Akıllı telefonlara kitlenmemiz için hep yeni bir sebep çıkarken telefonların üretim şekli ve üretiminde kullanılan hammaddelerin sosyal ve çevresel anlamda ne kadar zararlı sonuçlar doğurduğunu göz ardı edebiliyoruz. Göz ardı etmesek de işin yıkıcı kısmı deyip zamanla olağanlaştırmak da bir yerden sonra ister istemez kolaylaşabiliyor.

Dünyayı ben mi kurtaracağım, halinden sıyrılıp üretilirken “gerçekten sosyal ve çevresel anlamda minimum zarar verecek bir akıllı telefonu nasıl geliştirebilirim” sorusunu geçmişte birilerinin sorduğunu hatırlıyorsanız yanılmıyorsunuz. 2013 yılında kitlesel fonlama kampanyası açtığı, ön siparişi başladığı ve Londra’da satışa sürüldüğü, geçtiğimiz yılda da Birleşik Krallık’a mobil istasyonu The Phone Co-Op ile geldiği haberlerini aldığımız Fairphone yakın zamanda Hollanda’nın en hızlı büyüyen girişimi ünvanıyla karşımıza çıktı.

Etik akıllı telefon sıfatıyla medyada tanınan Amsterdam merkezli Fairphone, ikinci modelini önümüzdeki yaz Avrupa’da çıkartmaya hazırlanıyor. Geçen yıllar içinde ilk nesilden 60.000 kadar satmayı başaran girişimin kişiselleştirilebilir özellikleri artacağı söylenen yeni nesil cihazlarına 4G LTE desteği de geliyor. Telefonun çip üreticisi olarak Qualcomm işletim sistemi olarak da Android seçilmiş. 2016 sonuna kadar da 200.000 cihazın üretilmesi hedefleniyor.

Bu sırada bahsettikleri akıllı telefonun ne derece “etik” olduğuna dair şüpheyle yaklaşabilirsiniz. Zira yapımının temelindeki koltan gibi işlenme ve işleyen işçilerin insan haklarına aykırı çalışma koşullarıyla çatışma yaratan madenlerin olumsuz sonuçları bilinse de bir şekilde kemikleşmiş işleyişi değiştirmek oldukça güç. Fairphone “mutlu çalışanlar tarafından üretilen söz konusu madenleri içermeyen” akıllı telefon söylemiyle hammaddesini Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nden temin ettiğini ve telefonu da Çin’de imal ettiğini söylüyor. Yalnız kalay, tantal, tungsten (volfram) gibi 30 çeşit madenden oluşan telefonun tüm parçaları adına amaçlanan etiklik henüz tamamen gerçekleştirilmemiş, burada da tedarik zincirinde tamamen şeffaflık yakalanamaması neden olarak gösteriliyor.

Düşük çözünürlüklü ekran, vasat kamera, 4g ve Bluetooth 4.0 yoksunluğunun olumsuz özellikleri arasında sayılan ilk model üzerine DailyMail’in iPhone 6 ve Samsung Galaxy S5’le kıyasladığı, Tech Republic’in de oldukça kapsamlı şekilde incelediği yazılara göz atabilirsiniz.

Yeni modelle ilgili son gelişmeleri ise e-posta adresinizle buraya kaydolarak edinebilirsiniz.

Görseller Fairphone basın kitinden alınmıştır.