önemli kültür miraslarından. Günümüzde de Albert Chamillard’ın muhasebe defterlerine çizdiği desenler, Şebnem Kuş ve Mehmet Demirel’in GIF Collection of My Sketches projesi gibi iz bırakan işlere rastlıyoruz. Türkiye’ye bir gezgin olarak gelen Missy Dunaway’in eskiz defterine akrilik boyalarla yaptığı çizimler de etkileyiciydi. José Naranja da benzer şekilde seyahatlerini defterlerine inci gibi işleyerek herkesi hayran bırakıyor.
José Naranja tüm yaşamını defterlere kaydediyor
Yazar ve sanatçı José Naranja, yıl boyu süren seyahatlerinin detaylarını titiz ve benzersiz bir dokümantasyon süreci ile ölümsüzleştiriyor. Eskiden bir havacılık mühendisi olan Naranja, artık zamanının büyük kısmını bu el yapımı birer dergi gibi görünen bu defterlere ayırıyor. Yurt dışı seyahatlerinde gördüklerini ve hayata dair düşüncelerini bu defterlerde arşivliyor. Defterlerde elle çizilmiş haritalar, farklı yerlerden toplanmış pullar, hediyelik eşya çizimleri, kağıt paralar, periyodik tablo, dolmakalem incelemesi, flamingolar, yiyecekler, kare kare çizilmiş mini hikayeler ve daha pek çok farklı şey bir araya gelmiş. Kimi zaman topladıkların defterin sayfalarına yapıştırmış, kimi zaman da eliyle çizmeyi tercih etmiş. Karışık malzemeyle hayat bulan defterin her bir sayfası ayrı bir dünya. Naranja’nın el yazısı ve kaligrafi becerileri de oldukça yüksek. Defterleri çoğunlukla İspanyolca ve İngilizce olarak yazmış.
José Naranja, 2015’ten 2019’a kadar olan yaşamını kaydettiği 208 sayfalık ciltli The Nautilus Manuscript adlı yeni bir eserini tamamlamış. Hatta bunun kopya baskılarını da satışa sunmuş. Buradan sipariş vermek mümkün. Orijinalleri de tıpkı hazır baskı gibi kusursuz göründüğünden durum ilginç bir noktaya gelmiş. Naranja’nın bu baskı versiyonlar hakkındaki yorumu şöyle: “Baskı versiyonlar, insanlara orijinal defterleri ellerinde tutmakla aynı hissi vermeyi amaçlıyor; aynı kağıt, boyut, deri kapak ve esas olarak aynı dokunuş.”
José Naranja’nın çalışmalarını Instagram’ı ve blogu üzerinden takip edebilirsiniz. Alternatif seyahat günlükleri ilginizi çekiyorsa gezginlerin deneyimlerini illüstrasyonlarıyla, nakışlarıyla, karikatür karakterlerle ve GIF’leriyle anlattığı birbirinden renkli seyahat günlüklerine göz atabililirsiniz.
Görsel: Instagram
Manşet görseli düzenlenmiştir.
