Basın özgürlüğünü destekleyen uluslararası bir kuruluş olan Free Press Unlimited, teknoloji şirketi Wonderland iş birliğiyle 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü için çarpıcı bir kampanyaya imza attı. Kendi kendine silinen bir yazı karakteri geliştiren kampanya ekibi, The Erased Font adlı çalışmalarıyla tipografinin gücünü kullanarak medyadaki ‘görünmeyen’ sansürü görünür hale getirmeyi ve bu konuda farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Tanımlanan kelimeleri tipografik olarak sansürleyen yazı karakteri, silinen kelimelerle birlikte sansürlenen haberlere atıfta bulunuyor.
Çevrimiçi yayınlar ve bloglar için tasarlanan ve haber kuruluşları ile gazetecilerin standart yazı fontlarının yerine kullanmaları için oluşturulan The Erased Font adlı yazı tipi, seçildiğinde kelimeleri otomatik olarak sansürlemek için tipografide teknik bir özellik olan ‘bitişik harfleri’ yaratıcı bir şekilde kullanıyor. 2022 yılında hapsedilen her gazeteci için metinde yer alan bir kelimeyi silecek şekilde programlanan fontun makale boyunca sansürlediği her kelime tutuklu gazetecilerin haber yaptıkları konulara bağlanıyor.
Sınır Tanımayan Gazeteciler’e göre, geçtiğimiz yıl dünya çapında 533 gazeteci gözaltına alındı; 363 gazeteci hapse atıldı; 57’si öldürüldü, 49’u ise halen kayıp. Özgür basın aleyhine olan bu istatistikler 2000 yılından bu yana neredeyse yüzde 300 oranında artış gösterdi. Ancak söz konusu rakamlar buz dağının yalnızca görünen kısmı. Zira pek çok vaka bildirilmeyerek kayıtlara geçmediğinden tüm bu istatistikler yalnızca tahmin düzeyinde kalıyor.
Kampanyanın kreatif ajansı 180 Amsterdam adına konuşan Pol Hoenderboom,“Bu, büyük ölçüde görünmez olan bir sorun. Çünkü asla yayınlanmayanları okuyamayız. Hapisteki her gazeteci, gerçeğe ilişkin kayıp bir bakış açısı. Silinmiş yazı tipi, hikayelerinin kaybolmaması ve bakış açılarının silinmemesi için tasarlandı.” ifadelerini kullandı. Silinmiş yazı karakterinde hapisteki 363 gazeteci ile bağlantılı 363 kelime sansürlenmiş durumda. Ajans, yazı karakterinin her yıl güncelleneceğini ancak güvenlik gerekçesiyle gazetecilerin isimlerini yayınlamadıklarını belirtiyor.
180 Amsterdam, gazetecilerin yazı tipini manuel olarak indirmeden kolayca kullanabilmesini sağlamak için açık kaynak platformu GitHub‘ı kullandı. Küresel bir sorunla ilgili kamuoyu oluşturmayı hedefleyen kampanya, dünya genelindeki çeşitli haber kuruluşlarının da desteğini aldı. Pek çok kuruluş standart yazı tiplerini The Erased Font ile değiştirmeyi taahhüt etti. Yazı tipini benimseyen yayınlardan biri de bağımsız The Moscow Times oldu.
Kendi kendine silinen yazı karakterinin nasıl yüklenip kullanılacağına ilişkin talimatları kuruluşun web sitesinde bulabilirsiniz. Web sitesinde ayrıca gazetecilerin röportaj ve hikayelerine de yer veriliyor.
Görseller: Youtube, Free Press Unlimited
