Günümüzün en tanınmış sokak sanatçılarından biri olan JR, halka açık alanlara büyük siyah beyaz fotoğraf baskıları yerleştirdiği çalışmalarıyla tanınıyor. Ayrıca muralları ve binaların üzerine yansıttığı projeksiyon işleriyle de biliniyor. Siyasi gündeme ve çevreye de oldukça duyarlı olan Fransız sanatçı, eserlerinde sık sık gündeme dair sözünü söylüyor. Şimdiye kadar yer verdiğimiz eserlerine buradan göz atabilirsiniz. JR bu defa da İran’daki protesto eylemlerinde hayatını kaybeden 16 yaşındaki Nika Shakarami’yi tasvir ettiği yerleştirmeyle – yerleştirme serisiyle- tüm dünyada ses getirdi. Sanatçı, Shakarami’nin siyah beyaz portresini kamusal alanlara yerleştirdi ve performansa katılan yüzlerce kişi Shakarami’nin saçlarını oluşturdu. Şimdiye kadarki en dikkat çekici canlı yerleştirme, New York City’deki Franklin D. Roosevelt Four Freedoms State Park’ta gerçekleştirilen ikinci versiyon oldu. Bu yerleştirmeye 300 gönüllü katıldı.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
16 yaşında şüpheli bir şekilde hayatını kaybeden Nika Shakarami, protestocular için önemli bir sembol
16 yaşındaki Shakarami, Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafından öldürülmesi nedeniyle Tahran’da rejime karşı düzenlenen eylemlerde başörtüsünü yakan protestoculardan biriydi. Bu protestolar sırasında Tahran’da kayboldu. Ailesine ise on gün sonra ölüm haberi verildi. Pek çok kaynağa göre bu şüpheli bir ölümdü. Güvenlik güçleri tarafından şiddet uygulanarak öldürüldüğü iddia edildi. Yine iddialara göre İranlı yetkililer yanlış bir şey yaptıklarını reddettiler, onunla ilgili birkaç çelişkili hikaye yaydılar ve bazı aile üyelerini bu anlatıları desteklemeye zorladılar. Shakarami’nin ölümü ve hükümetin onun akıbetiyle ilgili bilgileri bastırma girişimleri, uluslararası medyada geniş çapta yer buldu. Bu nedenle protestolar daha da ivme kazandı. Birçok kaynağa göre Shakarami ve Sarina Esmailzadeh, İran’da devam eden protestoların yeni yüzleri oldular ve posterleri İran’ın birçok şehrinde gizlice duvarlara asılarak direnişin sembolü oldu.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
“Gittiğimiz her şehirde Nika’nın saçları biraz daha uzayacak.”
Shahkarami, rejime karşı savaşmak için hayatını riske atan çok sayıda kadından biriydi. JR, birçok İranlı Amerikalının katıldığı bu canlı yerleştirmeyle onun ve tüm direnişçi kadınların cesaretini vurguluyor. Koyu renkli giysilerle alana gelen katılımcılar, vücutları Shahkarami’nin gri tonlamalı portresini tamamlayacak şekilde organize olmuş.
Katılımcılar görüntüyü oluştururken, İran’daki protestolar sırasında kullanılan slogandan türetilen “Kadın, Yaşam, Özgürlük” sloganını da attılar. Sanatçı, New York City’deki enstalasyonun bir benzerini geçen ay Brezilya’da 250 kişinin katılımıyla gerçekleştirmişti. Bu seriyi sürdürmeyi planlıyor. Eser hakkında şu açıklamaları yapmış: “Bu üç kelime – Kadın, Yaşam, Özgürlük – her şeyi söylüyor. İşimle yapmaya çalıştığım şey, bu kelimeleri bir görüntü olarak özetlemek, Nika’nın fotoğraflarını canlı kılmak, gittiğimiz her şehirde saçlarını daha da uzatmak.”
İlk canlı yerleştirmenin videosunu aşağıda görebilirsiniz.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Görsel: Instagram