Yapay zeka bu yılın tavan yapan konu başlıklarından. 1980’lerden bu yana hayatımızda olan bir kavram olmasına rağmen yapay zekanın gerçeğe dönüşmesi Terminatör gibi filmlerde karşılaştığımız endişeleri de gün yüzüne çıkardı. Son yılların çok dikkat çeken televizyon yapımlarından Westworld de yapay zeka ve robotlar üzerinden işlediği hikayeyle izleyicileri kendisine bağlamayı başarıyor. Teknolojik gelişmelerle birlikte hayatımızdaki değişim bizi yapay zekanın geleceğini sorgulamaya itiyor istemsizce.
35 yıl boyunca Alman televizyon kanalı ARD çatısı altında görev alan ve araştırmacı gazetecilik, savaş muhabirliği yapan Jay Tuck, aynı zamanda yazar ve eğitimci. Tecrübelerini kitlelerle paylaşmaktan keyif alan Jay Tuck, yapay zekanın ve makinelerin geleceği konularında aktif çalışmalar yürütüyor. Son kitabı Evolution ohne uns (Bizsiz evrim) ile de yapay zekanın geleceğini ele aldı. Zorlu Holding ve Zorlu PSM’nin farklı düşünce biçimlerini bir araya getirdiği disiplinler üstü yaratıcılık ve teknoloji platformu Digilogue’un organize ettiği Sónar+D‘de 7 Nisan Cumartesi “AI – Humanity’s Most Serious Challenge” başlıklı bir konuşma yapacak. Ücretsiz olarak gerçekleşecek olan etkinliğe internet sitesinden kayıt olunabiliyor. Biz de Jay Tuck ile bu yapay zekanın dünü, bugünü ve geleceği üzerine bir sohbet gerçekleştirdik.
“İnsanlar görme, işitme duyularını ve hatta hafızalarını iyileştirmek için robotik sensörler kullanmayı normal bulmaya başlıyor.”
Modern kapitalist dünyada insansı robotlar ve robotsu insanlarla iç içeyiz. Bu değişim toplumu ve ekonomiyi nasıl etkileyecek?
Jay Tuck: Değişimin hakim olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Bizim neslimizde değişim, geçmişe göre kat be kat daha hızlı gerçekleşiyor. İnsanlar görme, işitme duyularını ve hatta hafızalarını iyileştirmek için robotik sensörler kullanmayı normal bulmaya başlıyor. Hatta ve hatta robotikle yaşamlarını uzatma fikrine alışıyor. Bu düşünce yayılmaya devam edecek ve geliştirilmiş robotlar insan hayatının vazgeçilmez birer parçası olacak.
DARPA gibi savunma sanayii kurumlar olmasaydı, bugün hayatımızda olan pek çok teknoloji var olabilir miydi?
Jay Tuck: Yapay zeka gibi teknolojilerin hem teoride hem de pratikte gelişmesi için savunma sanayiinin büyük yatırım yaptığı su götürmez bir gerçek. Yüz tanıma, davranış kalıpları, navigasyon ve otonom drone’lar bu yatırımların meyvesini verdiği başlıca alanlar. Fakat yapay zeka sivil alanda da pek çok uygulamayla bir cazibe merkezi. Tahminlerime göre yapay zekanın arkasındaki güncel itici güç açgözlülük. Bu nedenle de kontrol etmesi çok zor olacak.
Yapay zekanın bir düşmanı var mı? Kim veya nedir bu acımasız düşman?
Jay Tuck: Yapay zeka özünde makine zekası. İnsanlar gibi duygusal çelişkileri yok, düşünsel süreçleri yok. Hatta herhangi bir planları, stratejileri, başarı hissi ve gurur duygusuna sahip değiller. Öte yandan utanç ve başarısızlık gibi duyguları da yok. Yapay zeka belirli işleri yapmak için atanıyor ve bunu en iyi şekilde yapmak için çok çalışıyor. Eğer bir yöntem çalışmazsa bir başkasını deniyor. Sonra bir başkasını, bir başkasını, milyarlarca başkasını… Eğer önüne herhangi bir şey geçerse de bununla savaşmaktan çekinmeyecektir.
Sizce yapay zekalar arasında bir savaş olacak mı? Sebebi politik, ideolojik veya dijital kaynaklar ve veriler olabilir.
Jay Tuck: Hedefleri birbiriyle çakışan yapay zeka sistemleri arasında çatışma kaçınılmazdır. Örneğin, bir sistem en hızlı otomobili yapmak için dur durak bilmeden çalışıyorsa ve bir diğerinin ise amacı havayı temizlemek ise yolları bir noktada mutlaka kesişecek. Çünkü her biri amaçlarını başarmak için çok çalışacak.
“Yapay zekayı insanlık tarafından yaratılmış ve insanlığa hizmet edecek bir araç olarak görmek büyük bir hata.”
İnsanlığı hangisi yok edecek, yapay zeka mı yapay zekayı yöneten insanlar mı?
Jay Tuck: Yapay zekayı insanlık tarafından yaratılmış ve insanlığa hizmet edecek bir araç olarak görmek büyük bir hata. Geleneksel bilgisayar programları söyleneni yapmak üzere geliştirilmişken yapay zeka bir öğrenme teknolojisidir. Herhangi bir insan müdahalesine ihtiyaç duymadan kendi kendine hareket edebilir. Kendi yollarını arar. Bunun nereye gideceğini ise henüz bilmiyoruz. Unutmamalıyız ki, insanlık olarak bu teknolojiyle olan deneyimimiz sadece birkaç yıl geçmişe uzanıyor. Yapay zekanın ilk adımlarını ve emekleme dönemini yaşıyoruz.
Yapay zeka varlığının farkına varırsa, kendine hissetmeyi öğretebilir mi? Örneğin intikam, hırs, merhamet gibi düşüncelere sahip olabilir mi?
Jay Tuck: Her geçen gün insanı daha da andıran robotların bizi kandırmasına izin vermemeliyiz. Büyük gözleri, yumuşak tenleri ve güzel kokan saçları her ne kadar insanı andırsa da robotlar sadece insan davranışlarını taklit ediyor. Yapay zeka, duygudan bihaber ve yalın koddan oluşuyor. Onlar birer makine. İnsanların yaşama tutunmasını sağlayan sevgi, kıskançlık, açgözlülük, ölüm korkusu gibi hisleri bilmiyorlar.
Yapay zeka kendine diğer platform, mecra ve ağları hack’lemeyi öğretebilir mi? Eğer bu mümkünse sahip olduğu veriyi kendi çıkarları için kullanabilir mi?
Jay Tuck: Elbette. Hiçbir insan yapay zekanın sahip olduğu hack ve şifreleme yeteneğinin yanına yaklaşamaz. İstihbarat teşkilatlarındaki ağır işler yapay zeka tarafından yapılır. Yapay zeka sistemleri arasında veri alış verişi de bu nedenle bir normdur.
Görsel: Jay Tuck
