Yaratıcı bünyeler için günlük besin kaynağı
Bigumigu Pazar Gazetesi [13 Aralık]

Bigumigu Pazar Gazetesi [13 Aralık]

Dünyada ve Türkiye'de son bir haftanın özeti.

Aralık günlerinde ilerledikçe koca bir yılın çeşitli derlemeleriyle yavaş yavaş karşılaşıyoruz. Bu hafta sosyal ağlar için oldukça yoğundu. Facebook, Twitter, YouTube, Spotify ve Tumblr gibi platformların 2015 yılı değerlendirmeleri bir anda gündemimize girdi.

Geçtiğimiz yılı değerlendirmekle kalmayıp gelecek yılda nelerin olup biteceğine de göz ucuyla bakabildiğimiz bir haftaydı aynı zamanda. Grammy ve Golden Globe’u kazanmak için yarışacak adayların kimler olduğunu öğrendik mesela. Ya da Netflix’in özgün yapımlar konusunda ciddi bir atağa girdiğini. Bu haftanın kazananı ise İngiliz Bağımsız Film Festivali’nden dört kategoride zafere ulaşan Ex Machina filmi oldu.

Yapay zeka sadece filmlerde karşımıza çıkmadı. Elon Musk ve bir grup arkadaşı yapay zekanın karanlık tarafıyla savaşmak için OpenAI adlı kar amacı gütmeyen bir girişim kurdu bu hafta.

Haftanın skandalıysa Star Wars: The Force Awakens’ın vizyona girmesine sayılı günler kalırken Çin halkıyla buluşan afiş ve fragmanın küresel örneklerine göre yarattığı fark oldu.

Uluslararası gündemde gerek teknoloji devleri gerekse Arnold Schwarzegger’in altını çizdiği temiz enerji kaynağının önemini yine yakaladığımızı maddelerde göreceksiniz. Pekin’in hafta içinde yoğun hava kirliliği nedeniyle kırmızı alarm vermesiyse ayrıca dikkat çekiciydi.

İyi Pazarlar!

Haftanın Müziği

2010’dan beri müzik hayatına devam eden 24 yaşındaki Londralı müzisyen Archy Marshall, kendi ismiyle yer aldığı ilk albümü A New Place 2 Drown’ı yayınladı. Daha önce Zoo Kid, King Krule mahlaslarıyla faaliyet gösteren Marshall’ın bu albümünü müzikal janrlar altında bir yere sıkıştırmak oldukça zor. Jazz füzyon, darkwave, hip hop ve punk jazz esintilerinin hakim olduğu müzikal karakteri içerisinde kimi zaman post punk, dub ve trip hop tabanlarına da rastlanabiliyor. A New Place 2 Drown dinleyiciyi kısa zamanda kendine çeken fakat sindirme sürecini de bir o kadar uzak bir noktaya koyan bir albüm. Bu iskeletiyle kendi hikayesini yaratırken dinleyicilerine de hikaye anlatıcısı unvanını bahşediyor.

Coldplay, 4 Aralık’ta yayınladığı yeni albümü A Head Full of Dreams’i Spotify’da yayınlamayacağını açıklamıştı. Ancak sonra yapılan anlaşmalar sonucunda grup bu kararından vazgeçti ve Cuma günü albümünü akış servisine ekledi. Albümün temel teması güzel bir dünyada yaşadığımızın mesajını iletmek olsa da müzikal açıdan çizgilerinde büyük bir sıçrama görülmüyor. Öte yandan Brit-pop ve alternatif rock tabanlı parçalara ilgi duyanlar için taze parçalar sunuyor.

spotify%3Aalbum%3A56tUDDTfqaHqvcIyUfbuI0

Dizi ve Sinema

  • HBO, 2015 yılını kapatırken tüm iç yapımlarından kesitlerin yer aldığı bir video almanak yayınladı. HBO’nun yeni dönem dizileri ve mevcut dizilerin yeni sezonları hakkında da ipucu veren videoda Game of Thrones’un altıncı sezonundan ilk kareler de yer aldı.

https://www.youtube.com/watch?v=2aWQEeMToj0

  • Haftanın öne çıkan fragmanlarındaysa X-Men serisinin devam filmi X-Men: Apocalypse’in ilk fragmanı en çok ses getiren isim oldu.
  • Blockbuster, ana akım sinema, dünyasına mal olup yüksek gişe bekleyen filmler arasına girmesi abesle iştigal olan iki yapım da bu hafta yeni fragmanlarıyla bizleri karşıladı. İlkiyle büyük hayal kırıklığı yaratan Teenage Mutant Ninja Turtles’ın devam filmi, ilk fragmanını yayınladı.
  • Tarzan ise The Legend of Tarzan ile bir süre gündemi meşgul etmeye hazırlanıyor. Fragman ise Peter Jackson’ın King Kong’u ile Planet of the Apes serisinin yeni filminin melez bir çıktısını andırıyor.

Popüler Kültür

  • Müzik dünyasının en prestijli ödüllerinden Grammy’ye aday gösterilen isimler açıklandı. Geçtiğimiz yıllara göre biraz daha çekişmeli görünen listede Kendrick Lamar 9 kategoride 11 kez aday gösterildi. The Weeknd ve Taylor Swift ise yedişer ödüle aday gösterildi.
  • Adaylarını açıklayan bir diğer ödül organizasyonuysa Golden Globe oldu. Film adayları arasından Carol, The Big Short, Steve Jobs, The Martian ve The Danish Girl öne çıkarken televizyon adaylarında da Netflix yapımlarının hakimiyeti görüldü. Master of None, Mozart in the Jungle, Transparent, Grace and Frankie ve Beasts of No Nation bu yapımlardan. 73. yılın tüm adaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
  • Sundance Film Festival de gelecek yıl ev sahipliği yapacağı gösterimleri duyurdu. Gösterimi yapılacak filmler arasında Spike Lee imzalı Michael Jackson’ın hayatını konu alan belgesel de bulunuyor.
  • Ex Machina İngiliz Bağımsız Film Festivali’nden toplam dört ödülle döndü. Ödül kazandığı kategoriler arasında En İyi İngiliz Bağımsız Film, En İyi Yönetmen, En İyi Senaryo ve En İyi Görsel Efektler bulunuyor.
  • Bu Çarşamba günü ilk gösterimi yapılacak olan Star Wars: Force Awakens gündeminde ise Çin’de yaşanan bir olay yer aldı. Filmin ana karakterlerinden birini canlandıran siyah oyuncu John Boyega, filmin Çin’de yer alan afişinden neredeyse silindi.

Görsel: Imgur

  • Çin’de yayınlanan fragmanında ise filme ve filmin senaryosuna dair ilk elle tutulur bilgiler ortaya çıktı. Spoiler’dan kaçınıp seyir zevkini bozmama adına fragmana bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
  • Irkçılığın dünya çapında yenilmediği düşüncesini pekiştiren bu gelişmenin yanında ana akım süper kahramanlar arasında yer alan ilk siyah isim Black Panter da, Entertainment Weekly’de “gerçek bir ev hanımı” ile kıyaslandı.

Görsel: EW

Google

  • Google, öncelikli olarak uzay araştırmaları için geliştirilen Quantum bilgisayarın, sıradan bilgisayar çiplerinden 100 milyon kez daha hızlı işlem yapabildiğini açıkladı.
  • Google’ın müzik alanında geliştirdiği hesaplı ve efektif ürünü Chromecast Audio, farklı odalar arasında bağ kurarak eş zamanlı müzik yayını yapabiliyor.
  • Google Drive, yaşadığı güncellemeyle farklı format ve yapıları filtreleyerek arama özelliğini daha etkili hale getirdi.
  • Google Calendar yapmanız gerekenleri hatırlatma olarak size sunuyor. Özellik hem iOS hem de Android cihazlarda kulllanıma açıldı.
  • Google Photos toplu fotoğrafları muhafaza etme ve paylaşmayı basitleştirecek özelliğini kullanıma açtı. Shared Albums adlı özellikle bulunduğunuz fotoğraf albümlerine bağlantıları üzerinden erişebiliyorsunuz.
  • Chrome, kullanıcılarını tehlike potansiyeli olan sitelerden korumak için Android’e güvenli tarayıcı hizmeti sunuyor.
  • Google, Smart Goals adlı yeni programıyla makine öğrenme ve Google Analytics verisi kullanarak satın alma davranışına eğilimli kişileri saptayıp işletmeleri buna göre kampanya yapmalarına teşvik ediyor.
  • ABD sınırları içinde Google Wallet uygulamasını kullanarak cep telefonu numarasını veya e-posta adresini bildiğiniz herhangi bir kişiye hızlıca para gönderebilirsiniz.

Görsel: Venture Beat

Apple

  • Apple’ın Hey Siri etkinliğinde tanıttığı yeni fotoğraf çekim modu Live Photos’u destekleyen ilk uygulama Tumblr oldu.
  • Apple, iTunes Match ve Apple Music müzik eşlemesi ve kütüphaneye dışarıdan eklenebilecek parça sayısını 100.000’e çıkardı.
  • Apple, 25 saat batarya ömrü sunan şarj kılıfını tanıttı. Smart Battery Case tasarım olarak hörgüce benzetilip LG ve Asus’un gerçek zamanlı pazarlama hamlesine piyon olurken kullanıcı deneyimi açısından oldukça eleştirildi. Tim Cook ise benzetmenin hatalı olduğunu söyledi.
  • Apple News’a gelen güncellemeyle sabah ve öğle vakitlerinde Apple küratörleri tarafından seçilen makaleler yayınlanıyor. Kullanıcıların ilgi ve okuma alışkanlıklarına göre makalelerin sıralandığı uygulama böylece “top stories” adı altında gazete formatına yaklaştı.
  • Apple TV’ye canlı televizyon akış hizmetini sunulacağı tahmin edilirken Apple, konuya yönelik planları erteledi. Bunun yerine medya şirketlerinin kendi uygulamalarını geliştirebilmesiyle App Store’a ağırlık verdi.

Teknolojik Gelişmeler / Ürünler

  • Dünyanın en büyük robot gösterisi IREX, Tokyo’da iki yılda bir düzenleniyor. Bu yılki organizasyonda yer alan evinizin kapısı açıldığı her seferde sizi uyaran robot, denizanası görünümlü sualtı robotu, önündeki nesneleri analiz edip yerlerini değiştiren robot gibi sayısız robot örneğine buradan erişebilirsiniz.
  • Panasonic ise IREX’te pek çok robotik çözüm sundu. Bunlar arasında en ilginci domates seçiminde söz sahibi olan robottu.
  • Adidas’ın Almanya’ya kurduğu Speedfactory adlı fabrikanın çalışanları çoğunlukla robotlardan oluşuyor. Fabrika çalışanlarının 2016’nın başına kadar 500 çift koşu ayakkabısı üretmesi bekleniyor.
  • Adidas’ın 3b baskıdan üreteceği yeni ayakkabı tasarımındaysa dönüştürülebilir polyester ve plastik balık avında kullanılan galsama ağı ve okyanus atığı kullanılacak. Tasarım böylece tamamen çevre dostu bir ürünün alt yapısını oluşturacak.
  • MIT Fluid Interfaces Lab araştırmacısı Valentin Heun, Reality Editor adlı sanal gerçeklik uygulamasıyla parmaklarınızla yaptığınız basitçe hareketler sayesinde çevrenizdeki akıllı nesnelerin birbiriyle bağlantıya geçmesinisağlamış.
  • Samsung Pay üzerinden artık hediye kartlarıyla ödeme yapılabilecek.
  • Samsung’un akıllı saatlerine mobil ödeme sistemlerinin gelmesi ise gelecek yıla ertelendi.
  • Wallmart, iOS ve Android cihazlarına uyumlu şekilde kendi ödeme sistemini tanıttı. Sistem borç, kredi, hediye kartı, ön ödeme gibi çeşitli koşullarda ödeme yapmanızı sağlıyor.
  • GoPro, mobil uygulamasına büyük bir güncelleme yaparak Apple Watch desteği ve Trim & Share özelliği sunmaya başladı. Artık saat üzerinden de kontrol edilebilen kamera, kayıt sonrasında kolayca 15 veya 30 saniyelik kesit çıkararak Instagram gibi ağlarda kolayca paylaşmayı sağlıyor.
  • GoPro cephesindeki bir diğer gelişme de kendi geliştirdiği insansız hava taşıtı Karma’yı tanıtması oldu.
  • DJI, geliştirdiği yeni kamera özelliğiyle drone’larına termal çekim modu etledi. Tarım alanında ilk ürünlerini geliştiren marka; eğlence ve sinema alanından çıkarak bu özellikle arama kurtarma, yangın, geniş çaplı arama çalışmalarını da kullanım alanına dahil ediyor.
  • Oculus, geliştirdiği devasa büyüklükteki çevrim içi oyunlarla tanınan CCP ile iş birliği yaparak yayınlayacağı sanal gerçeklik destekli video oyunu EVE: Valkyrie’ı Oculus Rift’i ön siparişle talep eden herkese armağan edecek.

Uluslararası Gündem / Dijital Yaşam

  • Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan ilk Türk bilim insanı olan Prof. Dr. Aziz Sancar, bu hafta ödülünü Stockholm’de düzenlenen törende aldı.
  • Fransız polisinin acil durumlarda güvenlik önlemleri arttırmak için kablosuz interneti ve Tor erişimini engelleme isteği gündeme konu oldu. Fransız başbakanı Manuel Valls ise isteklere rağmen böyle bir yasaklamada bulunmayacaklarını duyurdu.
  • Elon Musk bir grup ortağıyla beraber OpenAI adlı kar amacı gütmeyen bir girişim başlattı. Yapay zeka üzerine açık kaynak araştırma yapan girişim, insanları yapay zekanın karanlık tarafından korumayı amaçlıyor.
  • Pekin hava kirliliği konusundaki ilk kırmızı alarmı bu hafta verdi. Yetkililerin üç günden daha uzun süre yoğun hava kirliliğine maruz kalınacağını söylemesiyle şehirdeki araçların yarısına trafiğe çıkma engeli konuldu ve okullarda dersler iptal oldu.
  • Arnold Schwarzenegger fosil yakıt kullanımına rağbetin azalması ve temiz enerjinin kullanıldığı bir geleceğe geçilmesi için ikna edici bir Facebook paylaşımında bulundu. Metninde iklim değişiminin olup olmadığı konusundaki fikir birliği aşamasını geçip takipçilerini somut bir plan yapmaya davet etti.  
  • Afrikalı liderler African Renewable Energy Initiative (AREI) ile 2020’ye kadar kıtanın çeşitli yenilenebilir enerji kaynaklarından en az 10 GW elde etmeyi planladıklarını açıkladı. 2030’da da bu kapasitenin en azından 300 GW’a çıkması hedefleniyor.
  • Google güneş enerjisine geçmek isteyenlerin kafalarında soru işaretlerini silen Project Sunroof hizmetini ABD’nin dokuz eyaletinde etkinleştirdi.
  • Google 2025’e kadar geleneksel enerji kaynaklarının tümünü yeşil enerjiye döndürme amaçlarını aktardı.
  • Google eski CEO’su Eric Schmidt çevrim içi nefreti ve istismarı önlemek için imla düzeltici benzeri bir mekanizmanın geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Schmidt’in sözleri özellikle terörü meşru kılan paylaşımlara yönelikti.
  • Google Life Sciences bu haftadan itibaren Alphabet altında Verily adıyla geçecek. 
  • Donald Trump’ın ABD’ye Müslümanların girişini yasaklama beyanı sonrasında Mark Zuckerberg, Facebook’un Müslümanların haklarını savunmak için savaşacağını bildirdi.
  • iPhone ve iPad’lerde Apple Maps’in Google Maps’e göre üç kat daha fazla kullanıldığı öğrenildi.
  • AppLift ve Forensiq tarafından yapılmış yeni bir çalışma, programlanmış mobil reklamlarında görüntülenme sayılarının %33’ünün sahte olabileceğini gösterdi.
  • Aralık ayının gelmesiyle birlikte birçok ağ ve servis geride bıraktığımız yılın öne çıkan gelişmelerini derlediği içerikler üretmeye başladı.
  • Twitter, #YearOnTwitter etiketi ve özel sayfasıyla birlikte senenin panoramasını çıkardı.
  • Facebook da dünya gündemini ve gelişmeleri kendi perspektifinden anlattığı bir video hazırladı.
  • Spotify, Year In Music servisiyle tüm yıl dinlediğiniz müziği tek celsede görmeye ve müzik verinizi incelmeye davet ediyor.
  • İçeriğin, araştırmanın ve üretmenin özgürleşmesini sağlayan lisanslardan Creative Commons da 2015 verisini paylaştı. 1 milyardan fazla CC lisansına sahip içerik bulunurken, Free Culture lisansına sahip işlerin sayısı da, üretkenlerin tercihleri de bu yönde artış yaşıyor.

  • Obama da 2015’te kendinde iz bırakan parça olarak Kendrick Lamar – How Much a Dollar Cost’u, en sevdiği filmin de The Martian olduğunu söyledi.
  • Michelle Obama, SNL ve College Humor iş birliğiyle hazırlanan eğitime teşvik videosunda rap yaparak dikkat çekti.
  • Kim Kardashian ve Kanye West’in ikinci çocukları Saint West’le, dünya bu hafta tanıştı. Tanışma ise Kim Kardashian’ın Twitter hesabından dört kişilik ailelerini simgeleyen emojileri üzerinden gerçekleşti.

Görsel: Mashable

Sosyal Ağlar / Uygulamalar / Dijital Yayın

  • Facebook beğendiğiniz sayfaları ve arkadaşlarınızı akışınızda öncelikli olarak görüntülemeniz için hatırlatma notu koymaya başladı.

Görsel: Venture Beat

  • Mobil uygulamasına çevrim dışıyken erişemeyen Facebook kullanıcıları artık bu kısıtlamadan kurtuluyor. İnternet bağlantısı yetersiz olanlar da sosyal ağa erişebilecek.
  • Bu aydan itibaren Facebook sayfası olan ve yönetici konumundaki kullanıcılar kendileri için belirli bir cevap zamanı atayabilecek, “dışarıda” durumundan yararlanabilecek ve kendilerine mesaj atan  kullanıcılar hakkında öngörü edinebilecek.
  • Twitter artık büyük boyutlu fotoğrafları kırpmadan paylaşabilmenizi sağlıyor. Çoklu fotoğraf paylaştığınızdaysa aralarından birini büyük boyutuyla gösterebiliyorsunuz.
  • Twitter bu haftadan itibaren emojilerde çeşitliliği platformuna kazandırdı.

Görsel: The Verge

  • Sayıları aylık 500 milyon olarak tahmin edilen kişiler Twitter’ı kullanıcı olmadan ziyaret ediyor. Sosyal ağ, sponsorlu içeriklerini bu kitlenin de görmesini sağlayacak.
  • Instagram, Android uygulamasına getirdiği uzun basma özelliğiyle iOS’deki 3D Touch özelliğini kopyalayan bir arayüz geliştirdi.
  • Snapchat’te bulunan özçekim filtrelerinin tümü arka görüş kamerasında da kullanıma girdi.
  • Tumblr, uzun süre boyunca farklı bir formatta tuttuğu mesajlaşma sistemini ana akıma uydurdu. Artık gönderiler ve özel mesajlar doğrudan gelen kutusuna iletilebiliyor.
  • Adele, Coldplay ve Taylor Swift gibi isimlerin albümlerini Spotify üzerinde yayınlamaması üzerine, akış servisi bazı içeriklerini sadece ücret ödeyen abonelerine sunmayı değerlendiriyor.
  • Uber, UberHop isimli yeni servisini Seattle’da test etmeye başladı. Servis, aynı istikameti paylaşan birden fazla yolcunun aynı aracı kullanması ve yolcuların biniş noktalarının belirlenmesi mekaniklerine dayanıyor. Uber bu noktada toplu taşımaya bir alternatif olmayı ve tekil araç kullanımını azaltmayı hedefliyor.

Görsel: Uber

  • Uber araç kiralama servisinin kapsamını ilk kez UberEATS ile genişletiyor. Şimdilik sadece Toronto’da kullanıma açık olan servis, bağımsız bir yazılım olarak yemek servisi yapıyor.  
  • Netflix özgün içerik politikasını gelecek yıl büyütmeyi hedefliyor. Platformun 31 özgün tv dizisi, 10 uzun metraj film, 12 belgesel ve 30 çocuk programıyla yoluna devam edeceği öğrenildi. Netflix’in bu yıl yayınladığı özgün içerik sayısı 16’ydı.
  • MGM, teknoloji girişimi Interlude’a yaptığı 18.2 milyon dolarla izleyicilerin duygularını, ilgilerini anlayıp onlara yanıt verebilen video içerikleri üretmeyi hedefliyor.
  • Yahoo video akış sitelerindeki tv dizisi ve filmlere ait yayın akışını gösteren Yahoo Video Guide adlı bir uygulama geliştirdi.
  • Sony iOS ve Android cihazları için PlayStation Messages adlı uygulamayı geliştirdi.

Pazarlama

  • Mısır gevreği markası Cheerios, son açık hava kampanyasında ballı ürünü Honey Nut Cheerios için dev bir arı kovasını andıran üç katlı bir yapı kullandı. Orlando’ya kurulan açık hava panosunun üstünde “gerçek baldan yapılmıştır” yazısı bulunurken, yazı 100 bin arının panoya bal yapmasıyla oluşmuş.
  • Balparmak’ın Plasenta’yla beraber hazırladığı kampanyada ise başına gelen çeşitli felaketlerden kıl payı kurtulan Ballı Adam karakteri öne çıktı. Kampanya #BallısınTabii etiketiyle iletişimini kuruyor.

Editörler: İpek Altun, Mert Serim

Katkıda bulunan: Yalçın Pembecioğlu

Manşet görseli: Engadget