COVID-19 ile birlikte hem tasarımsal hem işlevsellik açısından birbirinden farklı maskeler hızla hayatımıza girdi ve girmeye devam ediyor. Sterilize edilip yeniden kullanılabilen şeffaf maske LEAF, LG’nin yüksek teknolojili maskesi PuriCare Wearable, Danielle Baskin’in yüz tanıma kilitleri için pandeminin başında tasarladığı ve sonrasında üretime geçirdiği faceidmask, Shervin Pishevar ve ekibinin yeni nesil teknolojik maskesi ve tek kullanımlık şeffaf cerrahi maske HelloMasks pandemi sürecinde paylaştığımız maske tasarımları arasında bulunuyor.
Isıyı virüsleri etkisiz hale getirmek için kullanmak
Nisan ayında Massachusetts Institute of Technology’den (MIT) bir ekip, hastanelerde yaygın olarak bulunan ve elle kontrol edilen solunum aparatını kullanarak alternatif solunum cihazı tasarlamıştı. Bu sefer başka bir araştırma ekibi virüsleri ısıtarak etkisiz hale getiren bir maske (heated face mask) geliştirdi. Özellikle sosyal mesafeyi korumanın mümkün olmadığı alanlarda etkin bir şekilde kullanılabilecek maske virüsleri filtrelemek yerine havadaki partikülleri yüksek sıcaklıkta yakarak etkisiz hale getiriyor. MIT mühendislerinden Michael Strano, bu maskenin diğerlerinden farklı olarak virüsün maskeden geçmesine izin verdiği ancak bu süreç içerisinde ısıtarak etkisiz hale getirdiğini söylüyor.
The Strano lab designs heated face masks to filter and inactivate #coronavirus @mit_nschttps://t.co/Y8mGIKlQPt pic.twitter.com/yCOCCjfrRO
— MIT ChemE Dept (@MITChemE) October 23, 2020
Maskede bulunan bakır 90ºC kadar ısınabiliyor
COVID-19 virüsü belirli sıcaklılarda ve filtrelemede etkisiz hale geliyor. Bunun üzerine çalışan ekip hiçbir maskenin bu özelliği kullanmadığını fark ediyor. Virüsü etkisiz hale getirmek için gereken optimum sıcaklık aralığını belirlemek için çeşitli modellemeler yapıyor. 90ºC kadar ısınabilen elektrikli bakır teller kullanarak bir maske hazırlıyor. 0,1 milimetre kalınlığındaki bakır tellerden geçen akım sayesinde sıcaklık artıyor. Bu bölgeden geçen virüsler etkisiz hale geliyor.
Elektrikle çalışan bakır filtreler gücünü 9 voltluk bir pilden alıyor. Bu pil ile maskeyi birkaç saat çalıştırmak mümkün oluyor. Sıcak metal filtre kullanıcıya zarar vermemesi için ısıyı yalıtan neopren maddeyle kaplanıyor. MIT yüksek lisans öğrencisi Samuel Faucher, maskenin güvenli kullanımı konusunda çalıştıklarını söylüyor. Kullanıcının maskeyi rahat ve güvenli bir şekilde kullanması için ısıtılan hava yeniden soğutuluyor.
MIT araştırmacıları konsept maske modeli için prototipler oluşturmaya başladılar ve yakın zamanda maskeleri test etmeye başlayacaklar. Maskenin en büyük avantajlarından biri virüsü etkisiz hale getirdikten sonra atılmaya gerek duyulmaması ve yeniden kullanılabilmesi. Bu nedenle maskenin fiyatının da daha yüksek olması bekleniyor.
Görsel: MIT heated face mask
