Central Saint Martins (İngiltere) mezunu tasarımcı Peerasin Punxh Hutapheat, petrol bazlı boyaların yerine mantar pigmentlerini kullanan “Growink” isimli yenilikçi bir biyomürekkep projesine imza attı. Tasarımcının amacı, “yaşamla baskı yapabilen” sürdürülebilir bir sistem oluşturmak.
Serigrafi için optimize edilmiş durumda
Growink, şu anda serigrafi için optimize edilmiş durumda. Mürekkep canlı renklerini, farklı büyüme evrelerindeki mantarların biyolojik ritimlerinden ve çevresel koşullardan etkilenerek elde ettiği dört farklı pigmentten alıyor.
Growink’in renk sistemi, geleneksel CMYK modelinden esinlenerek geliştirilen MYCO sistemi üzerine kurulu. Bu sistemde her renk, belirli bir mantar türüne dayanıyor:
Mona (Monascus) – Magenta
Yarceps (Cordyceps militaris) – Sarı
Cholo (Chlorociboria aeruginosa) – Cam göbeği (Cyan)
Obscurus (Coprinus comatus’un kendini sindiren mürekkebi) – Siyah
“Birlikte, yaşamla baskı yapan ve kontrollü biçimde solabilen yenilikçi bir CMYK sistemi oluşturuyorlar,” diyor Hutapheat.
Yavaş yavaş çözünen, toprağı besleyen mürekkep
Growink’in içinde, uyku hâlinde bulunan bakteriyel sporlar bulunuyor. Bu sporlar, nemli ortamlarda veya çöp sahası benzeri koşullarda aktive oluyor ve mürekkebin uygulandığı sentetik yüzeyleri parçalayarak toprağı besleyen besin maddelerine dönüştürüyor.
Çözünme süreci beş temel faktöre bağlı olarak değişiyor: güneş ışığı (UV), nem, pH düzeyi, sıcaklık ve toprak mikroorganizmaları. Doğal yüzeylerde —örneğin kağıt veya pamuk kumaş— Growink, kapalı ortamda canlılığını koruyor. Ancak güneşe maruz kaldığında yavaş yavaş solmaya başlıyor. “Mürekkep solduktan sonra ürün yeniden kullanılabilir, yeniden baskı yapılabilir ya da kompostlanabilir,” diyor tasarımcı.
Growink’in sunduğu bu döngüsel süreç, mevcut sentetik mürekkeplerden çok daha az zararlı. Oksijenin bulunmadığı koşullarda az miktarda karbondioksit ve metan gazı salımı yapmasına rağmen, bu sürecin doğaya uyumlu bir biyolojik bozunma döngüsünün parçası olduğu vurgulanıyor.
Hutapheat, Growink’i geliştirirken hem dijital baskı sistemlerini hem de doğal boyama tekniklerini incelemiş. Doğal boya uygulamalarının çoğunun bitki ya da mineral bazlı olduğunu ve bu kaynakların renk eşitliği sağlamak için yüksek miktarda su ve pigment gerektirdiğini vurguluyor. “Bu süreç verimsiz olabiliyor; trendler değiştikçe boyaların bir kısmı atık hâline geliyor,” diye ekliyor.
Buna karşılık dijital baskı, yalnızca dört ana renk (CMYK) ile çok daha az atıkla geniş renk yelpazesi sunuyor. Bu sistem su, pigment ve enerji kullanımını ciddi oranda azaltıyor.
Hedef, dijital yazıcılarla uyumlu ve tüm yüzeylere uygulanabilen bir biyomürekkep
Şu ana kadar Growink yalnızca kağıt ve kumaş yüzeylerde test edilmiş. Ancak Hutapheat, uzun vadede bu biyomürekkebin sentetik plastikler dahil olmak üzere farklı materyaller üzerinde de kullanılabileceğini belirtiyor.
“Hedefimiz, Growink’i mürekkep püskürtmeli ve süblimasyon yazıcılarla uyumlu hâle getirmek. Böylece tekstil, ambalaj ve daha birçok alanda yüksek çözünürlüklü, sürdürülebilir baskılar elde edilebilir,” diyor.
Peerasin Punxh Hutapheat’in Growink projesi, geleceğin tasarımında sadece estetik değil, aynı zamanda ekolojik sorumluluk ve geri dönüşüm gibi kavramların da ana eksen hâline geldiğini gösteriyor.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Görsel: Mullen Lowe Nova
