Yaşlı bireyleri hayata bağlayacak teknolojik çözümler son yıllarda sıkça karşımıza çıkıyor. Demensa karşı hatıraları uyandıran hareket izleme aracı Rewind ve alzheimer hastaları için geçmişten bir günü yeniden yaratan sanal gerçeklik uygulaması The Wayback en ilginç örnekler arasındaydı. Yine yaşlıların hayat hikayesini dinleyen yapay zeka Memory Lane ve yaşlı bireylerin yalnızlık hissini azaltan sosyal robot ElliQ da oldukça dikkat çekmişti. Şimdi ise ElliQ’nun ABD’de resmi yetkililer eliyle yaşlı insanlara temin edileceği gündemde.
ElliQ pasif değil, proaktif oluşuyla fark yaratıyor
New York’un yaşlanmadan sorumlu birimi New York State Office for the Aging (NYSOFA), eyaletteki yaşlı bireylerin yalnızlık duygularını hafifletmek ve onları desteklemek için proaktif bakım robotu ElliQ’yu devreye sokmaya karar verdi. Yetkililer basın bülteninde 2017’de US Surgeon General tarafından paylaşılan bir rapora yer vermiş. Bu rapora göre sosyal izolasyonun Medicare’e (ulusal sağlık sigortası programı) yıllık maliyeti 6,7 milyar dolar. Yalnızlığın sağlık üzerindeki sonuçlarının günde yaklaşık bir paket sigara içmek kadar kötü olabileceğine de dikkat çekilmiş. Daha o dönem küresel salgın olarak nitelendirilen bu izolasyon durumunun koronavirüs’ten sonra nasıl daha da tehlikeli hale geldiğini tahmin etmek zor değil. İşte bu çıkmazdan çıkmak için Intuition Robotics tarafından geliştirilen ElliQ’nun çözüm olması hedefleniyor. Projenin hayata geçirilmesi için Aging NY isimli dernekle de iş birliği yapılmış.
ElliQ kararı, yaşlı yetişkinlerin bakımdan bağımsız daha iyi bir hayat sürebilmesi için atılmış bir adım. Robot, özel olarak geliştirilmiş sesle çalışan bir asistan olarak konumlandırılıyor. Kullanıcı için günlük check-in’ler sağlıyor, sağlık hedeflerini takip ediyor ve yaşlı yetişkinlerin sosyal ağ üzerinden aileleriyle ve arkadaşlarıyla bağlantıda kalmasını sağlıyor.
Robot birkaç yıl önce gündeme gelmişti ve yukarıda da bahsettiğim gibi biz de yer miştik. Ancak ticari olarak piyasadaki yerini yeni almış. Basın açıklamasına göre, yıllarca süren pilot programlar yürütülmüş. Bu programlar süresince kullanıcılar robotlarıyla günde ortalama 20 defa etkileşime girmiş. Robotlar NYSOFA tarafından eyaletteki 800’den fazla yaşlı yetişkinin evine yerleştirilecek.
ElliQ’yu diğer robotlardan ve sanal asistanlardan farklı kılan en belirgin özelliği komutları almak için pasif bir şekilde beklemiyor olması. Bunun yerine, proaktif olarak faaliyetler öneriyor ve kullanıcıyla sohbet başlatarak inisiyatif kullanıyor.
NYSOFA is partnering with @intuitionrobo and @AgingNY to bring smart technology into the homes of 800 older adults. https://t.co/ysXeagmLKN pic.twitter.com/ZxMKBNsH7T
— NYSOFA (@NYSAGING) May 25, 2022
ElliQ, gerçek sosyalleşmenin ve gerçek insanlar tarafından verilen bakımın yanında sadece “tamamlayıcı” bir destek
Yapay zeka destekli robot, dostluk duygusu uyandıran anlamlı diyaloglara girebilmek için bağlam oluşturabiliyor. Uyku için gevşeme egzersizleri, fiziksel aktivite eğitimi ve beslenmeyle ilgili ipuçları sunarak fiziksel sağlığı ve zindeliği desteklemeye yardımcı oluyor. Elbette kullanıcıya özel ilaç hatırlatmalarında da bulunuyor.
NYSOFA Direktörü Greg Olsen “Intuition Robotics ile ortak olmaktan ve ElliQ’yu New York’taki yaşlı yetişkinlerin kullanımına sunmaktan çok memnunuz. Bu ürün sağlığı iyileştirmek, izolasyonla mücadele etmek, genel refahı ve bağımsızlığı geliştirmek için pek çok şey yapıyor” diyor. Olsen şöyle devam ediyor: “Bir tür izolasyon yaşayan ve yerinde yaşlanmak isteyenler için ElliQ, geleneksel sosyal etkileşim biçimlerinin ve profesyonel veya aile bakıcılarının desteğinin güçlü bir tamamlayıcısıdır.”
Aslında yaşlı insanların sosyalleşmesini ve bakımını robotlarla destekleme girişimi yeni bir şey değil. Örneğin, Japonya Ulusal İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Enstitüsü tarafından tasarlanan bir yardımcı robot olan Paro yıllar önce adından söz ettirmişti. Görünen o ki New York eyaleti de Japonya’daki bu eğilimden esinlenmiş. Siz ne dersiniz? Karantina dönemlerindeki izolasyon, genç yaşlı demeden hepimizde yara açmışken ve yeni salgın olasılıkları konuşulurken robotlar iyi bir çözüm mü?
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Görsel: Intuition Robotics
