CNBC-e’nin önümüzdeki hafta (20 Ağustos) Jan Svankmajer‘in 1994 tarihli “Faust” filmini göstereceğini duyunca, stop-motion yoluyla kabus / delirium anlatmanın son kırk yıldır en usta isimlerinden biri olan bu sürrealist Çek sinemacıyı haber yapayım dedim…
Svankmajer, Prag’da güzel sanatlar okuduktan sonra 1960’ların imkanlarıyla multi medya, stop-motion, animasyon işleri yapmaya başlamış… Bugün geldiği noktada ise, zamanında Tim Burton ve Terry Gilliam‘a ilham vermiş usta olarak kabul ediliyor…
Burada özellikle iki filminden bahsetmek istiyorum: 1968 yılından “The Flat” ve 1988 yılından “Alice” (in Wonderland)…
The Flat, tam bir kara mizah örneği, basit bir odanın içindeki adamla dalga geçen, ona karşı koyan eşyalarla dolu klostrofobik bir gündüz kabusu, ama aynı zamanda Charlie Chaplin’in “The Gold Rush“ı kadar komik. Bir sahnesindeki tuhaf ayna vasıtasıyla da açıkça sürrealist ressam Rene Magritte’e selam göndermiş Svankmajer…
Alice’in ise şimdilik sadece şu aşağıdaki trailer’ını izleyebildim, ama bunu yapan şahane-arızalı beyin hakkında bir fikir veriyor… İlginç olan haber ise, Tim Burton’ın da şu sıralar bir “Alice in Wonderland” üzerinde çalıştığı… Bakalım Svankmajer’inki mi yoksa Burton’ınki mi daha tuhaf olacak… 🙂
