Günlük yaşamda kullandığımız her bir ürünün arkasında tasarımcıların büyük emekleri var. Her bir ürünün işlevsel gereklilikleri var ve tasarımcı da bu işlevleri estetik bir şekilde hayata geçirmek için adeta bir problem çözücü gibi çalışıyor. Kahve bardağı kapağı tasarımını ele alalım. Kahve bardağı kapağı tasarlayacaksanız, kapağı çıkarmadan kahve içilebiliyor olmalı ama bardak sarsıldığında kahvenin dışarı taşmasını büyük oranda önleyebilmeli. Bu tasarımsal meydan okumaya pek çok tasarımcı tarafından sayısız farklı şekilde çözüm getirilmiş. Jang Wooseok’un tasarladığı Kiss adlı kahve kapakları bunun en ilginç örneklerinden biriydi. Gallatin School’un akademisyenlerinden Profesör Louise Harpman ve arkadaşı Scott Specht’in, uzun yıllardır biriktirdiği kahve kapakları da tasarımcıların bu konuda ne kadar çok çalışma yaptığını ispatlıyor. Hatta ikili bu koleksiyonu, Coffee Lids: Peel, Pinch, Pucker, Puncture adlı bir kitapla da belgeledi.
Tasarımcıların ve kahve tutkunlarının çok seveceği bir kitap
Coffee Lids: Peel, Pinch, Pucker, Puncture, Louise Harpman ve Scott Specht’in kahve bardağı kapakları koleksiyonunun kısmi bir kataloğu. Kapakların fotoğrafları, kahveyi içebilmek için kapağa yaptığınız şeye göre soyma, kıstırma, (dudak) büzme ve delme şeklinde gruplandırılmış. 1986’te Solo Cup Company’nin talebi üzerine Solo Traveler adlı kapağı tasarlayan Jack Clements -pek çok kaynağa göre kahve kapağının mucidi sayılıyor- yalnızca kenardaki çıkıntının üzerine dudaklarınızı büzüp yaslayarak kahvenizi içebileceğiniz modeliyle kitapta yer verilen bir isim. Darth Vader’a benzettiği siyah kapaklar, bardağın iç kısmına yerleşen ve böylece kahvenin dışarı taşmasına izin vermeyen kapaklar da yine Louise Harpman’ın favorilerinden.
Görsel okuryazarlık önemli
Harpman, aşağıdaki videoda üzerinde çok düşündüğü ve öğrencilerine de öğretmeye çalıştığı bir “görsel okuryazarlık” kavramın altını çiziyor. “Gözlerinizi açın ve çevrenizdeki tasarlanmış olan her şeye dikkatle bakın. Birileri onları tasarladı. Satın aldığınız bir kahvenin kapağı, ataç ya da diş ipi olabilir bunlar. Her gün kullandığımız bu objelerin ardında uzun bir zeka, düşünme, anlama, tasarım ve üretim süreci var.”
İnternette biraz araştırma yaptığınızda kahve kapaklarına ilgi duyan başka insanların da olduğunu keşfedebilirsiniz. Özellikle instagram’da #coffeelids etiketi altında ve coffee lids hesabı tarafından türlü türlü kahve kapakları paylaşılıyor.
Görsel: imboldn