Hollandalı sanatçı ve tasarımcı Daan Roosegaarde, uzun süredir kentlerde yaşanan hava kirliliğini azaltacak çözümler üzerinde çalışıyor. Daha önce Rotterdam, Pekin ve Tianjin gibi dünyanın en kirli şehirlerinde havayı temizlemek üzere tasarladığı kuleleriyle adını duyurmuş ve Kickstarter’da destek toplamıştı. Aynı zamanda bu kulelerde toplanan kirliliğin hapsedildiği karbon yüzükler de projenin bir parçasıydı. Hava kirliliğiyle mücadele eden yenilikçi bisikleti ise önceki projelerine göre çok daha kişisel, küçük boyutlu ve mütevazi.

Roosegaarde’ın bisikletçinin soluduğu havayı temizleyen bisiklet konsepti “smog free bicycle”, fikri, Pekin’de sanatçı Matt Hope ve Tsinghua Üniversitesi’nden Prof. Yang ile birlikte katıldığı bir smog free (hava kirliliği olmayan) atölye çalışmasında doğmuş. Bisikleti ilk kez Tianjin’deki havayı temizleyen kule açılışında tanıtmışlar.

Havayı temizleyen bisiklet, Roosegaarde’ın havayı temizleyen kulelerindeki teknolojinin aynısı kullanılarak tasarlanmış. Pozitif iyonlaşmayı kullanarak yakın çevresini saran havadaki partikülleri büyük parçalar halinde uzaklaştırıyor. Vakumlu bir temizleyici gibi kirli havayı içine çekiyor, temizliyor ve dışarı temiz hava veriyor. Tasarım, hava kirliliğinin ağır etkilerini yaşayan Çin’de Mobike gibi bisiklet paylaşım ağlarının artışından etkilenmiş. Fikir, “Çin’de kullanılan tüm bisikletler havayı temizleyen bisiklet olsaydı Çin’in havası nasıl olurdu?” sorusuyla doğmuş.

Roosegaarde, “Pekin bir zamanlar ikonik bir bisiklet şehri idi. Bisikleti yalnızca bir kültürel öğe olarak değil aynı zamanda hava kirliliğinden arınmış şehirlere atılan bir adım olarak geri getirmek istedik.” diyor. Aynı zamanda her bir bireyin problem yerine çözümün bir parçası olmasını ve pedal çevirirken fayda sağladığını bire bir hissetmesini sağlamak amaçlanmış. Dolayısıyla tasarımın sosyolojik bir tarafı da var.

Daan Roosegaarde, aşağıdaki videoda havayı temizleyen projelerinin temel mantığını açıklamış:

Proje her ne kadar yaratıcı ve etkileyici görünse de insan sormadan edemiyor: Bu tip projeler sağlıklı bir yaşama kavuşabilmemiz için gerçekten işe yarar mı? Hava kirliliği de dahil bütün olarak çevre kirliliğine neden olan koşulları ortadan kaldırmak için mücadele etmek daha akıllıca olmaz mı? Sonuçta hayatımızın her anı bisiklet kullanarak geçmiyor ve kirli hava çoğaldıkça onu bir şekilde solumak zorunda kalıyoruz. Düşünün ki dünyaya yeni gözünü açmış bebekler dahi o kirli havayı solumaya mahkum oluyor. Örneğin Çin dünya endüstrisinin kirli arka bahçesi olmaya ve yalnızca hava kirliliğini değil bütün olarak çevre kirliliğini yaşamaya mahkum mu olacak? Daha da önemlisi, çevre kirliliğine karşı üretilen bu tip ürünler yavaş yavaş bir sektör halini mi alıyor? Çünkü internette artık sık sık hava kirliliğinden korunmaya yarayan maske ve benzeri ürünlere rastlamak mümkün. Yorumu sizlere bırakıyorum…

Görsel: Studio Roosegaarde