Fransız koleksiyoncu Pierre de Gigord, 1980’lerde Türkiye’ye yaptığı seyahatlerde, farklı formatlarda binlerce Osmanlı dönemi fotoğrafı topladı. Getty Research Institute ise Pierre de Gigord Koleksiyonu’ndan 19. ve 20. yüzyılın başlarında çekilmiş fotoğrafların yaklaşık 6.000’ini dijital hale getirerek bu fotoğrafları internete açtı. Fotoğraflar ücretsiz olarak indirilebiliyor.
Eminönü Meydanı ve Yeni Cami, 1850-1958
Ekran başında zaman yolculuğu
Pierre de Gigord Koleksiyonu; Osmanlı’nın mimarisini, kent ve doğa manzaralarını, binlerce yıllık arkeolojik alanları ve 100 yıldan daha uzun bir süre önce yaşamış insanların yaşamlarından kesitleri belgeliyor. Dijital arşiv projesi, ağırlıklı olarak 19. yüzyıldan I. Dünya Savaşı’na kadar olan fotoğraflara odaklanmış ve 3.750 farklı dijital dosya kaydı yapılmış. Uzun panoramalardan, cep boyutundaki fotoğraflara ve cam negatiflere kadar çok farklı türde fotoğrafın dijitalleştirilmesi farklı zorluklarla karşılaşılmasına neden olmuş.
İstanbul sokaklarından bir görünüm, 1850-1958
Dijital arşiv, Pierre de Gigord Koleksiyonu’nun ilk 8 serisini dijital ortama taşımış. Koleksiyonun 1. ve 2. serisi 64 farklı albümden oluşuyor. Koleksiyonun 3. serisi Gigord’un konuma veya türe göre gruplandırdığı 2500’e yakın baskıdan oluşuyor. 4. seride İstanbul manzaralarından oluşan 12 adet panorama yer alıyor. Gigord koleksiyonunun son iki bölümü (9. seri ve 10. seri) dijitalleştirilememiş ve böylece dijital arşiv projesinin kapsamı dışında kalmış. Bu bölümler; Osmanlı Devleti’nin modernleşmesini ve Türkiye Cumhuriyetine geçişini belgeleyen basın fotoğrafları ile fotoğraf stüdyolarındaki arşivler. Bu fotoğraflar ancak, tüm Gigord koleksiyonunun orijinal fotoğraflarının korunduğu Los Angeles’taki Getty Araştırma Enstitüsü Özel Koleksiyonlarını ziyaret ederek görülebiliyor.
Galata Köprüsü, 1850-1958
Standart dijitalleştirme uygulamalarına uygun olarak, albümde yalnızca sayfa sayfa değil, aynı zamanda tek tek fotoğraflarla ilerlemek mümkün. Böylece ziyaretçi, görüntüleri kolayca yakınlaştırıp detayları inceleyebilir. Başlıkların kolay takip edilebilir bir şekilde yerleştirilmiş olması ve fotoğrafların özenle bir araya getirilmesi ziyaretçinin işini kolaylaştırıyor.
İstanbul, 1868
Pierre de Gigord Koleksiyonu bilim insanlarının hizmetinde
Bilim insanları; Türk mimarisi, arkeoloji ve eski eserler, Bizans ve İslam sanatı ve fotoğrafçılık tarihi gibi birçok farklı disiplinde araştırma yapmak için çoktan Gigord Koleksiyonu’ndan faydalanmaya başlamış.
19. ve 20. yüzyılın günlük yaşamına, o dönemin insanlarının yaşayışına dair pek çok şeyi fotoğraflarda gözlemlemek ve bugünle kıyaslamak mümkün. Fotoğraflara baktıkça bazı şeylerin nasıl da değiştiğini ve bazı şeylerin nasıl da aynı kaldığını görebiliyoruz.
Koleksiyon dahilinde 165’i aşkın fotoğrafçının, stüdyonun ve yayıncının fotoğrafları yer alıyor. Fotoğrafçılar arasında Ali Sami Aközer, Pierre Trémaux, Abdullah Frères, Gülmez Frères, Guillaume Berggren, Pascal Sébah, M. Iranian, Nikolia Andreomenos, Apollon, Hippolyte Arnoux, Félix Bonfils, Ernest de Caranza, Jules Delbet, Roger Fenton ve Claude-Marie Ferrier gibi isimler yer alıyor.
Çobanlar, 1870
Kanepede uzanan kadın, 1900
Görsel: Getty Research Institute
