Stax, çocukların üzerinde rakamlar yazan köpük levhaları üst üste dizerek eğlenceli ve kolay şekilde matematik öğrenebileceği bir oyuncak projesi. Çocukların matematiksel gelişimine katkıda bulunan ve matematiği onlar için oyunlaştıran Stax projesinin mimarı Beste Onay.
Beste Onay, Sydney Teknoloji Üniversitesi endüstriyel tasarım / entegre ürün tasarımı bölümü mezunu. Stax projesi, içindeki çocukla daima etkileşim içinde olan Onay’ın bitirme projelerinden biri. Onay’ın, okulöncesi eğitim veren bir kurumla bir araya gelerek geliştirdiği Stax, Sydney Teknoloji Üniversitesi’nde düzenlenen bir yarışmada rakiplerinin önüne geçerek birinci olmayı başardı. Böylece projenin hayata geçirilmesi için harekete geçildi ve Stax, bir Kickstarter kampanyasıyla yola çıktı.
Dilerseniz Stax’in geçirdiği diğer aşamaları bizi kırmayıp kendisine yönelttiğimiz soruları incelikle yanıtlayan projenin sahibi Onay’dan dinleyelim:
Çocuklara olan bu ilginiz nereden geliyor?
Çocuklar için tasarımlar yapıyorum çünkü kendi çocuğum da dahil olmak üzere, dünyadaki her çocuğun eşit olanaklarda eğitim görmesi gerektiğine inanıyorum. Çünkü çocuklar geleceğimizdir ve küçük yaşlardan itibaren başlayan eğitimin önemli olduğunu düşünüyorum.
Neden çocuklara matematik öğretmeyi hedefleyen bir oyuncak geliştirmeyi tercih ettiniz?
Katıldığım yarışma matematik oyuncakları tasarlamak üzerineydi ve ben de matematikçilerin bulunduğu bir ailede yetiştim. Annem Hacettepe Üniversitesi matematik bölümünde akademisyendi. Matematiğin küçük yaşlardan itibaren öğrenilmesi son derece önemli bir konu olduğu fikrindeyim. Çünkü matematiği günlük hayatlarımızda kullanıyoruz ve analitik düşünme, problem çözme yeteneğimizi geliştiriyor. Ayrıca yaptığımız işlerde daha başarılı olmamızı sağlıyor.
Levhalarda yer alan rakamlar çıkarılıp takılabiliyor. Bunun sebebi nedir?
Çıkarılabilir numaralar, tıpkı burada göreceğiniz yapbozlara benziyor. 1-5 yaş arası çocuklar, bu sayede sayı saymayı ve numaraları tanımayı öğreniyor. Numaraların çıkarılabilir olması, çocukların matematiksel becerilerini artırıyor. Dahası, çıkarılabilir numaralar sayesinde bu levhalar şablon haline getiriyor. Bu sayede çocuklar, rakamlar yerlerinden çıkarıldığında ortaya çıkan boşlukları elleriyle tanıyabiliyor ve sayıların nasıl yazıldığını kolayca öğrenebiliyor. Rakamların sökülüp takılabilir olması, ayrıca çocukların motor becerilerinin artmasını sağlarken oyuncağı çocuklar için daha ilgi çekici kılıyor ve çocukların oyuncakla etkileşim kurmasını artırıyor.
Malzeme olarak köpüğü tercih etmenizin özel bir sebebi var mı?
Stax’in prototip geliştirme aşamasında akrilik, mukavva ve PCV köpük levha gibi pek çok farklı malzemelerle çeşitli testler yaptım. EVA köpük levhanın yani kauçuk plastik levhanın daha yumuşak, dayanıklı, su geçirmez, hafif ve sağlığı tehdit etmeyen bir yapıda olduğunu fark ettim. Çocukların birçok şeyi ağızlarına götürme alışkanlığı olduğu için ve oyun esnasında bazen oyuncaklarla farklı şekillerde etkileşime geçtikleri için kullanılan malzemenin zehir barındırmaması ve yumuşak olması çok önemli. Bunun yanı sıra EVA köpük, doğa dostu olmasıyla da öne çıkan bir malzeme. Çevreye zarar vermeyen bir ürün geliştirmek benim için çok önemli.
Stax’le çocuk gelişiminde yapmayı planladığınız şey nedir?
Matematik çocuklar için zor olabilir. Stax, matematiği çocuklar için basitleştiriyor ve eğlenceli bir hale getiriyor. Onların matematiğe karşı pozitif bir yaklaşım geliştirmesine ve küçük yaşlardan itibaren severek matematik öğrenmelerine yardımcı oluyor. Stax, çocukların sosyal yetenekler geliştirmesine, problem çözme ve karar verme yetenekleri kazanmasına da yardımcı oluyor. Daha büyük bir ölçekten bakacak olursak, Stax’le hedefim, maddi imkansızlıklardan dolayı gerekli eğitimsel araçlara sahip olamayan çocuk bakım ve okul öncesi merkezlerine yardımcı olabilmek. Stax’i eğitim konusunda daha şanssız olan çocuklarla buluşturmak istiyorum. Bunu başarabilmek için de çeşitli yardım kurumları ve organizasyonlarla işbirliği olanakları araştırıyorum.
Stax için planlanan teslimat tarihini öğrenebilir miyiz?
Stax, Ağustos ayında destekçilere teslim edilmeye başlanacak. Kickstarter’da yer alan kampanya Nisan ayının sonunda sona erecek. Ben de o tarihlerde Çin’de bulunan üretici firmayla bağlantıya geçeceğim. Stax’in üretimi ve fabrikadan çıkması 1-2 ayı alabilir. Ben de bu arada ürünün son hali Stax destekçilerine ulaşmadan önce birkaç son rötuş gerçekleştireceğim.
Sizi ilerde başka projelerde de görebilecek miyiz?
Evet, kesinlikle. İnsan gelişimi ve tasarım konularına büyük bir tutku duyuyorum. Aklımda şimdiden bir başka matematik oyuncağı hakkında bir takım fikirler var. Bu yüzden bağlantıda kalın…
https://www.kickstarter.com/projects/24450645/stax-maths-toy-for-kids/
Görsel: Kickstarter
