Banksy yaşayan bir efsane olarak her yeni işiyle bizleri heyecanlandırmaya devam ediyor. İki yıl önce, İsrail ile Batı Şeria’yı ayıran duvarın yanındaki boş bir binayı Walled Off Hotel adlı distopik bir sanat alanına dönüştürmüştü. Bu dev projeyi, mural çalışmaları ve otele özel trajik hediyelik eşyalar tasarlayarak sürdürdü. Öte yandan Banksy’nin 2015’te British Museum’a yerleştirdiği sahte mağara resminin bu defa resmi eser olarak sergileneceği haberi de sanatçının sanat piyasasının dinamikleriyle nasıl oynayabildiğini bir kez daha gösterdi. Ardından yalnızca sanatseverleri ve kurumları değil sanatçıları da düşündüren bir başka işe daha imza attı. Sanatçının 2006 yılında yaptığı ikonik Kırmızı Balonlu Kız eseri, İngiltere’de bir müzayedede 1,4 milyon dolara satıldı ancak eser bu satışın hemen ardından kendini imha etti. Sanatçı şimdi de Londra’da açtığı Gross Domestic Product adlı mağaza ile gündemde.
Banksy, distopya tasvirlerine Gross Domestic Product ile devam ediyor
Gross Domestic Product (Gayrisafi Yurtiçi Hasıla); Banksy’nin yarattığı distopik sanat mekanlarından alışkın olduğumuz üzere medyayı, hükümetleri ve mülteci krizini ele alan sanat çalışmalarını içeriyor. Banksy Instagram hesabından açılışı duyururken mağazanın yalnızca teşhir amaçlı olduğunu ve en iyi ziyaret zamanının da gece olduğunu belirtmiş. Gross Domestic Product için bir de internet sitesi yaratılmış. Yakında bu site üzerinden mağazadaki ürünlerin satışı yapılacak. Banksy, satışlardan gelecek paranın Akdeniz’de göçmenleri kurtarmak için bir gemi almak üzere harcanacağını belirtmiş. Sanatçı, site tamamlandığında ürün satışlarının başlayacağını ve ürünlerin kısa bir süreliğine 10 pound’dan başlayan fiyatlarla sunulacağını duyurmuş.
Mağazada, kahvaltılık gevrek markası Kellogs’un maskotu Tony the Tiger avlanmış bir hayvanın postu şeklinde betimlenmiş. Polis kaskından yapılmış disko topu ile rapçi Stormzy için tasarlanan ve üzerinde İngiltere bayrağı olan çelik yelek en dikkat çekici işlerden. Mültecilerin kullandığı ve Akdeniz sahillerine vuran can yeleklerinden yapılmış paspaslar – Yunanistan’daki mülteci kamplarında kalan kadınlar tarafından elle dikilmişler- da dikkat çekiyor. Çocuklara sayı saymayı öğretmek için göçmenleri bir kamyona yerleştirdikleri oyuncak seti de Gross Domestic Product çatısı altında yer alan bir başka çarpıcı iş.
Banksy, ismi ne kendisinin ne de bir başkasının tekelinde olmasın istiyor
Banksy, bir kartpostal şirketinin adını kullanarak ürün satmasını engellemek amacıyla bu mağazayı ve internet sitesini açmak zorunda kaldığını belirtiyor. Sanat ve telif hakları konusunda uzman olan avukatı Mark Stephens’dan, mağaza açarak ticari markasını bu kartpostal şirketinden koruyabileceği yönünde yasal tavsiye almış ve hemen harekete geçmiş. Bu mağaza, Banksy’nin ticari markasını aktif şekilde kullandığını göstererek ismini korumasını sağlayacak. Banksy projeyi kendi sözleriyle şöyle tarif ediyor: “Telif hakkına dair yaklaşımım değişmedi. Herkesi eğlence, akademik araştırma veya aktivizm için eserlerimi kopyalamaya, ödünç almaya, çalmaya ve üzerlerinde değişiklik yapmaya davet ediyorum. Adımın sadece birilerinin tekelinde olmasının önüne geçmek istiyorum.”
Görsel: YouTube