Bilim insanları Derya Akkaynak ve Tali Treibitz, su altı görüntülerindeki renkleri düzeltmekte kullanılabilecek Sea-Thru adlı algoritmik yöntemi geliştirdi. Bu algoritma, suyun su altı yaşamındaki renkleri solgunlaştıran ve donuklaştıran etkisini hesaplayıp görüntülerden çıkararak gerçek renklerine kavuşturuyor. Derya Akkaynak bunun Photoshop ya da benzeri görsel düzenleme işlemi olmadığınının, görüntüye fiziksel olarak geçerli bir doğrulama uygulandığının altını çiziyor. Yöntem, yapay olarak tonları düzenlemek yerine su altının renklerini doğru okumayı sağlıyor.
Sea-Thru, bilimsel araştırmaları hızlandıracak
Sea-Thru pek çok alanda kullanılabilecek. Örneğin mercan resiflerini inceleyerek iklim değişikliğinin etkilerini araştıran bilim insanlarının işini kolaylaştıracak. Araştırmalardan daha hızlı sonuç alınabilecek. Bilim insanlarının yanı sıra su altı fotoğrafçıları ve dalgıçlar için de oldukça fayda sağlayacak.
Yöntem görüntülere belli bir matematik formül uygulayarak çalışıyor. Bu formül, fotoğraftaki bozulmaları piksel piksel hesaplıyor ve bu bozulmaları fotoğraftan çıkarıyor. Görüntüsü alınan nesnenin yansıtıcılığı ve objektife olan uzaklığı renklerinin nasıl görüneceğini belirliyor.
“Üç tutkum var; deniz, bilim, Türkiye.”
Derya Akkaynak, Sea-Thru ile Blavatnik Genç Bilim İnsanı Ödülü (Blavatnik Awards for Young Scientists) kazandı. Akkaynak araştırmasını şöyle açıklıyor: “90’larda sisli havada görüşü artırabilmek için fotoğraflardaki havadan sisi çıkarmak için gereken fiziksel olaylar modellenmiş, bunun için de matematiksel denklemler formüle edilmiş. Bu denklemler daha sonra hiç sorgulanmadan su altı görüntülemede kullanılmış. Yani en az 30 senedir bu denklemler yanlış olarak su altında kullanılıyordu, ve su altı koşullarına uygun olmadıkları için sonuçlar tutarlı olmuyordu. Bu tutarsızlığı fark edip denklemin yanlışlığını gördükten sonra bunu su altındaki fiziksel kurallara göre tekrar formüle ettim. Ve bugün Akkaynak-Treibitz modeli diye anılan denkleme ulaşmış olduk. Bu çalışmayı İsrail Hayfa Üniversitesi’nde birlikte çalıştığım hocam Tali Treibitz’le birlikte gerçekleştirdik. Bu denklemi kullanarak da sualtı fotoğraflarından suyu çıkaran algoritmayı yazdık. Bu algoritma sayesinde bilim insanları topladıkları verileri otomatik olarak analiz edebilecek, denizler hakkında daha hızlı bilgi sahibi olabileceğiz.”.
Babasının etkisiyle ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü’ne giren ve 2003’te bu bölümü birincilikle bitiren Derya Akkaynak MIT’de Havacılık Mühendisliği bölümünde yüksek lisansını tamamlamış. Ancak Derya Akkaynak’ın hayalleri hep deniz bilimleri üzerineymiş. 10 yıllık bir ertelemenin ardından bu hayalini gerçekleştirmek için harekete geçmiş ve MIT’de deniz bilimleri üzerine doktora yapmış. ABD’nin Florida eyaletindeki Harbor Branch Oşinografi Enstitüsü’nde deniz bilimci (oşinograf) olarak çalışmalarını sürdürüyor. Linkedin profilinde, işine ve Türkiye’ye olan tutkusunu “Üç tutkum var; deniz, bilim, Türkiye.” şeklinde dile getirmiş.
Görsel: YouTube