Yaratıcı bünyeler için günlük besin kaynağı
GIF’in Analog Atası Fenakistiskop ve 16 Mükemmel Kullanım Örneği

GIF’in Analog Atası Fenakistiskop ve 16 Mükemmel Kullanım Örneği

Gökhan Yücel, en eski analog animasyon tekniklerinden birini örnekleri ve teknik detaylarıyla inceledi.

Analog animasyon ve GIF üretim teknikleri arasında karakteristik bir geçmişi ve tekniği olan Fenakistiskop, 1831 yılında Avrupa’nın iki farklı noktasında iki farklı kişi tarafından eş zamanlı bulunuyor. Bir disk üzerinde konumlandırılmış karelerin belirli bir hızla hareket etmesiyle, gözün aldanıp animasyon hissi yaratmasına dayanıyor.

İki boyutlu ve yüzey üzerinde uygulanmasıyla Fenakistiskop, Walt Disney animasyonlarında ve 90’larda defter kenarında gördüğümüz; “sayfaları o kadar hızlı çevirelim ki beynimiz bunu hareketli sansın” Flipbook tekniğine yakınlık gösteriyor.

Fenakistiskop, analog animasyon tekniklerinden Zoetrope‘dan önce bulunmuştur. Zoetrope animasyon ve dijital GIF’lerin evrilme süreci sırasında mecrayı fiziksel objelere ve strobe (kesintili yanan ışık parlamaları) etkisine taşımıştır. Bu da Fenakistiskop’la oluşan 2 boyutlu zeminlerdeki animasyon algısını 3 boyuta taşımıştır.

Tarihi kesitleri düzenleyerek ürettiği GIF’lerle ve SSCB’de Soğuk Savaş dönemi uzay propaganda posteriyle hatırladığımız Gökhan Yücel; Fenakistiskop’un tarihçesini, üretim sürecini ve tekniklerini ele alan bir Twitter dosya zinciri oluşturdu. Bu zinciri ve çalışmasını Gökhan Yücel’in izni ve önsözüyle Bigumigu’da yayınlıyoruz;

Animasyon tarihi, aynı zamanda optik yanılgının da tarihi. Birbirini takip eden farklı görüntülerin kesintisiz hareket ettiğini zannetmek beynimizin boşlukları tamamlama eğiliminin bir sonucu. Bir nevi hata olsa da sonucu gayet güzel, bu nedenle şikayet edecek değiliz. Ancak tarihte geriye gittiğimizde bu optik yanılgının sağlanabilmesi için farklı farklı cihazların kullanıldığını görüyoruz.

Bunlardan ilki onbeşinci yüzyılda bulunduğu sanılan Magic Lantern, ilkel bir tepegöz de diyebiliriz aslında. İkincisi Thaumatrope, iki yüzünde birbirini tamamlayan görseller olan diskler. Hızla döndürdüğünüzde, bir yüzündeki çizim, diğer yüzdekiyle birlikte bir bütün oluşturuyor. Örneğin bir yüzdeki kuş, hızla dönmeye başlayınca diğer yüzdeki kafesin içindeymiş gibi görünüyor.

Üçüncüsü ise bugün de konumuz olan Fenakistiskop. Günümüz animasyonuna ilk yakın sonuç bu cihazla elde edilmiş. Kendisini tekrar eden aksiyonlar içerdiği için de günümüz gif’lerinin atası sayılabilecek durumda. İsterseniz, örnekleriyle beraber Fenakistiskop’u daha yakından inceleyelim.

Görsel; Gökhan Yücel

Bunlar da ilginizi çekebilir

Analog Fotoğraflarla 3 Boyutlu GIF’ler

Analog fotoğrafçı Yağmur Adam, eserlerine derinlik de katarak

 TASARIM
Mert Serim

Delgeçle Açılan Deliklerin Flipbook’taki Dansı

Scott Blake, analog animasyon aracı flipbook üzerinde farklı delikler açarak ortaya çıkacak sonucu inceliyor.

 TASARIM
Mert Serim

Ev Yapımı Geleneksel Animasyon Kutusu

Analog animasyon kutusu FlipBooKit, bu tekniği kişiselleştirilebilir hale getirdi.

 TASARIM
Mert Serim

Pathfinder: Dans Hareketleri ile Çalışan Bir Görsel Programlama Dili

Pathfinder projesi dans figürlerinin geometrik düzleme yansıtıyor.

 REKLAM
Mert Serim

Doğadan İlham Alan Gif’ler

Doğayı ve şehrin rutinlerini konu alarak hazırlanan Gif’ler dinlendirici bir perspektif sunuyor.

 TASARIM
Mert Serim