Bir erkek geceleri sokakta yürürken ne hisseder? Peki ya bir kadın ne hisseder, kaygı derecesi ne olabilir? Brigham Young Üniversitesi’nde (Utah/ABD) Halk Sağlığı Profesörü olan Robbie Chaney tarafından yürütülen bir araştırma, kadınların ve erkeklerin gece çevrelerini nasıl algıladıkları arasındaki keskin eşitsizlikleri ısı haritalarıyla gün ışığına çıkardı. Araştırmanın adı: Gender-Based Heat Map Images of CampusWalking Settings: A Reflection of Lived Experience (Kampüs Yürüyüş Ortamlarının Cinsiyet Bazlı Isı Haritası Görselleri: Yaşanan Deneyimin Bir Yansıması).

Araştırma, yaklaşık 600 katılımcıdan oluşan bir grupla (yüzde 56’sı kadın ve yüzde 44’ü erkek) yürütülmüş. Katılımcılara gece boyunca Utah Üniversite’sindeki çeşitli kampüs konumlarının görüntüleri gösterilmiş. Daha sonra katılımcılardan dikkatlerini çeken alanlara tıklayarak bu görüntülerle etkileşime girmeleri ve kendilerinin bu alanlarda yürüdüklerini hayal etmeleri istenmiş. Bu çalışma, araştırmacıların katılımcıların bakışlarının nerede takıldığı hakkında veri toplamasını sağladı. Ayrıca araştırmacıların bu verileri, hava karardıktan sonra her iki tarafın da nasıl bir yol izlediğini gösteren cinsiyete dayalı ısı haritalarına dönüştürmesine olanak tanıdı.

“Kadınların ve erkeklerin deneyimlerini farklılaştıran güvenlik konularının geçmişte kaldığı bir dünya inşa edilmeli”

Sonuçlar çok açıklayıcı olmuş. Kadınların gözleri çalılar veya az aydınlatılmış alanlar gibi potansiyel güvenlik tehlikelerine karşı tetikte olarak çevrede gezinirken, erkekler gözlerini daha ziyade varacakları nokta/rota üzerinde tutmuş; ışıklar veya belirli nesneler gibi önlerindeki yolla doğrudan bağlantılı unsurlara bakmışlar.

Bu ihtiyatlılık hali, kadınların kamusal alanlarda, özellikle de geceleri yalnız yürüme bağlamında kullandıkları daha derin, çoğunlukla bilinçaltı güvenlik stratejilerine ışık tutuyor. Violence and Gender dergisinde yayınlanan çalışmanın bulguları, tasarımcıların mekanları planlarken ve yaratırken bu farklı bakış açılarını ve endişeleri dikkate almaları gerektiğinin altını çiziyor.

Chaney, nihai hedefin halihazırda kadın ve erkeklerin deneyimlerini farklılaştıran güvenlik hususlarının geçmişte kaldığı bir dünya inşa etmek olduğunun altını çiziyor. Belirgin farklılıklara şaşırdığını ifade eden Chaney, “Ortaya çıkan ısı haritaları belki de insanların bu alanlarda hareket ederken ne düşündüğünü, hissettiğini veya yaptığını temsil ediyor… Bazı farklılıklar görmeyi bekliyorduk ama bu kadar görmeyi beklemiyorduk. Gerçekten görsel açıdan çok etkileyici.”

“Neden kadınların bu şeyleri düşünmek zorunda olmadığı bir dünyada yaşayamıyoruz? Yakınımdaki kadınların uğraştığı şeyleri duymak çok üzücü” diyor Chaney. “Bu görüntü gruplarında ısı haritaları arasında hiçbir farkın olmadığı bir dünya için çalışmak güzel olurdu. Halk sağlığı disiplininin umudu budur.”

Hava aydınlıkken bile kadınların güvenlik endişesinin ve dolayısıyla eşitsizliğin devam ettiği görülüyor.

Görsel: Gender-Based Heat Map Images of Campus Walking Settings, Pexels