Paylaşımlı bisiklet kullanımı büyük şehirlerin trafik sorununu çözen alternatif ulaşım araçları arasında bulunuyor. Ancak bisikletleri sorumsuzca kullanan ve bazı parçalarını söken vatandaşlar yüzünden birçok paylaşımlı bisiklet kısa sürede hurdaya çıkıyor. Central Saint Martins mezunu Qiang Huang kullanılamaz hale gelmiş paylaşımlı bisikletlerin parçalarından kullanışlı ürünler tasarlıyor. Yaptığı ileri dönüşüm hareketi ile paylaşımlı bisikletlerin kontrolsüz artışına ve parçası eksilen bisikletlerin kullanım dışına alınmasına dikkat çeken Huang, yarattığı mobilyaların kullanışlı olmasına da özen gösteriyor.
Bike Scavengers (Bisiklet Çöpçüleri) adında bir dernek kuran Huang sokakta bırakılan paylaşımlı bisikletlerin parçalarının sökülmesinden ötürü kullanılmayan ürünlere dönüşen bisikletlerin oldukça fazla olduğunu söylüyor. Özellikle Çin’de bu sorun her geçen gün büyüyen bir soruna dönüşüyor. Çöpçü kelimesini olumsuz çağrışımlardan kurtarmak isteyen Huang, derneğin ismini özellikle böyle seçtiğini de vurguluyor.
Büyük miktardaki bu atık çevrede çirkin görüntüler oluşturmasının yanında ufak eksiklerinden ötürü bir daha kullanılamıyor ve doğaya da zarar veriyor. Dernek bu ürünleri dönüştürmeye teşvik ediyor. Dernek atığa çıkan parçalanmış bisikletlerin demirini, sepetini, selesini kullanarak mobilyalar üretiyor ve bu zararı aza indirmeye çalışıyor.
Plansız gerçekleşen bisiklet paylaşım artışına provokatif tepki
Huang, gerçekleştirdiği projenin temelinin Çin’de yaşanan kontrolsüz ve plansız bisiklet paylaşımların artışı olduğunu söylüyor. Gerçekleşen çevresel zararlara bir eleştiri olarak bu ürünleri dönüştürmeye başladığını ifade ediyor. Projenin çevreye duyarlı oluşuyla birlikte dernek kullanıcılarına bisikletin yapımın neye benzediğini de göstermiş oluyor. Sosyal sorumluluğa katılan kullanıcılara bisiklet parçalarını sökerek iskeletin neye benzediğini parçaların nasıl birleştiğini öğrenmiş oluyor.
Koleksiyonda atılan bisiklet boruları birleştirerek oluşturulmuş üzerinde 36 selenin olduğu bir oturma alanı, benzer şekilde oluşturulmuş 6 seleli bir tabure benzeri bir ürün, bisiklet sepetleri ve borulardan yapılmış bir mutfak arabası ve atılmış bisiklet çamurluklarından yapılmış lambalar bulunuyor. Koleksiyonun ürünleri fonksiyonel olmasının yanında, kontrolsüz bisiklet artışının çevreye ve yaşadığımız ortama nasıl etki ettiğini provokatif bir şekilde gösteriyor.
Sadece Çin’de yaklaşık 20 milyon paylaşımlı bisiklet bulunuyor. Bu bisikletler 60’tan fazla şirket tarafından işletiliyor. Çin merkezli bisiklet paylaşım şirketi Mobike ise yoğun hırsızlık ve vandalizm sebebiyle İngiltere, Manchester’da bulunan filosunu çekmeyi planladıklarını açıkladı. Fransız Zoov şirketi de elektrikli bisikletlerinin çalınmalarına karşı kitlenen bir sistem geliştirerek bu oranı düşürmeye çalışıyor. Bu zararın düşmesi için insanların bilinçli şekilde davranması ve kullandığı ürüne dikkat etmesi gerekiyor.
Görsel: Qiang Huang, desingboom