Sonsuz kimyasallar, şu anda dünyanın en acil çevre ve sağlık sorunlarından biri. Yüzyılın büyük bir kısmında yaygın kullanım, bu kimyasalların gezegene yayılmasına neden oldu ve bunlar ne yazık ki doğada yok olmuyor. “Sonsuz kimyasallar” olarak gruplandırılmalarının nedeni bu. Kaçınılmaz olarak vücudumuza giriyorlar ve burada diyabetten kansere kadar çeşitli sağlık sorunlarına yol açıyorlar. Birleşik Krallık’ta, Bath Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, atık sulardan bu sonsuz kimyasallar olarak bilinen zehirli kimyasalların uzaklaştırılması için yeni bir yöntem geliştirdi.
Bu kimyasallar, PFAS (Per- and polyfluoroalkyl substances/Perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler) olarak gruplandırılıyor. PFAS, önce suyu ve su canlılarını oradan da insanları zehirliyor. Tarım arazilerinde bulunan PFAS maddeleri, çamurlarla birlikte tarlalardan nehirlere taşınıyor. Fabrikalar ve çöp sahaları, bu kimyasalların bulunduğu ve doğaya sızdığı diğer noktalar. Bu kimyasalların hamilelik sorunları, karaciğer hastalıkları, kanser ve diğer birçok hastalıkla bağlantılı olduğu bilimsel olarak ispatlanmış.
Sudaki kimyasalların %75’e kadarını, 3 saat içinde temizleyebiliyorlar.
Özel olarak işlenmiş, 3B baskı seramik kafesler, sudaki bu kimyasalların %75’e kadarını üç saat içinde temizleyebiliyor. Üstelik bu kafes plakalar, yeniden kullanıldıkça işlerinde daha iyi hale geliyor.
Fikir, PFAS moleküllerine bağlanan indiyum oksitle aşılanmış seramik malzemelerden yapılmış 3B baskılı “monolitler” kullanmak üzerine kurulu. Bu monolitler birkaç saat boyunca kirli suya batırılabiliyor ve çıkarıldıklarında PFAS da onlarla birlikte suyu terk ediyor. Daha sonra kimyasalları gidermek ve monolitlerin tekrar kullanılmasına izin vermek için işlenebiliyorlar.
Seramik plakalar, bir tüpten sıkılarak waffle yığınına benzeyen bir yapıya dönüştürülmiş gibi duruyor. Bu şekilde biçimlendirilmiş olmalarınn nedeni, yalnızca basit üretim değil; mümkün olduğu kadar çok PFAS yakalamalarına olanak sağlayacak şekilde yüzey alanını en üst düzeye çıkarmak.
Testlerde, bu monolitler başlangıçta perflorooktanoik asit (PFOA) adı verilen yaygın bir PFAS’ın %53’ünü üç saat içinde sudan uzaklaştırmayı başarmış. Monolitlerin 500 °C’de piroliz işlemine tabi tutulması, onları yeniden üreterek tekrar kullanma olanağı sağlıyor. İlgi çekici bir şekilde, bu aslında onların suyu temizleme yeteneklerini artırıyor Üçüncü döngüde monolitler üç saat içinde PFOA’nın %75’ini temizleyebiliyor.
Araştırmaya devam eden ekip bulduklarıçözümü geliştirmek için çalışıyor. Zamanı geldiğinde, bu yeniden kullanılabilir seramik monolitlerin, mevcut atık su arıtma tesislerine eklenebileceğini belirtiyorlar.
Diğer sıra dışı arıtma yöntemleri için aşağıdaki haberlere göz atabilirsiniz.
Kahve Telvesi Su Kirliliğini Önlemek İçin Yeniden Kullanılabilecek
Plastik Şişeleri İçme Suyu Filtresine Dönüştüren Doğa Dostu Kapaklar
Görsel: Bath Üniversitesi
