Kedilerin Japon kültüründeki önemi, ukiyo-e’lerde ve özellikle de geleneksel ahşap baskı tekniğiyle yapılan işlerde açıkça görülüyor. Bu kediler, ukiyo-e stilinin kendine has özelliklerini taşıyan sıra dışı bir estetiğe sahip. Hatta bu üslup bugünün sanatçılarının işlerine de yansımış durumda. Kedilerin kedilere dövme yaptığı şu tebori illüstrasyonları bunun en güzel örneklerinden biri.

Kediler, kedigiller ve insansı kediler

1800’lerin ortalarından itibaren kedicikler sıklıkla ukiyo-e’lerde ve Japon ahşap baskılarda tasvir edilmeye başladı. Ukiyo-e’nin ve baskı resmin son büyük ustalarından biri olan Utagawa Kuniyoshi (1798–1861) kedilere çok düşkün olan bir sanatçıydı. Kedilerin ve kedigillerin başrolde olduğu pek çok eser yarattı.

Edo dönemi sanatçılarından Kuniyoshi, küçük yaşlardan itibaren sanatsal yeteneğini sergiledi ve tanınmış bir ukiyo-e sanatçısı olan Utagawa Toyokuni’nin yanında çıraklık yaptı. Sonunda kendi başına yola çıktı ve sanatında ustalaştı. Sık sık halk hikayelerinden ve mitolojiden esinlendiği savaşçı baskıları üretti. Ancak 1840’larda, sanatta neyin tasvir edilebileceğini sansürleyen yeni yasalar çıkarıldı. Bu süre zarfında Kuniyoshi, katı kuralları yaratıcı yollarla delebilmek için kedileri baskı sanatına dahil etmeye başladı.

Kuniyoshi; calico’ları, smokinli kedileri, tekirleri ve nicelerini insan figürleri gibi tasvir etti. Gerçekçi gözlemlerini tuhaf bir estetikle birleştirerek, Neko no ateji serisini yarattı. Bu seri, kedilerin farklı balık türlerinin kanjilerine benzeyecek şekilde düzenlendiği baskılardan oluşuyordu. İyi bilinen başka bir eseri ise Utagawa Hiroshige’nin Tōkaidō’nin Elli Üç İstasyonu adlı eserini yeniden yorumlanmış versiyonu oldu. Bu eserde de insanlar yerine düzinelerce kedicik çizdi.

Utagawa Kuniyoshi’nin kedili ukiyo-e’leri “Cats in Ukiyo-e: Japanese Woodblock Prints of Utagawa Kuniyoshi” isimli, 204 sayfalık bir kitapta toplandı. Kitaptaki çalışmalar, yazar Nobuhisa Kaneko tarafından derlenmiş.

Ukiyo-e ve ahşap baskı resim sanatıyla ilgili diğer haberlerimize buradan göz atabilirsiniz.

Görsel: Wikimedia