Enfllasyonun ve çevresel sorunların pençesinde olduğumuz bir dönemde elektriksiz klima, elektriksiz veya su tesisatsız çamaşır makinesi ve bulaşık makines,, elektriksiz buzdolabı, elektriksiz mutfak robotu gibi sıra dışı tasarımlarla her geçen gün daha sık karşılaşmaya başladık. Bu yeniliklerin hepsine buradan ve şuradan göz atabilirsiniz. Şimdi sırada, endüstriyel tasarımcı Lea Lorenz’in elektrikli buzdolabına alternatif olarak sunduğu Tony isimli tasarımı var.

Asırlık geleneklerden ilham alıyor

Lea Lorenz’in Tony’si, meyve ve sebzeleri depolamak için kil kapların kullanıldığı asırlık bir gelenekten – ki bu gelenek Anadolu’da da var – ilham alan portatif bir buzdolabı ve yiyecek kabı. Gıdaları korumak için buharlaşmalı soğutmanın gücünden yararlanan Tony, kilden yapılmış geleneksel depolama tekniklerinin modern bir yeniden tasavvurunu temsil ediyor.

Tony’nin kalbinde, rezervuardaki suyu doğal olarak emen bir malzeme olan gözenekli raku seramiği yatıyor. Bu benzersiz soğutma sistemi, buharlaşma işlemi sayesinde iç sıcaklığı elektriğe ihtiyaç duymadan 13°C civarına getiriyor. Lea Lorenz, bu sıcaklık aralığının meyve ve sebzeler gibi aşırı soğuğa karşı hassas olan, geleneksel buzdolaplarında lezzetini kaybedebilen ve olgunlaşma sonrası istenmeyen işlemlere maruz kalabilen gıdalar için ideal bir saklama ortamı oluşturduğunu vurguluyor.

Optimum soğutma etkisini elde etmek için Lea Lorenz, farklı türde kil ve kil karışımlarıyla kapsamlı deneyler yapmış. Sonuçlar, Raku kilin tanktaki suyu en etkili şekilde emdiğini ortaya çıkarmış. Her Tony kabı, her bölümün su kaynağıyla bağımsız olarak çalışmasına olanak tanıyan bir su deposu, bir yemek kabı ve bir kapaktan oluşuyor. Dış duvarın yüzeyi, suyun daha fazla buharlaşması ve iç sıcaklığın daha hızlı düşmesi için yüzey alanını artırmak üzere titizlikle çıkarılarak işlenmiş.

Güneş ışığı ve yakındaki ısı kaynakları gibi dış faktörlerin iç sıcaklık üzerindeki etkisini gözlemleyen Lea, tasarımın hareket kabiliyetini artırmak için Tony’yi ahşap bir stand üzerine yerleştirmiş. Bu, kullanıcıların kil soğutucuyu hareket ettirmesini kolaylaştırıyor.

Görsel: Lea Lorenz