Bildiğiniz gibi biz de bir süredir hazır ofisi anlayışının Türkiye’deki en yeni temsilcilerindenKolektif House’dayız. Farklı disiplinlerde üretim yapan Kolektifli komşularımızı tanıdığımız serimizin yeni bölümünde, farklı disiplinlerden serbest çalışan (freelance) bireylerle bu kişilere dönemsel olarak ihtiyaç duyan kişileri buluşturan platform Bionluk ve eş kurucusu Utku Subakan ile birlikteyiz.
Kuruluş hikayenizi anlatır mısın? Emekleme döneminde yaşadığınız zorluklar nelerdir?
Utku: Bir manavın dahi internet sitesinin olduğu günümüzde yeteneğe ulaşmak oldukça zor. Sadece dönemsel projeler için tam zamanlı birini çalıştırmaktansa, serbest çalışanlara o işi yaptırmak hem küçük ve orta ölçekli işletmeler için hem de girişimler için çok daha verimli. Diğer yandan da yetenekli serbest çalışanlar iş bulmakta zorlanıyor. Ayrıca Y jenerasyonunun 09:00 – 18:00 çalışmayı sevmiyor olmasından dolayı, bu jenerasyondan yetenekli kişilerin sağlıklı bir dijital platform yaratıldığı takdirde kariyer yönelimi olarak serbest çalışan olmayı rahatlıkla tercih edebilir. Bu nedenler yüzünden dijital serbest çalışanlar pazarının hızlı bir şekilde artacağını düşündük. Topladığımız veri de bize bunu gösteriyor. ABD’de, çok değil 4 – 5 sene sonra çalışan nüfusun %40’ının serbest çalışarak iş yapacağı tahmin ediliyor. Tüm bunlar sonucunda Türkiye’de hem alıcıları hem de serbest çalışanları buluşturan bir platform eksikliğini gördük ve Nisan 2014’te Bionluk’u kurduk.
Henüz Türkiye’de ofis dışı serbest çalışma iş kavramı emekleme aşamasında olduğu için insanlar serbest çalışanlarla iş birliği yaparak dönemsel veya tek seferlik işlerini çok daha efektif bir şekilde çözebileceklerinin henüz farkında bile değiller. Bu açıdan Bionluk’un ilk zamanlarında bunun farkındalığını yaratmak için çok zorlandık. Ama uyguladığımız yüksek tempoda testlerle kısmen bunu yaratmayı başardık. Şimdilik her şey çok iyi gidiyor.
Bugün geldiğiniz noktaya ulaşırken geçtiğiniz en önemli aşamalar, atladığınız temel basamaklar nelerdi?
Utku: Dijital pazar yerinde alıcının ve satıcının kendisini güvende hissetmesi sağlayabilmek çok zor. Ayrıca pazar yerlerinde virallik çok düşük olmasına rağmen 2 taraflı (hem alıcı hem de satıcı yönünden) iş ağı etkisine sahip. Eğer her iki tarafa da güven aşılayabiliyorsanız bunu başabiliyorsunuz. Bu da defansınızın güçlü olması anlamına geliyor. Bunu iyi yapabildiğimizi düşünüyorum. Özellikle platformumuzda satıcı olarak yer almak isteyen serbest çalışanları çok sıkı bir filtreden geçirerek platformumuza dahil ediyoruz. Kendisi aslen kısa film yönetmeni ve tasarımcı olan ekibimizden Fatih’in filtresinden geçmenin günden güne oldukça zorlaştığını belirtebilirim. Fatih bizim ekipte video, animasyon, grafik ve ses kategorilerinden sorumlu.
Ayrıca girişimler ve işletmeler ödemeyi direkt serbest çalışanlara yapmıyor. Havuz hesabına yapılan ödeme alıcı işi onaylayana kadar güven altında kalmış oluyor. İş teslim edildikten ve onaylandıktan sonra serbest çalışan ödemesini alıyor. Diğer yandan serbest çalışanın ödemesi garanti altına alınmış oluyor. İş onaylandıktan sonraki gün para kendi hesabına geçiyor. Bu şekilde hem alıcıyı hem de satıcıyı koruyabilen bir platform oluşturabildik.
Özetle, eğer platformunuzda yetenekli ve iletişimi düzgün serbest çalışanlar dahil etmeyi başarabilirseniz, bu kişilere iş yaptıran alıcılar da memnun kalıyor. En temel basamaklardan birisi buydu diyebilirim.
Diğer yandan Bionluk’ta ilk başlarda sadece listelenen işler satın alınabilirken, şu an “ben iş aramak istemiyorum, serbest çalışanlar bana gelsin” diye düşünen girişimler için istek bölümü oluşturmuş durumdayız. Bu bölümde neye ihtiyacınız varsa yazıyorsunuz ve serbest çalışanlar direk sizinle canlı sohbet üzerinden iletişime geçiyor. İhtiyacınız belirttikten sonra serbest çalışanlar size yine aynı pencere üzerinden özel teklif gönderiyor. Böylelikle hiç başka bir yere gitmeden aynı sayfa üzerinden üzerinden alışverişinizi tamamlayabiliyorsunuz. Bu aşamaya geçmek de bizi hızlandıran basamaklardan birisi oldu
Ne zamandır Kolektiflisiniz?
Utku: Haziran 2016’dan beri.
Bionluk’un gelişiminde ve şu anki çalışma dinamiklerinde Kolektif’in yeni ve yaratıcı ofis anlayışının size ne gibi faydaları oldu?
Utku: Aslında çok kısa bir zaman oldu Kolektif’li olmaya başlayalı ama şimdiden verimliliğimizi büyük ölçüde artırdı diyebilirim. Her sabah Kolektif’e geldiğimde işe değil sanki tatil köyüne geldim gibi geliyor. Ayrıca ekibimize geçen ay katılan Merve’yle de burada tanıştık. Merve şu an bizim bütün operasyonları yönetiyor. Bunun yanında burada diğer girişimlerden, yatırım ağlarından, mentorlardan ve serbest çalışanlardan sürekli besleniyoruz. Kolektifli olduğumuz için çok mutluyuz.
Bionluk’un 2016 hedefleri neler?
Utku: 2016’da 100.000’nci siparişimizi almayı hedefliyoruz. Platformumuzdaki serbest çalışan sayısının 2015’e göre 10 kat artmış olacağını düşünüyoruz. Bunu yaparken üniversite kulüpleriyle iş birliği yapmak, sürekli etkinlikler ve freelancer buluşmaları düzenlemek gibi planlarımız var. Hatta geçen hafta düzenlediğimiz #iamFREElancer buluşmamızı Kolektif’te gerçekleştirdik. Geçen sene düzenlediğimiz ilk toplantıya toplamda 25 serbest çalışan gelirken bu sene bu rakam 150’ye çıktı. Topluğumuzu büyütmek bahsettiğim gibi ilk ana hedeflerimizden biri. Yıl boyunca ülkemizde yaşanan üzücü olumsuzluklara rağmen Bionluk’un toplam sipariş tutarı 2015’e göre 4 kat daha fazla artmış olacak.
Türkiye’de Bionluk’un yaptığı işi yapmanın zorlukları ve kolaylıkları var mı? Neler?
Hem alıcı hem de serbest çalışan açısından henüz emekleme döneminde olan bir pazarın en zor tarafı her iki taraf için de platformumuzun farkındalığını yaratmak oldu. Bu farkındalığı yaratırken küreseldeki serbest çalışan platformlarının yaptığı işten farklı olarak iş modelini yerelleştirmeye çalıştık. Özellikle “Uber of Freelancing” mottosuyla geliştirdiğimiz “Benim İşim Acil” bölümünde kullanıcılar yeteneklerine göre o anda çevrimiçi olan serbest çalışanlarla anında iletişim kurabiliyor ve neye ihtiyacı olduğunu anlatabiliyorlar. Ülkemizde herkesin işinin acil olduğu düşünürsek bu model oldukça iyi geri dönüşler aldı. Benim İşim Acil sayesinde, Bionluk, kullanıcıların istedikleri zaman, neye ihtiyaçları varsa o konuda serbest çalışanlardan anında yanıt alabileceği bir platfroma dönüşmüş oldu. Bunun gibi detayları bulmak, sürekli testler yapmakla mümkün oluyor. Yurtdışında başarılı olmuş bir modeli aynı şekilde burada uygulamak çok kolay değil. Bionluk’ta başlarda en zorlandığımız ve daha sonra iyi yaptığımız şeyin serbest çalışan iş modelini iyi bir şekilde yerelleştirebilmiş olduğu düşünüyorum.
Diğer taraftan serbest çalışmanın çalışmanın bir kariyer tercihi olduğunun farkında olmayan, kendine çok fazla güvenmeyen ama çok yetenekli bir kitle var. Çıkardığımız başarı hikayeleri ile yetenekli kişiler artık platformumuzu kolayca tercih edebiliyor.
Görsel: Bionluk