Yaratıcı bünyeler için günlük besin kaynağı
Türkiye’de Sokağın DNA’sını Okumak: “Türkiş Ürbanizm”

Türkiye’de Sokağın DNA’sını Okumak: “Türkiş Ürbanizm”

Hayrettin Günç, yapay zekâ destekli görselleştirmelerle izleyiciyi Türkiye şehirciliğinin karakteristik öğeleri, görünmeyen kentsel kodları ve insan davranışları üzerine yeniden düşünmeye davet ediyor.

Mimar ve kentsel tasarımcı Hayrettin Günç, uzun süredir şehirleri sadece uzaktan seyretmek yerine onları anlamaya ve alışılmışın dışında bir gözle “görmeye” odaklandığını söylüyor. İnsanların neden belirli noktalarda duraksadığını, nerelerde sosyalleştiğini ya da neden bir caddenin hep aynı tarafını kullandığını çözmek için çalışıyor. Günç, mahallelerimizi ve sokaklarımızı biçimlendiren görünmez güçleri, insan ilişkilerini ve yazılı olmayan “kentsel kodları” analiz etmeyi amaçlıyor.

Bu arayışın bir yan ürünü olarak ortaya çıkan “Bir Şehir Var Uzakta” projesi, yapay zekâ destekli görselleştirmelerle şekilleniyor. Günç’ün temel motivasyonu, insanların kentsel hayal gücünü harekete geçirmek. Kamusal mekanların yalnızca mevcut halleriyle değil, potansiyelleriyle de görülmesi gerektiğini vurgulayan Günç, aksi halde “buna da şükür” tuzağına düşülerek şehirlerin nefes alabileceği alanların birer birer ticarileşmesine seyirci kalacağımıza dikkat çekiyor. Ürettiği görsellerle, farklı alternatiflerin mümkün olduğunu göstermeyi hedefliyor.

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

@birsehirvaruzakta’in paylaştığı bir gönderi

“Türkiye sokağı” denildiğinde akla gelen imgeler

Şu anda projeyi tek başına yürüten Günç, ağırlıklı olarak Nano Banana Pro ve Grok kullanıyor. Üretim sürecinde kullandığı “prompt”ları (komutları) da paylaşarak, insanların kendi kentsel hayallerini görselleştirmesini teşvik ediyor. Uzun vadede ise bu girişimin, insanların kentsel düşlerini paylaştığı kolektif bir platforma dönüşmesini umut ediyor.

Bu vizyonun bir parçası olan “Türkiş Ürbanizm” serisi, Türkiye şehirciliğinin DNA’sını tanımlamayı amaçlıyor. Günç, Bigumigu’ya verdiği bilgide, “Türkiye sokağı” denildiğinde akla gelen imgeleri tespit ederek bunları izole edip analiz etmeye çalıştığını, aynı zamanda iyi şehircilik prensiplerinin uygulandığı örneklerle bir sentez oluşturmayı hedeflediğini ifade ediyor.

Günç, insanların yaşadıkları yerleri gerçekten görmesini ve anlamasını istediğini söylüyor. Bu farkındalığın zaman zaman karamsarlık yaratabileceğini kabul eden Günç’e göre, sorunlar fark edilmeden hiçbir şeyi değiştirmek mümkün değil. Bu nedenle projenin bir sonraki aşamasında, “Buradan nereye?” sorusunu çok daha derinlemesine irdelemeyi planlıyor.

Aşağıdaki nefis çalışma, bu seriye dahil değil ama eklemesem olmazdı…

Hayrettin Günç, 2024 Türkiye Yerel Seçimleri yaklaşırken İstanbul’la ilgili önerileriyle dikkat çekmişti. Ayrıca kendisi, Maltepe’deki Oyun Sokağı’nda da emeği geçen isimlerden.

Bir Mimar ve Kentsel Tasarımcının İstanbul için Önerileri 

Oyun Sokağı

Görsel: Hayrettin Günç