Televizyon izlerken akıllı telefonlar yardımıyla programlar hakkında içerik tüketmeleri pazarlama sektörü için yeni olanaklar sağlıyor. Twitter’da vakit geçiren, program hakkında bilgi araştıran veya gelişmeleri aktaran izleyiciler için akıllı cihazlar televizyonun bir uzantısı olarak adlandırılıyor. İkinci ekran olarak anılan bu yöntem, televizyon yapımcılarının davranışlarını da etkiliyor.
Küresel çapta ikinci ekrana yönelik en popüler çalışmalar arasında GetGlue yer alıyordu. Nasıl Last.fm‘de ve Spotify’da müzik arşivlenip duyuruluyorsa GetGlue da bunun televizyon ayağını üstlenmişti. İzlenilen bölümleri sosyal ağlara duyuruyor ve rozet paylaşarak da kullanıcı ile yapım arasında köprü kuruyordu. Amerikanın birçok yapım ve yayın şirketiyle ortaklığı bulunduğu için kullanıcılar diziyi izlerken aynı zamanda uygulamayla da etkileşime geçiyordu.
Foursquare ve Swarm‘dan alıştığımız check-in mantığını televizyon yapımlarına uygulayan GetGlue, 1 Ocak 2014’te isim, logo ve renk paleti değişikliğine giderek tvtag oldu. Farklı simayla kendini yenilemeyi amaçlamıştı. Fakat 1 Ocak 2015 tarihinde de diğer ilgilere ağırlık vermeyi tercih eden yöneticilerin kararıyla tvtag macerası sona erdi.
Vivaki’nin derlediği bilgilere göre Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki seyircilerin davranış profilleri kıyaslandığında birçok orantısızlık göze çarpıyor. Televizyon izlerken ABD vatandaşları tweet atmayı tercih ederken, burada daha çok okuma yapılıyor. İkinci ekran yardımıyla içerik üreten yerine tüketen tarafta olmamızın da olumlu ve olumsuz sonuçları da bulunuyor.
Program sırasında ilginç bir şey olması ise izleyicileri tweet atmaya yönelten en büyük motivasyon. Turkey Twitter Survey (Nisan 2014) araştırmasını derleyen Vivaki’nin infografiğine göre Türkiye’nin %53’ü, ABD’nin %70’i ilginç bir durumla karşılaşınca sosyal medyaya yöneliyor.
Gerçek zamanlı hareket etme isteği televizyon izlerken de karşımıza çıkıyor. Türkiye’deki izleyicilerin %91’i programı izlerken tweet atmayı tercih ederken reklamları bekleyenlerin oranı %9’da kalıyor.
İkinci ekran olarak kullanılan Twitter’ın izleyiciler üzerinde teşvik edici bir yönü de bulunuyor. Her 4 kişiden 3’ü Twitter’da gördüğü bir diziyi izlemeye başlıyor. Hakkında hiçbir fikri olmayan yapımları tanımak için birkaç bölüm izleyip yatırım yapmak yerine fikrine değer verdiği isimlerin önerileri karar aşamasında büyük rol oynuyor.
Global Web Index araştırmasının 2011 ve 2013 yıllarındaki değişimi anlamlandırdığı çalışmasında televizyon başında geçirilen süre ve pasif izleyicilik zaman içerisinde azalıyor. Çoklu işlem yaparak televizyon izlerken teknolojik cihaz kullanma oranları da yıllara göre artış gösteriyor.
Masaüstü bilgisayarların ikinci ekran olarak kullanma alışkanlığı taşınabilir teknolojilerin gelişmesiyle azalırken Türkiye’deki tablet kullanımının yaptığı sıçrama da gözlemlenebiliyor. Dünya ve Türkiye bazında bakarak her iki ölçeği de bu açıdan incelediğimizde e-reader ve masaüstü bilgisayar kullanımı gerilerken tablet ve akıllı telefon kullanımı katlanarak artıyor.
Televizyon izlerken kullanıcı davranışlarının 3 kalemi televizyon yayını hakkındayken pastadan en büyük payı anlık mesajlaşma ve iletişim uygulamaları alıyor. Televizyon izlerken chat yapmayı da yayın hakkında kulis yapmakla eşleştirmemiz yanlış olmayacaktır.
Türkiye’deki ikinci ekrana yönelik geliştirilen uygulamalar arasından öne çıkanlar;
Catcheer, N’oluyo, Ekranda, Wahooy
Henüz yayınlanmış bir sürümü bulunmayan Catcheer, televizyon programlarını kişiselleştirip veri denetimi sağlıyor. Doğuş grubunun geliştirdiği bu ikinci ekran uygulaması masaüstü, tablet ve telefon platformlarında yayınlanmak üzere geliştiriliyor.
Catcheer’in bu konudaki en önemli adımı, izlenilen program hakkında tüm bilgileri sosyal ağlardan derleyerek anlamlı veriyle sunması. Program hakkındaki haberler, künye bilgileri ve Twitter entegrasyonuyla tek noktadan kontrol sağlayacak.
Düzeltme: Geliştiricilerden gelen bilgiye göre Catcheer, Markado Grup bünyesindeki İkinci Ekran Bilişim Hizmetleri için geliştirilmektedir. Doğuş Grubu’yla bir ilişkisi bulunmamaktadır.
Herkesin aynı sanal kanepede birlikte televizyon izlemesini sağlayan Noluyo.tv, iOS üzerinde çalışan bir sosyal ağ. GetGlue ile paralel noktaları bulunan uygulama yerli ve yabancı yapımları takip ederek anlık sohbet ve iletişim imkanı sunuyor. Görsel, video desteği sayesinde etkileşimin de artması sağlanıyor. Yerli kullanıcıya yönelik en büyük artısı da televizyonların yayın akışını göstermesi. Eskiden gazeteden takip ettiğimiz yayın akışlarının tek noktada toplanması kullanıcı deneyimini kolaylaştırıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=iGunZ9GRXHs
İkinci ekran uygulamalarının doğrudan pazarlamaya temas ettiği noktada Ekranda uygulaması karşımıza çıkıyor. Doğan Grubunun geliştirip Lidyana ortaklığında hayata geçen uygulama, beğendiğiniz kıyafetleri satın almanızı sağlıyor. Tabii vitrinde veya mağazada değil diziyi izlerken oyuncunun üzerinde gördüklerinizi.
Ekranda uygulaması Android ve iOS cihazlarınıza indirebilirsiniz.
Akıllı telefonun mikrofonunu kullanma temeliyle geliştirilen Wahooy, Ay Yapım bünyesindeki yapımların sesini algılayarak ikinci ekran deneyimi sunuyor. Bölümde geçen sahnelere yönelik anlık anketler yapan uygulama program aralarında ve pasif noktalarda diziyle ilgili güncel bilgiler aktarıyor.
Görsel; Noluyo.tv