Brezilyalı sanatçı Néle Azevedo, buzdan yapılmış figürlerden oluşan yerleştirme çalışmalarıyla şu sıralar oldukça ilgi topluyor. Çalışmalarının merkezine her zaman geçiciliği koyan sanatçı, bu yerleştirmelerde de eriyen minik figürlerle iklim krizinin insanlık üzerindeki etkisine ayna tutuyor.
Buzdan figürler başlangıçta anıt geleneğine yönelik bir eleştiriyken şimdilerde iklim krizine dikkat çekiyor
Azevedo,ilk kez 2001 yılında Brezilya’nın Campinas kentinde sergilenen Minimum Monument‘i bir “kentsel sanat eylemi” olarak adlandırıyor. Campinas’ın ardından aynı eseri; Paris, Belfast, Lima ve Porto’da da yeniden yaratmış. Her tekrarda sanatçı, ayak bilekleri çapraz olacak şekilde oturan 20 santimetre boyunda yüzlerce figür yaratıyor. Figürleri tek tek elle buzu oyarak hazırlıyor. Bu buzdan heykelcikleri, kamusal alanlara özellikle de basamakların üzerine yerleştirmeyi tercih ediyor.
Yüzü olmayan heykeller eridikçe küçük su birikintilerine dönüşüyor. Aslında ilk başlarda bu eser “halka açık anıtları eleştirme ve mağlup olanı hatırlatarak ölümlü yaşamlarımıza dikkat çekme” amacını taşıyormuş. Örneğin birkaç yıl önce, I. Dünya Savaşı sırasında hayatlarını kaybeden insanları anmak için Minimum Monument‘i Chamberlain Meydanı’nda (İngiltere) 5.000 adet buzdan figürle yeniden yaratmıştı. Biz de bu çalışmaya yer vermiştik. Buzun; bronz, taş ve tipik olarak heykeller ve hatıra işleri için kullanılan malzemelerin kalıcı doğasıyla doğrudan zıtlık teşkil etmesi de mesajı güçlendiriyormuş. Ancak iklim krizine yönelik endişelerin yükselmesiyle birlikte eser, gezegende insan yaşamının tehlike altında olduğunu yansıtan yeni bir anlam kazanmış.
Minimum Monument‘in ardından gelen Suspended State de benzer şekilde 1.000’den fazla buz figürden oluşuyor. Bu figürler havada asılı duruyor ve mikrofonlarla donatılmış tencere, kase ve diğer mutfak gereçlerinin üzerinde sallanıyorlar. Sanatçı bu eserle ilgili olarak Great Big Story’ye şu açıklamayı yapmış: “Ses çok önemli çünkü o kaybolmayı çağrıştırıyor. Eriyen heykeller, öznel bir benlik ile kolektif bir bilinç arasında bir bağlantı (yaratıyor).”
Néle Azevedo’nun diğer işlerine internet sitesi üzerinden göz atabilir, Instagram’ı üzerinden yeni çalışmalarını takip edebilirsiniz.
İklim kriziyle ilgili diğer yaratıcı işlere ise buradan göz atabilirsiniz. Ayrıca bu çalışma bana Parse/Error’ün Value of Water adlı projesini de anımsattı. Parse/Error bu projede, buzdan banknotlar ve külçeler yaratarak; suyun metalaşmasına, bunun da ötesinde her canlının hakkı olan suyun değerinin parayla ölçülmesine dikkat çekmişti.
Aşağıdaki fotoğraflar; Minimum Monument‘in Lima, São Paulo, Roma ve Berlin’deki yeniden yaratımlarını gösteriyor.
Suspended State‘in São Paulo’daki versiyonu:
Görsel: Néle Azevedo