Seyahat çantasındaki alan sıkıntısını azaltan Shooz ve fabrika işçilerinin sağlığına ve doğaya duyarlı KI ecobe gibi ilginç modüler ayakkabı tasarımları sayesinde ayakkabıların tüketici tarafından nasıl özelleştirilebileceğine dair ilginç örnekler gördük. Şimdi de Layer ile bir ayakkabının ömrü modüler tasarımla nasıl uzatılır bunu inceleyeceğiz.
Modüler, özelleştirilebilir ve sürdürülebilir ayakkabı: Layer
Layer, ayakkabıların özelleştirilmesine ve sürdürülebilirliğe odaklanmış bir tasarım. Biyolojik olarak çözünebilen ve geri dönüştürülmüş malzemeler kullanılarak yapılmış. Ayakkabının parçaları birbirinden bağımsız olarak satın alınabiliyor. Böylece kullanıcıya ayakkabılarını kolayca onarma imkanı sunarak ayakkabılar nedeniyle ortaya çıkan atıkların azaltılmasına yardımcı oluyor. Üstelik kullanıcı ayakkabısını dilediği gibi özelleştirebiliyor hatta en baştan tasarlayabiliyor. Trendlere ya da o günkü tarzına uygun yeni bir ayakkabı satın almak yerine, elindeki Layer üzerinde tarzına uygun değişiklikler yapabiliyor.
Ürün; ayakkabının üst kısmı, tabanları, iç tabanları ve bağcıkları tamamen monte edilmiş halde müşteriye teslim ediliyor. Bunlardan biri bozulursa ya da parçalanırsa, kullanıcılar sadece bu parçayı değiştirebiliyor. Kullanıcılar internetten farklı renk ve tamamlamalarda farklı geri dönüştürülmüş parçalar arasından seçim yapabiliyor.
İrlandalı tasarımcı Evan Stuart tarafından yaratılan Layer, bir proje olarak her şeyden önce ayakkabı geri dönüşümünün, imalat sürecinin ve kullanım ömrünün güncel durumunu derinlemesine analiz etmeyi hedeflemiş. İlk araştırma, tekstil geri dönüşümünde sektör uzmanlarıyla yapılan çeşitli röportajlarla başlamış ve tekstil geri dönüşüm şirketlerini görmek için çok sayıda saha ziyareti düzenlenmiş. 2 aylık araştırma süresince anlaşılmış ki ayakkabıların malzemeleri kolayca ayrıştırılamadığından çoğunun geri dönüşümü yapılamıyor ve bu nedenle çoğu ayakkabı ömrünü tamamladığında tamamen atık haline geliyor. İşte Layer’ın bir fikir olarak böyle doğmuş. Tasarımı geliştirildikten sonra CAD, 3D baskı, kalıplama ve döküm tekniklerinden yararlanarak yüksek kaliteli fonksiyonel bir prototip oluşturuldu. Tasarım, öğrencilere yönelik olan ve problem çözmeye dayalı tasarım yarışması James Dyson Award 2018’in kazananlarından olmuş. Sunduğu çözüm ise elbette ayakkabı atıklarını azaltmak.
Görsel: Evan Stuart