Bu haberin en başında belirtmem gerek; artık hayatımızda “yapay zeka sanatı” diye bir gerçek var. Bu konudaki dönüm noktası 2018’de yaşandı. O yıl, Paris merkezli sanat kolektifi Obvious’ın yapay zeka kullanarak ürettiği “Edmond de Belamy’nin Portresi” adlı eser, Christie’s müzayede evi tarafından 432.500 ABD dolarına satıldı ve tarihe geçti. Yapay zeka sanatı, son zamanlarda NFT piyasasında yaşanan patlamaya da dahil olacak gibi görünüyor. Bu nokta da da Art AI tarafından geliştirilen Artifly isimli araç, karşımıza çıkan dikkate değer gelişmelerden biri.
Art AI, birbirlerinin çocukluk arkadaşı olan Ben Kovalis, Eyal Fisher ve Guy Haimovit tarafından yaratılmış bir girişim. Bugünkü “sanatçı” tanımlarımıza göre sanatçı değiller, üçü de birer teknoloji insanı. Belki de bu tanımlar yakın gelecekte değişecek ve onları da sanatçı diye anacağız. Teknoloji sanata, sanat ise teknolojiye dönüştüğünde hangisinin ne olduğuna kim karar verebilir? Art AI isimli girişimleri, altı aylık bir süre boyunca özel bir algoritma kullanılarak oluşturulan ve ardından bir buçuk yıl boyunca düzenlenip geliştirilen sanat koleksiyonları üzerine kurulu.
Bu eserlerin ardındaki GAN teknolojisi nedir?
Şirket açıklamalarında, yapay zeka tarafından üretilen 2 tür sanat olduğuna dikkat çekmiş. Bunlardan biri NST (neural style transfer/sinirsel stil aktarımı) diğeri de şu haberin sonunda detaylı aktardığımız GAN (generative adversarial networks/çekişmeli üretici ağ). NST, aynı tarzda bir şey yaratmak için orijinal bir girdi görüntüsü kullanarak çalışıyor. GAN’lar ise daha çok “kendi iradesiyle” yaratan geleneksel bir insan-sanatçı gibi hareket ediyor. Haberin başında bahsettiğim ilk yapay zeka eseri olan Edmond de Belamy’nin portresi de GAN teknolojisinden doğdu. Hatta Belamy adı, GAN’ların mucidi Ian Goodfellow’a bir saygı duruşu niteliğinde. Fransız sanat kolektifi Obvious, Goodfellow’un Fransızca karşılığı olarak Belamy sözcüğünde karar kılmış. Bu arada GAN teknolojisinin neler yapabildiğini daha iyi kavramak isterseniz şu habere de göz atmanızı önerebilirim.
Artifly, seçimlerinizi referans alarak nasıl bir sanat eseri hayal ettiğinizi algılayabiliyor
Art AI’ın Artifly isimli yeni projesi, “create your custom art on the fly” (anında kendinize özel bir eser yaratın) sloganıyla tanıtılıyor. Müşterilere istedikleri şeye göre kendi kişiselleştirilmiş sanat eserlerini oluşturma şansı sunarak algoritmayı bir adım daha ileri taşıyor. Açıklamalarda şöyle denilmiş: “Adanmış/titiz sanatçımız zihninizdekileri görebilir ve gördüklerini rüya gibi yeni tasarımlara dönüştürebilir.”.
Artifly, kullanıcıya öncelikle bir dizi sanat eseri gösteriyor. Bu gösterdiği eserler de öyle klasik ya da modern tablolar değil, yapay zeka eliyle yaratılmış olduklarını tahmin ediyorum. Kullanıcının neyi sevdiği hakkınızda yeterli veriyi elde edene kadar bu “hangilerini beğendin?” aşaması devam ediyor. Ardından bu verilere dayanarak kullanıcıya, daha önce başka bir kullanıcıya sunmadığı eşi benzeri olmayan görüntüler sunuyor. Ayrıca bu sonuçları da renk ve benzeri parametrelerle yeniden özelleştirme imkanı sunuyor. Bu kısımda URL’e bakarsanız, “for you” yazısını görebiliyorsunuz. Bana yukarıdakiler başta olmak üzere bir düzine görüntü/eser önerdi. Hepsinin de fiyatı 29 dolar. Bu karşılanabilir fiyat özelliği de piyasaya meydan okuduğu bir başka konu.
Son aşamada da boyut ve çerçeve seçimi yaparak eseri satın alıyorsunuz. Tabii bu seçimlerinize göre fiyatta değişimler oluyor.
Artifly ve ardından gelecek bu tür yapay zekalı araçlar, emlak ve dekorasyon işi yapanlar için de oldukça avantajlı bir araç haline gelebilir diye tahmin ediyorum. Düşünsenize bir evi yeniliyorsunuz ve renk, tür ve estetik olarak istediğiniz türde bir eseri saniyeler içinde çok düşük fiyatlarla elde edebiliyorsunuz. Öte yandan bu durum ressamların yaşamına nasıl etki edecek diye de düşünmeden edemiyor insan. İnsan eliyle yapılmış resimlerin değeri düşmeyecek belki ama sanatçıların geçinmek için varlık gösterdiği bazı piyasaları yapay zeka ele geçirebilir.
Bu arada satın alma sonucunda müşteri bir özgünlük sertifikası da almış oluyor. Böylece eser NFT ve benzeri sistemlerde olduğu gibi blok zincire de kaydedilmiş oluyor. NFT’den farklı olarak yalnızca dijital ortamdaki bir varlığın değil, duvarınıza asabileceğiniz fiziki bir varlığın da sahibi oluyorsunuz.
Görsel: Instagram
