Dünyada eğitim, okul öncesi dönemden başlayarak; çevresel, toplumsal ve ekonomik sürdürülebilirlik prensiplerine göre dönüşüm geçirmeye başladı. Huzur evinin içinde açılan anaokulu ve çiftlik yaşamıyla eğitimi birleştiren anaokulu gibi dikkat çekici örneklere biz de yer vermiştik. Hatta Kadıköy’de açılan Türkiye’nin ilk ekolojik yuvası, ülkemizde de bu yönde bir eğilim olduğunu gösteren sevindirici bir haberdi. Şimdi ise Özbekistan’da uygulanan ve dünyanın tüm diğer bölgelerine örnek olması gereken Gezici Anaokulu projesi var sırada.
Gezici anaokulları, çocukların kaderi yaşadıkları coğrafya ile sınırlı kalmasın diye her sabah çocukların ayağına gidiyor
İlk çocukluk yılları bir çocuğun kaderini değiştirecek kadar önemli. Oysa bazı çocukların kaderi yalnızca yaşadıkları coğrafya ile sınırlı kalıyor. Dünyanın çeşitli noktalarında yaşanan bu durum, ülkemizde de yaşandığını inkar edemeyecğimiz bir gerçek. Özbekistan’da da coğrafyanın kurbanı olan çocuklar yaşıyor. Hükümet tarafından yürütülen bir çalışmaya göre, mesafe sorunları nedeniyle 2017’de Özbekistan’daki çocukların yalnızca dörtte biri okul öncesi eğitime erişebilmiş. Merkeze uzak bölgelerdeki her 10 çocuktan dokuzu bu eğitime hiçbir şekilde ulaşamamış. Bu istatistikler gösteriyor ki, çoğu çocuk okul öncesi eğitimden mahrum kalıyor.
Özbekistan’daki Okul Öncesi Eğitim Bakanlığı, kırsal bölgelerin yakınında daha fazla anaokulu inşa ederek bu durumu düzeltmeye çalışmış. Ne yazık ki, dağlık araziler de dahil olmak üzere inşaatın mümkün olmadığı yerler hala mevcut. Bu nedenle hükümet ‘Gezici Anaokulu’ projesiyle artık okulları doğrudan ulaşılması zor bölgelerde yaşayan küçük çocuklara taşıyor.
Kocaman gözleri olan bu çizgi film karakteri benzeri sarı okul otobüsler artık köylerde ve erişilemeyen tüm diğer bölgelerde gezici sınıflar olarak hizmet veriyor. Otobüsler, altı yaşından küçük çocuklara ders vermeleri için öğretmenleri de bu bölgelere götürüyor. Ayrıca çocukların öğrenimleri için gerekli materyaller de hazır olarak bu otobüslerin içinde sunuluyor. Özbekistan 2026 yılına kadar okul öncesi çocukların %80’ine ve altı yaşındakilerin %98’ine ilkokula hazırlık için ücretsiz ve zorunlu eğitim vermeyi hedefliyor.
Özbekistan Okul Öncesi Eğitim Bakanlığı, Eğitimde Eşitlik ve Kapsayıcılık Danışmanı Shaknoza Mirziyoeva, “Gezici Anaokulu fikri, anaokulunda olmak yerine yollarda oynayan çocukları gördüğümüzde ortaya çıktı” diyor. “Ebeveynlerin kendilerinin çocuklarına eğitim vermek bir yana dursun çalışmak zorunda olduklarından çocuklarına bakacak zamanları yoktu.”
Gezici Anaokulu fikri UNESCO’ya da ulaştı ve dünyada okuryazarlık oranlarının düşük olduğu diğer bölgeler için örnek bir uygulama olarak örgütün takdirini kazandı. UNESCO Eğitimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Stefania Giannini, “Tüm çocukların kapsayıcı, özenli ve yaratıcı bir okul öncesi eğitime erişimini sağlamak, onların tam potansiyellerini beslemenin anahtarıdır. Özbekistan’ın Gezici Anaokulu projesi, dünya ülkelerine bu hedefe ulaşmaları için ilham verebilecek bir model sunuyor” dedi.
Eğitimde eşitlikle ilgili yaratıcı işler ilginizi çekiyorsa, bilgisayarı olmayan çocukların uzaktan eğitime erişebilmesi için yapılan Karton Bilgisayar projesine de göz atmanızı öneririm.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Görsel: Özbekistan Okul Öncesi Eğitim Bakanlığı
