Birleşik Krallık’ta iklim değişikliğinin etkisiyle artan su ve yükselen su faturalarına pratik bir çözüm geliştirmek isteyen tasarımcı Hope Underwood, üniversite eğitiminin son yılında mezuniyet projesi olarak “Mains to Rains” (Şebekeden Yağmura) adını verdiği bir sistem geliştirdi. Northumbria Üniversitesi’nin Endüstri Tasarımı programı kapsamında geliştirdiği bu sistem, duvara monte edilen modüler bir tanktan oluşuyor. Bu tank, çatıdan inen yağmur suyunu toplayarak tuvaletlerin sifonlarında kullanılmak üzere depoluyor.
Underwood, projeye başlarken karşılaştığı önemli verilerden birinin, 2050 yılına kadar Birleşik Krallık’ın günde beş milyar litre daha fazla suya ihtiyaç duyacak olması olduğunu belirtti. Bu bağlamda, tuvaletlerde alternatif su kullanımı fikrinin, su şirketlerinin üzerindeki baskıyı büyük ölçüde azaltabileceğini ifade etti.
Su kıtlığına karşı pratik ve ekonomik bir adım
Proje, Underwood’un İngiltere’nin kuzeyindeki Tyneside bölgesindeki apartman dairelerinde yaşarken edindiği deneyimlerden ilham aldı. Bu evlerin çoğunda tuvaletler evin arka kısmında yer aldığı için, yerçekimiyle çalışan tanklar, dış duvarlara kolaylıkla yerleştirilebiliyor.
Kurulum oldukça basit: Dikey yağmur iniş borusunun bir bölümü çıkarılıyor ve yerine filtreli bir yönlendirici yerleştiriliyor. Bu sistem, yağmur suyunu tanka yönlendiriyor. Tank, gerektiğinde şehir şebekesinden otomatik olarak su takviyesi alabilecek şekilde de tasarlandı. Bu sayede tuvalet için suyun her zaman yeterli olması sağlanıyor.
Her eve uygun, modüler ve kolay kurulumlu
Ev içi su tüketiminin yaklaşık %30’u tuvalet sifonlarından kaynaklanıyor; bu da bir kişinin günde sifona gönderdiği su miktarının, bir ayda içtiği su kadar olabileceği anlamına geliyor. Sistem ayrıca tankın dibinde oluşabilecek tortuyu rahatsız etmeyen özel bir giriş sistemine ve şebeke suyunun geri akışla kirlenmesini önleyen bir selenoid valfe sahip.
Modüler tank tasarımı, kullanıcıların evdeki kişi sayısına ve su tüketimine göre sistemi büyütmesine imkân tanıyor. 50 litrelik bölümler, sızdırmazlık sağlayan kauçuk contalar ve yapıştırıcılar kullanılarak birbirine eklenebiliyor.
Underwood, hükümetin veya su şirketlerinin bu sistemi sübvanse etmesi durumunda uzun vadede elde edilecek su tasarrufunun maliyetleri fazlasıyla karşılayacağını savunuyor. Northumbrian Water şirketinden bir yetkili ise proje hakkında şunları söylemiş: “Su kullanımını azaltan bu tarz sistemlere verilecek sübvansiyonlar, su şirketlerine ek yük getirmez; uzun vadeli faydaları ise su kaynaklarının korunması açısından oldukça önemlidir.”
Ayrıca, su sayaçlı evlerde yaşayan kullanıcılar, şehir şebekesinden daha az su kullanacakları için “kullandığın kadar öde” modeliyle su faturalarında yıllık bazda tasarruf sağlayabilecek.
Hope Underwood, “Mains to Rains” sistemini yarım ölçekli bir prototiple New Designers etkinliğinde sergiledi. Şimdi ise bu sistemi ticarileştirmek için bir ortak arıyor: “Kesinlikle bu projeyi daha da geliştirmek ve ülke genelinde uygulanabilir hâle getirmek istiyorum. Herkesin ve özellikle gezegenimizin bu sistemden büyük fayda sağlayacağına inanıyorum,” diyor.
Ne dersiniz, bu tür bir proje Türkiye için de faydalı olabilir mi?
Yağmur Suyu Toplayıp Kullanıldıktan Sonra Arıtabilen Dağ Evi
Görsel: Hope Underwood