3B yazıcı teknolojisi sayesinde kırılan ya da kopan plastik oyuncaklara ikinci bir hayat vermek, okyanuslardaki plastik atıkları daha verimli bir eşyaya dönüştürmek, üç boyutlu baskı ürünü elbiseler tasarlamak, bir ev inşa etmek ve hatta kas hücrelerinde kayıp yaşanan bölgeye biyo-iskele yerleştirmek mümkün. Böylesine geniş bir yelpazede çeşitlilik sunan 3B yazıcıların özellikle özen gerektiren işlerde baskı hatasından kaynaklanan boşluklar oluşturması istenmeyen bir kusur olarak gösteriyor. MIT Media Lab tarafından geliştirilen DefeXtiles, bu kusuru avantaja çevirerek esnek polimer teksilerin hızlı ve ucuz bir şekilde üretilmesinin önünü açıyor.

3B yazıcıların kusurunu avantaja çevirmek

Yüksek teknolojiyi teksileri üretmek için 3B baskı makinelerinin hatasını avantaja çeviren DefeXtiles, en yaygın ve en ucuz FDM (Fused Deposition Modelling) tipi yazıcılarda meydana gelen eksik ekstrüzyon kaynaklı baskı hatasını kumaş benzeri yapı oluşturmak için kullanıyor. Bu tip yazıcılarda üretim baskı tablasının üzerine termoplastiğin katman katman eklenmesiyle gerçekleştiriliyor. Bu üretim sürecinde biriken katmanlar soğuyup birbirlerine kaynaştıktan sonra katı bir nesneye dönüşüyor. Ancak bazen yazıcıdaki ya da programlamadaki kusur nedeniyle bazı katmanlarda yeteri kadar ham madde enjekte edilmiyor ve dolayısıyla ürünlerin arsasında minik boşluklar oluşuyor.

MIT Media Lab yüksek lisans öğrencisi Jack Forman yazıcıların yetersiz ekstrüzyon yapmasına neden olan programı oluşturarak ince polimler iplikçiklerini bir birine bağlayan küçük polimer plastik sütünler oluşturuyor. Bu boşluklar sayesinde tıpkı bir jarse kumaş gibi esnek ve ince bir form elde etmek mümkün oluyor.

DefeXtiles, 0,4 mm’den daha küçük yapıda ve son derece ince bir forma sahip. İnce ve esnek bir ağ şeklini alması bakımından tül benzeri ince bir yapı ve jarse benzeri esnek bir formda kumaş sunuyor. Dolayısıyla minik parçalardan metrelik kumaş şeritlerine kadar baskı yapmak ve bu ürünleri çok yer kaplamadan paketleyip göndermek mümkün oluyor.

Şimdiye kadar üretilen ürünler arasında 30 saatten kısa bir sürede ortaya çıkan ve baskıdan sonra tek parça olarak açılıp kullanılabilen bir etek, iletken bir abajur başlığı, yarı saydam çarşaflar, dantel çeşitleri gibi farklı formlarda ürünler yaratıldı.

Sürdürülebilir moda anlayışı için alternatif çözüm

DefeXtiles ekibi, israfı büyük ölçüde azaltarak modada bir dönüşüm gerçekleştirmeyi hedefliyor. Örneğin ürün tasarımında kumaş israfını engellemek yerine 3B yazıcı ile önce ürünün protipini oluşturmak ve denemeler tamamlandıktan sonra ham maddeyi eritip yeni bir projede tekrar kullanmak mümkün. Moda endüstrisinde gereksiz israfın bir diğer nedeni ise çevrim içi alışveriş sonucunda iade edilen ürünler. MIT Media Lab yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre çevrim içi satın alınan kıyafetlerin yüzde 20 ile yüzde 60’nın geri iade edildiğini söylüyor.

4B baskı yaklaşımından esinlenerek giysilerin tam boy kalıplarının denenmesi kullanıcının ürünü almadan önce denemesine imkan tanırken moda tasarımcıları da fiziksel üretime geçmeden önce fikirlerini fiziksel olarak görme ve inceleme şansı yakalıyor.

FDM yazıcıların yaygın kullanımı, erişilebilirliği ve görece daha ucuz olması nedeniyle bu üretim tekniğinin milyonlarca insan için kolay bir çözüm olması bekleniyor. Herhangi bir ek yazılıma ya da donanıma ihtiyaç duyulmaması, ürünün tekrar tekrar kullanılması sayesinde ise sürdürülebilir üretim sürecinin devamlılığı sağlanıyor.

Görsel: MIT Media Lab