OECD ülkeleri arasında Türkiye, günlük antibiyotik tüketiminde dünyada 3. sırada bulunuyor. Bilinçsiz ve reçetesiz antibiyotik kullanımı, insanları hastalıklara karşı korumadığı gibi daha da savunmasız bırakabiliyor. Yüksek ateş, karaciğer ve böbreklerde hasar, nefes alma güçlüğü, deride döküntüler, mantar enfeksiyonları gibi yan etkilere hatta ölüme bile neden olabiliyor. Ülkemizde ilaç ve antibiyotik kullanımında arkadaş tavsiyesi, eş-dost tavsiyesi, evde kalmış eski bir ilacın farklı bir hasta veya hastalık için kullanımı gibi durumlar da bu bilinçsiz ilaç kullanımının en sık yaşanan örnekleri. Lokman Hekim Sağlık Vakfı; halk sağlığını koruma misyonuyla, bu bilinçsiz ilaç ve antibiyotik kullanımına karşı insanları uyaran, tek güvenilir kaynağın doktorlar olduğu mesajını veren bir farkındalık projesi başlattı. “Bu Ürünü Tavsiye Etmiyorum” adlı proje, dijital mecra kullanım alışkanlıkları aracılığıyla insanların davranışlarını değiştirme ve farkındalık yaratma amacı taşıyor.
Sosyal medyanın tavsiye kurgusunu iyi bir amaç için tersine çevirmek
Kremden telefona, gözlükten elbiseye binlerce ürün tavsiye eden influencer’larla iş birliği yapan Lokman Hekim Sağlık Vakfı, bu kez sosyal medyanın tavsiye kurgusunu iyi bir amaç için tersine çeviriyor. Projeye gönüllü olarak destek veren popüler influencer’lar, bu kez her zaman söylediklerinin aksini söylüyor ve “Bu ürünü tavsiye etmiyorum” diyerek link veriyor. Bu link, takipçileri vakfın internet sitesindeki bilinçlendirme sayfasına yönlendiriyor. “Bazı tavsiyeleri sadece doktor verebilir” mesajıyla karşılaşan insanlar, daha sonra bilinçsiz ilaç ve antibiyotik kullanımının yan etkilerine karşı bilgilendiriliyor. Akılcı (rasyonel) ilaç kullanımı konusunda insanları bilgilendiren internet sayfası, bireysel farklılıklara, doğru ilacın doğru zamanlama ve doğru kullanımla kullanılmasına ve hasta- doktor ilişkisinin önemine vurgu yapıyor. Sayfa sonunda “Akılcı İlaç kullanımının önemini anladım. Doktoruma danışmadan ilaç kullanmamayı Kabul ediyorum.” yazılı bir kutuyu işaretleyerek bu konuda gönüllü olduklarını beyan ediyor.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Lokman Hekim Sağlık Vakfı’nın K A R P A T ajansla hayata geçirdiği “Bu Ürünü Tavsiye Etmiyorum” projesi, doktorlardan ısrarla antibiyotik talep edilmesinin önlenmesini, çevresindekilere kendi kullandığı antibiyotiği verenler ve başkasından aldığı antibiyotiği kabul edenler de dahil olmak üzere toplumun tüm kesimlerini bilinçlendirmeye çalışıyor. Basit ve dikkat çekici bir dijital kullanım alışkanlığı aracılığıyla insanları bilinçlendirmeyi amaçlayan proje, aynı zamanda sağlık konusunda tek yetkili mercinin doktorlar olduğu mesajını da vererek doktorların toplumdaki saygınlığını artırmayı hedefliyor.
Vakıf Yönetim Kurulu Başkanı Leyla Şeker ve İcra Kurulu Üyesi Uzm. Dr. Nil Sarıçiçek, akılcı ilaç kullanımının önemine vurgu yaparak, doktor kontrolü olmadan ilaç almanın oluşturduğu ciddi riskler hakkında açıklamalarda bulundular.
Leyla Şeker: “Bilinçsiz ilaç kullanımı sağlığı tehdit ediyor”
Leyla Şeker, akılcı ilaç kullanımının toplum sağlığı üzerindeki kritik önemine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: “Türkiye’de her 10 kişiden 6’sı ilaçlarını doktora danışmadan kullanıyor. Bu durum ciddi sağlık riskleri yaratmakla birlikte, tedavi süreçlerinin uzamasına ve hastalıkların kötüleşmesine yol açabiliyor. Akılcı ilaç kullanımı, bireylerin sağlığını korumanın yanı sıra sağlık sisteminin yükünü hafifletmek için de hayati önem taşıyor.” Şeker, kampanyanın geniş kitlelere ulaşmasını hedeflediklerini belirterek, sosyal medyanın bu anlamda güçlü bir araç olduğunu vurguladı.
Uzm. Dr. Nil Sarıçiçek: “Antibiyotik direncine dikkat!”
Uzm. Dr. Nil Sarıçiçek, özellikle gereksiz antibiyotik kullanımının halk sağlığı üzerindeki uzun vadeli etkilerine vurgu yaparak şunları ekledi: “Gereksiz antibiyotik kullanımı, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir sorundur. Bu durum, bakterilerin ilaçlara karşı direnç geliştirmesine neden oluyor. Antibiyotik direnci, tedavi edilemeyen enfeksiyonların artmasına ve sağlık maliyetlerinin yükselmesine yol açıyor. Halkımızı bu konuda bilinçlendirmek için Karpat Reklam Ajansı ile iş birliği yaparak, geniş çaplı bir farkındalık kampanyası başlattık.”
Reçetesiz ilaç kullanımının Tehlikeleri
Lokman Hekim Sağlık Vakfı, bilinçsiz ilaç kullanımının doğurabileceği riskleri şu şekilde sıralıyor:
- Yanlış Teşhis ve Tedavi: Reçetesiz alınan ilaçlar, yanlış teşhis nedeniyle gereksiz yere kullanılabilir ve bu durum tedavinin etkisiz olmasına neden olabilir. Örneğin, viral enfeksiyonlar için gereksiz antibiyotik kullanımı sıkça karşılaşılan bir durumdur
- Yan Etkiler ve İlaç Etkileşimleri: Doktor gözetimi olmadan kullanılan ilaçlar, mevcut tedaviyle etkileşime girerek ciddi yan etkilere neden olabilir.
- Antibiyotik Direnci: Türkiye’de yaygın olarak görülen gereksiz antibiyotik kullanımı, bakterilerin ilaçlara karşı direnç kazanmasına yol açarak enfeksiyonların tedavisini zorlaştırır ve sağlık maliyetlerini artırır.
Hikaye olarak paylaşılan influencer videolarından 10 örneği aşağıda görebilirsiniz.
Görsel: Lokman Hekim Vakfı
Manşet görseli düzenlenmiştir.
