Hayatın bizden aldığı birçok şeye tamam diyebiliyoruz. Çok çalışmak zamanımızı alıyor, üzülsek de kabulleniyoruz. Şehirde yaşamak maddi ve manevi kazancımızı alıyor ama yine de bardağın dolu tarafından bakmaya çabalıyoruz. Peki ya hatıralarımızın bizden alınması? Boşlukta salınmaya başlamamız ve her şeyin bir anda bize çok yabancılaşması?
Bunamak ya da tıptaki karşılığıyla demans; uzamsal, mekansal ve zamansal bütün yetenekleri etkileyen bir hastalık. Kişinin hatırlayamamasından ziyade zaman, mekan ve çevre üçlüsünü tanıyamamasıdır. Bellek işlev bozuklukları, anıları geri çağıramama, dili ve kelimeleri kullanma, cümle kurma, kendini ifade etme gibi yetenekler hastalık ilerledikçe yitirilmektedir.
İki Görsel Arasındaki Bağı Kurunuz
Laurence Aëgerter tarafından hazırlanan Photographic Treatment (Fotografik Tedavi) kitabında okuyucu, ilk bakışta birbiriyle alakasız iki görsel birleştiriyor. İnceleme süresini artırdıkça ikisinin arasında kurulan bağ da artıyor. Görseller arası bağ kurulmasıyla ilgili doğru ya da yanlış diyebileceğimiz bir cevap verilemiyor. Ama egzersizin amacı da bu zaten. Size cevabı olmayan bir soruyu pratik ettirmesi. Photographic Treatment kitabı öncelikli olarak demans hastalarına yönelik ve onlara zihinsel egzersiz yaptıran bilişsel bir araç. Kitap aynı zamanda bu araçları ilgi çekici bir görsel kombinasyonla sunuyor.
Beş ince kitaptan oluşan bu seriyi hazırlamak için Laurence Aëgerter, bir buçuk seneden fazla zamanda nöroloji, gerontoloji ve psikoloji alanlarında uzmanlaşmış kişilerin danışmanlığında hazırlanarak geçirmiş. Her bir kitap, okuyucuları iki görselin birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu düşünmeye iten 30 çift görselden oluşuyor. Bazı görseller insan portreleri içerirken, bazıları hayvan ya da mekan görseli içerebiliyor. Mesela bir eşleştirme çiftinde, baş örtülü bir genç kızın yanındaki karede geniş gözlü bir baykuş yer alıyor. Kitap demans sorunu yaşayan hastaların bu ikili görsellere baktıklarında kendilerine açık uçlu sorular sormalarını ve onların gördüklerini yaratıcı bir şekilde yorumlamalarını amaçlamaktadır. Bu kitap fotoğraflar arası ilişki kurdurup yaratıcı bir şekilde yorumlattığı için beyindeki sinirler arası iletişim, düşünmek zorunda kalındığından, hızlanıyor ve kişinin zihnindeki anıları ve dışarıdan aldığı bilgiyi işleyebilmesini artırıyor.
Demans hastalığı ile uğraşalım ya da uğraşmayalım, anılar zihnimizde bağımsız birer balon şeklinde oradan oraya salınıyor. Hatta bazen o kadar yükseliyorlar ki o anı ile ilgili aklımıza bir türlü gelmiyor ve uzaya boşluğuna doğru uçuyor. Photographic Treatment gibi bir kitapla zihninizin sağlam olduğuna inansanız da her gün 15 dakika zihin egzersizi yapmak har türlü sizin yararınıza. Çünkü demans, bir anda çıkan ve çok hızlı yayılabilen bir hastalık.
