Eskişehir’de Tepebaşı Belediyesi bünyesinde faaliyet yürüten Tepebaşı Gençlik Merkezi bünyesindeki Üstünüze Afiyet ekibi, 30 Aralık’ta İkinci El Eşya Takas Pazarı ve Dönüşüm Sofraları etkinliğinin dördüncüsünü gerçekleştirdi. Etkinlik metninde; her özel günde olduğu gibi yılbaşında da ruhumuzu tüketen kapitalist sisteme ve serbest piyasa ekonomisine dikkat çekiliyor; herkes bu kısır döngüden uzaklaşmaya davet ediliyordu. Ece Ayhan’ın dizelerindeki “yakın zulmün küçük hisseli uzak ortakları” gibiyiz. Ama bu ortaklıktan vazgeçmek isteyenlerin sayısı artık azımsanacak kadar değil. Tohum takası ve kitap takası gibi giderek artan takas projeleri de gösteriyor ki pek çok insan hem yaşadığı bölgede hem de internette bu tür uygulamaları kucaklıyor ve hatta yaygınlaşmasını arzu ediyor.
30 Aralık’ta gerçekleşen etkinliğin metni aslında içinde bulunduğumuz durumu çok iyi ifade ediyor:
“Yılbaşının yaklaşmış olacağı o günlerde, eminiz ‘göz alıcı’ kırmızılıklara ve gönül çelen göstermelik indirimlerle “almazsan üzülürüm” dublajlarına sahip bir dolu eşya ile karşılaşacağız.
Komşunun çimenleri akılları kurcalayacak ve bir kez daha ihtiyacımız bile olmayan o eşyalar olmadan sanki yaşayamayız temalı reklamlar ve bunun bir parçası olduğumuz için teşekkürler olacak ekranlarda.
Hayır!
Biz düşündük ki ‘halihazırda’ almış olduğunuz fakat ‘rahatta’ bekleyen, uzayımızı daraltan fazla eşyalar eğer takaslaşırsak bize yeter. Takas olduğu için eşyalara biçtiğimiz bir fiyat ve kattığımız bir ‘değer’ vergisi olmayacak. Çünkü bizce, katılımlarınızla yapacağımız bu işin değeri paha biçilemez.”.
Genel hatlarıyla açıklamak gerekirse Üstünüze Afiyet ekibi; modern tüketim alışkanlıklarına karşı paranın geçmediği Takas Pazarı ve gıda israfının önüne geçmeyi amaçlayan Dönüşüm Sofraları ile fark yaratıyor.
Takas Pazarı’nda ev aletleri, giyim, bisiklet, film ve kitap benzeri eşyalar yer alıyor. İnsanlar takas pazarına getirdikleri eşyaları, geri dönüşümden elde edilen kağıt kuponlar karşılığında teslim ediyor ve sonrasında bu kuponlarla pazardaki ürünlerden ihtiyaç duyduklarını alabiliyor.
Takas Pazarı projesinin alt etkinliği olan Dönüşüm Sofraları ise hala yenilip içilebilecek durumda olan fazla gıda ürünlerinden yapılan yemeklerle kuruluyor ve böylece gıda israfının önüne geçen gerçek bir geri dönüşüm gerçekleştirilmiş oluyor.
Gençlik Merkezi’nin Proje Koordinatörü Ezgi Gedin; dünya üzerinde yetiştirilen ürünlerin üçte birinin bir evin veya restoranın kapısından içeri girmeden çöpe gittiğini belirtiyor ve ekliyor: “Örneğin bir mahallede pazar yerine gittiğinizde ne demek istediğim anlaşılır. Yenilebilir fakat göze hoş gelmediği için yerlere dökülmüş bir sürü sebze ve meyveyle karşılaşılıyor. Dönüşüm sofraları ise bir gıdanın çöp olmadığını savunuyor. Biz hala tüketilebilir ürünlerin çöpe atılacağına buraya getirilmesini istiyoruz. Bu ürünleri temizledikten sonra yemeğe dönüştürüyoruz. Ve hep birlikte yiyoruz.”
Görsel: Tepebaşı Gençlik Merkezi, Üstünüze Afiyet