Google, önemli günleri ve yıl dönümlerini kutlamak, ünlü sanatçıları, kaşifleri ve bilim insanlarını anmak için Doodle’lar hazırlıyor. Bugüne kadar ana sayfası için dünyanın her yerinde dört binden fazla Doodle oluşturdu. Google Türkiye ana sayfasında yer alan doode’ları ve onları çizen sanatçıları ele aldığımız seride Doodle’ın geçmişine değinmiş ve Enes Diriğ’in Oğuz Atay’ın 86. yaş günü için hazırlamış olduğu Doodle’a yer vermiştik.
Türkiye’nin ilk kadın doktoru Safiye Ali’nin 127. yaş gününe özel Doodle
Doodle’lar ve Çizerleri serimizde bu sefer Safiye Ali’nin 127. yaş gününe özel hazırlanan Doodle bulunuyor. Türkiye’nin ilk kadın doktoru ve tıp eğitimi vermiş ilk kadını olan Safiye Ali aynı zamanda o dönemde ülkemizi yurt dışındaki tıp kongrelerinde temsil eden kişi unvanına sahip. Almanya’da eğitimini tamamlıyor. Türkiye’de ise anne ve çocuk sağlığı üzerine yaptığı çalışmalarla biliniyor. Beslenme yetersizliği kaynaklı bebek ölümlerinin önüne geçmek amacıyla çalışmalar yürütüyor. Bununla birlikte o dönem Türk kadının seçilme hakkı için de mücadele veriyor.
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir isim olan Safiye Ali’nin Doodle’ını hazırlayan kişi ise illüstratör Hüseyin Sönmezay oluyor. Sanatçı ile hazırlamış olduğu Safiye Ali Doodle hakkında gerçekleştirdiğimiz röportaja aşağıdan ulaşabilirsiniz. Doodle’ın detaylarına değindiğimiz bu röportaj dışında Bigumigu Instagram hesabında bir de canlı yayın gerçekleştireceğiz. İllüstratör Hüseyin Sönmezay ile Bigumigu’nun eş-kurucusu ve yayın yönetmeni Yalçın Pembecioğlu 2 Şubat Salı günü saat 20:30’da canlı yayında bir araya gelip Hüseyin Sönmezay’ın çizimlerini ve Doodle’ı konuşacak. Keyifli okumalar!
Güncelleme [03.02.2020 – 12:35]
Hüseyin Sönmezay ile Instagram’da gerçekleştirdiğimiz yayın haberin sonuna eklenmiştir.
Hüseyin Sönmezay, Safiye Ali’nin Doodle’ı için kapsamlı bir araştırma yapıyor
Safiye Ali ile ilgili Doodle’ı çizmek için nerelerden ilham aldın? Yaşamı ve yaptıklarıyla ilgili daha önceden de bilgin var mıydı yoksa bu Doodle projesiyle birlikte derin bir araştırma süreci mi geçirdin?
Açıkçası pek bir bilgim yoktu. Projeyle beraber detaylı bir araştırma yaptım. Biyografisi ile beraber hakkında yazılan diğer yazıları okudum. Günümüz dünyasını etkisi altına alan pandemi sürecinde, canla başla çalışan sağlık çalışanları gibi Safiye Ali de yaşadığı dönemde gerçek bir savaşın içinde cephelerde mücadele etmiş, çocuklar ve kadınlar için tarihin seyrini değiştirecek başarılara imza atmış bir figür olarak karşımıza çıkıyor.
Tasarım sürecinden kısaca bahsedebilir misin? Doodle’ı tasarlarken farklı alternatifler denemek durumunda kaldın mı? Kaç farklı tasarım üzerinde durdun? Elemeleri neye göre yaptın?
Eskizlere başlamadan önce Safiye Ali’yi tanıma adına hakkında yazılanları okuyup tasarımda kullanabileceğim detayları not aldım. Safiye Ali ile ilgili birçok yazı olmasına rağmen görsel olarak sadece birkaç eski fotoğrafını bulabildim. Aynı zamanda o döneme ait ilgili çok az görsel var. Tarihe not düşme ve görsel bir hafıza oluşturma adına fotoğrafın önemi bir kez daha karşımıza çıkıyor. Öncelikli olarak hastane ortamı yada reviri andıran bir mekanda Safiye Ali’nin ön planda olduğu üç farklı eskiz hazırladım. Arkaplanda sedyeler, serumlar, çeşitli ilaç şişeleri yer alıyordu. Fakat bu öğelerin dönemi yansıtmıyor olabileceğini düşünerek biraz daha farklı bir yol izlemeye karar verdim. Görsel referansın az olduğu durumlarda kişinin hayatından bazı detayları kullanarak farklı bir konsept oluşturmak alternatif çözüm olabiliyor. Madem bu kadar az fotoğraf var, ben de Safiye Ali’nin hayatından fotoğraflar çekmeye çalıştım. Bu sebeple konsepti “eski fotoğraflar” üzerinden tekrar kurguladım.
Safiye Ali’nin başarılarına madalyalarla övgü
Doodle’da sayfaya benzer 6 farklı bölüm görüyoruz. Buralardaki renk ve tasarım seçimlerinde neye dikkat ettin? Ön plana çıkarmak istediğin neydi?
Doodle altı parçadan oluşuyor. Her bir bölüm detaylarıyla birlikte Google logosundaki harf ve renkleri temsil ediyor. Safiye Ali portresinin solundaki görsel, eğitim gördüğü tıp fakültesi yıllarından bir fotoğraf… Muhtemelen sabahlara kadar ders çalışıyordu. Çalışma masasının olmazsa olmazlarından biri de “o” harfi formunda bir masa lambası ve aynı zamanda bir tıp kitabı yer alıyor. Sağ tarafında da mesleğe başladığı döneme ait en çok kullanılan medikal aletler yer alıyor.
Safiye Ali, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde yaşamış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk zamanlarına şahit olmuş. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk kadın doktoru, tıp eğitimi vermiş ilk kadını ve Türkiye’yi yurtdışındaki tıp kongrelerinde temsil eden kişi. Doodle’da bu durumu vurgulamak için eklediğin ayrıntılar oldu mu? Varsa nelerdir?
Safiye Ali aynı zamanda dönemin anlayışına direnerek kadınların da tıp fakültesine alınmalarını sağlıyor. Yurtiçinde ve yurtdışındaki üstün gayretlerinden dolayı birçok madalya ile ödüllendiriliyor. Doodle’da yer alan portresinde de bu madalyaları kullanmayı tercih ettim.