Bigumigu’da daha önce yer verdiğimiz Doğrulama El Kitabı’nın Türkçe çevirisini hazırlayan ekipte Türkçe Yayın Editörü olarak görev alan gazeteci Mehmet Atakan Foça‘nın Şef Editör olarak yer aldığı teyit.org, şüpheli bilgileri inceleyen doğrulama platformu olarak bugün yayın hayatına başladı.
Çoğunluğu gazetecilik geçmişine sahip bir ekibin ortaya çıkardığı teyit.org üzerinde şu anda toplam 41 analiz yer alıyor. Bu analizlere konu olan haberlerin 30’u yanlış bilgi içerirken 9’u okurlara doğru bilgi vermiş.
Medya ve sosyal medyadaki şüpheli haberleri araştırmak ve internet kullanıcılarına doğrulanmış bilgiyi ulaştırmak için yayına başlıyoruz.
— teyit (@teyitorg) October 21, 2016
teyit.org’un yola çıkış amacını açıkladığı Pinokyolar Çağı’nda teyit.org yazısı:
Türkiye Haziran 2015’ten bu yana derin bir şiddet ve kutuplaşma sarmalı içinde. Birbirini izleyen silahlı saldırılar, patlamalar ve 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi hepimizin günlerini korku ve panik içinde geçirmesine neden oldu.
Buna ek olarak Gezi Parkı eylemlerinden beri medya kuruluşlarına duyulan güvenin ciddi biçimde azalması ve sosyal medyanın karşılıklı iletişim için artan önemi, travmatik olayların yaşandığı sırada haber alma ve haber iletmede internetin ne kadar hayat kurtarıcı olabileceğini gözler önüne serdi.
Ne var ki, haber sitelerinin tık çekmek için sarf ettikleri efor, olaylara verilen duygusal tepkiler, tepkiyle ve öfkeyle yapılan paylaşımlar çoğunlukla bilginin yönünü değiştirerek yanlış içerikleri sosyal medyada oldukça sık ve tekrar edilir hale getirdi. Onlarca çarpıtılmış haberle, kurgulanmış bilgiyle neredeyse her kriz anında karşılaşır olduk.
Toplumu derinden sarsan ve birçok insanın hayatını kaybettiği kriz anlarında, yanlış bilginin, çatışmanın körüklenmesine, travmanın katlanarak çoğalmasına ve insani krizlerin ortaya çıkmasına sebep olacak kadar yayılması, her zaman en çok korkulan şeydir. Çünkü travmatize olmuş bir toplum, sağlıklı ve güvenilir habere ulaşamadıkça dedikodunun gerçeğin yerini aldığını, fısıltının korkuya yol açtığını nadiren farkeder.
En temel gazetecilik prensibi olan teyit edilmemiş bilgiyi haberleştirmeme alışkanlığının tık kaygısının arkasında gölgelendiği bir dönemde, sosyal medyada ve en önemlisi de yaygın medyada yapılan hataları gözler önüne sermek bir gazetecilik sorumluluğu olarak karşımıza çıkıyor.
teyit.org, bu sorumluluğu üstlenmeye hazır. Çoğunluğu gazetecilik geçmişine sahip bir grup bilgi gönüllüsünün harekete geçmesiyle yola çıktık. Tarafsızlığı olgulara sadık kalmak olarak anlayan, şeffaflıktan korkmayan ve sosyal fayda odaklı bir gazetecilik pratiğini sergilemeyi kendisine ilke edinmiş bu grubun gerçekler üzerine kurulu bir dünya hayali var!
Önümüzdeki dönemde teyit.org olarak vazgeçilmez bir bilgi kaynağı olan internetin bilgi çöplüğü haline gelmesinin önüne geçmek için günlük içerik üretecek, haber sitelerinin yanlışlarını, doğrularını gösterecek ve şüpheli haberler hakkında kullanıcıları uyaracağız.
Tüm bunları yaparken haberi internetten alan kullanıcıların şüphesini ve merakını, dijital araçlarla, güvenilir haber kaynaklarıyla ve ekibimizin gazetecilik birikimiyle birleştireceğiz. Kaos anlarında yanlış bilgi nedeniyle insanların zarar görmesinin önüne geçmek için emek yoğun bir çalışma içerisinde olacağız. Alanda çalışan acil yardım örgütleri ve sivil toplum örgütleriyle işbirliği içinde kalarak, yanlış yönlendirmelerin ve çatışma halinin en aza indirilmesi için uğraşacağız.
teyit.org ekibi olarak sadece gerçeklere ve olgulara sadık kalmanın çok fazla kişi ve kurumun tepkisiyle karşılanacağının farkındayız. Bununla birlikte yapmakta olduğumuz ve yapmaya çalışacağımız doğrulama işinin insani bir sorumluluk olmasının yanı sıra halkın haber alma hakkıyla doğrudan alakalı olduğunun da bilincindeyiz. Bize, karşılaşacağımız zorlukların üstünden gelebilme iradesini verenin ise her zaman kutuplaşmanın önüne insani değerleri ve meslek etiğini koyabilmek olduğunu düşünüyoruz.
Görsel: teyit.org
