Göz tansiyonu (glokom), erkenden teşhis edilip tedavi edilmediği durumda sinsice ilerleyen ve kalıcı görme kaybına yol açabilen bir hastalık. Teknolojinin de sıklıkla üzerinde durduğu konulardan biri. Daha önce, bu hastalığın tedavisi için geliştirilen nano ölçekli bir implanta ve parmakla göz tansiyonunu ölçme imkanı tanıyan giyilebilir cihaz HOPES’a yer vermiştik. Bu haberin konusu olan video oyunu Meteor Blaster da göz tansiyonunun erken aşamada tespit etmek amacıyla geliştirilmiş.
Ailenizde göz tansiyonu olduğu için bu konuda sürekli endişeler yaşayan biriyseniz Meteor Blaster oldukça ilginizi çekecektir. Hatta ailesinde böyle bir hastalık olmayanlar veya bundan habersiz olanlar için de ışık yakabilecek çok önemli bir gelişme. Hep birlikte bu tarayıcı tabanlı atış oyununa yakından bakalım.
Sağlığınız için lazerle meteorları yok edin
Oyun Japonya’da, Tohoku Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından geliştirilmiş. Oldukça sade bir oyun. Durağan havası bana bir parça 80’li-90’lı yılların atari oyunlarını anımsattı. Bu anlamda bana göre keyifli bir oyun. Mobil cihazlarda, tarayıcıda oynanabiliyor. “Göktaşı Patlatıcısı” anlamına gelen isminden de tahmin edebileceğiniz üzere, lazerle göktaşlarını yok ediyorsunuz. Taşlar kadrajınıza girdiği anda ateş etmeniz yeterli.
Tohoku Üniversitesi Tıp Fakültesi, oyun için Sendai Television ile iş birliği yapmış. Geçen Temmuz ayında oyunun patenti alınmış. İnsanların sadece beş dakika oynayarak glokomun erken belirtilerini tespit etmelerine yardımcı olması hedefleniyor.
Oynarken ekrana 30 cm uzaktan bakmalısınız
Oyunu, mobil cihazınızın tarayıcısında bu linki açarak oynayabilirsiniz. Oyuna erişmenin en kolay yollarından biri de QR kodunu kullanmak. Ekranda düzgün bir şekilde kadrajlanması için oyunu oynarken telefonunuzu yan çevirmeniz gerekiyor.
Oynamak için, akıllı telefonu yüzünüzden yaklaşık 30 santimetre uzakta tutmanız gerekiyor. Oyun Japonca ama tarayıcınız size Türkçe’ye çevirmeyi önerdiğinde buna izin verirseniz buton isimleri Türkçe olarak beliriyor. En soldaki düğme “başlat” düğmesi. Onu tıkladıktan sonra karşınıza çıkan ekranın herhangi bir noktasını tıklayarak oyunu başlatabilirsiniz. Meteorlar kadrajınıza girdikçe sağdaki “ateş” (shoot) butonuyla ateş edin. Aynı zamanda ekranda beyaz noktalar da belirdiğini göreceksiniz. Bunları gördüğünüzde soldaki “yakala” (capture) butonunu tıklamanız gerekiyor. Meteor Blaster, bu süreçte görüşünüzü değerlendiriyor olacak. Siz de oyunu oynadığınız sürece önerilen ekran mesafesini (30 cm) koruduğunuzdan emin olmalısınız.
Oyundaki dört aşamayı tamamlamanızın ardından, Meteor Blaster size her iki gözünüzün görüş durumuna dair bir özet sunacak. Bu özetler, 16 bölüme ayrılmış ekran üzerindeki puanlamalardan oluşuyor. Her bir alana, gözünüzün oradaki şeyleri ne kadar iyi algılayabildiğine ilişkin olarak 1-5 arasında (1 harika, 5 çok kötü) bir puan girilmiş olacak.
Skor 5 puan çıkarsa, bu glokomun erken evrelerinin bir işareti olabileceğinden bu mutlaka ve mutlaka bir uzmana danışmanız gerektiği anlamına geliyor.
Göz tansiyonu, erken aşamada tespit edilirse tedavi edilebilir
Göz tansiyonu, yukarıda da belirttiğim gibi çok sinsi ilerleyen ve ne yazık ki körlüğe neden olan bir hastalık. Japonya’daki körlüğün önde gelen nedeni de bu hastalık. Çünkü hastalar tarafından fark edilemiyor. Meteor Blaster’ı geliştiren ekipten Profesör Toru Nakazawa’ya şunları söylüyor: “Glokom, fark edilmesi zor bir hastalıktır. 40 yaşın üzerindeki 20 kişiden biri bu hastalığa yakalanıyor. Japonya’da tahminen 4,65 milyon hasta var, ancak kabaca yüzde 90’ı hastaneye gitmiyor. ”
Profesör Nakazawa ekliyor: “Glokom erken aşamada tespit edilirse tedavi daha etkili oluyor ve çoğu durumda körlük oluşmuyor. Günlük yaşamınızda fark edilir hale geldiğinde, genellikle çok geç olmuş oluyor.”
Meteor Blaster, hiçbir maliyeti olmayan ve çok az zamanınıza mal olan harika bir yenilik. İnsanları kör olmaktan kurtarabilir. Oyun hakkındaki çevrim içi yorumlar da oldukça olumlu. Çoğu göz tansiyonun sessiz tehlikelerini iyi bilen bilinçli oyuncular. Örnek vermek gerekirse:
“Sonunda ailemi oynamaya ikna edebileceğim bir oyun.”
“Bir gözümde glokom var ve iyi göremiyorum. Keşke daha önce bilseydim…”
“Dördüncü seviyedeki müzik şaşırtıcı derecede iyi.”
Oyunun yayıncısı, “oyun oynamak gözleri bozar” algısını değiştirmek için göz sağlığı adına yaptığı çalışmaları genişletmeyi hedefliyor
Oyunun yayıncısı, oyunların görme duyusu için kötü olduğu damgasını tersine çevirmeye yardımcı olmaktan mutluluk duyduklarını belirtmiş. Göz sağlığına hizmet edecek başka çalışmalar da yapmayı hedefliyorlar.
Ben oyunu 2-3 dakika kadar oynadım ancak sonuna kadar gitmek için henüz cesaretimi toplayamadım. Pandemide kontrollerimi ihmal ettiğim için kötü haberle karşılaşmaktan endişeliyim. Fakat sakin bir anda oyunu bitirip sonucu sizinle paylaşacağım. Ve elbette sonuç iyi bile çıksa en kısa zamanda hastanede de tetkik yaptıracağım. Siz de sonuçlarınızı yorumlarda paylaşmayı unutmayın!
Pek çok ülkede sağlık sisteminin sarsıldığı pandemi sürecinde, teknoloji dünyası bu türden evde tetkik çözümleri geliştirmeye yöneldi. Daha önce yer verdiğimiz evde tetkik araçlarına şuradan göz atabilirsiniz.
Görsel: Meteor Blaster
